1313-1357 Yılları Arasında Altınordu Devleti

Yıl 1972, Sayı: 4, 1 - 52, 26.02.2024

Özalp Gökbilgin

Öz

XII. asırdan itibaren Avrasya’da, büyük bozkır imparatorlukları kurulmuştur. İncelediğimiz Altınordu Devleti de böyle bir imparatorluğun parçasıdır. Son derece İği çekici olan Altınordu Devleti’nin, sadece bir devri inceleme konumuzu teşkil edecektir. Yani bu devletin en parlak devri olan Özbek ve Canıbek Han’lar zamanını tetkik edeceğiz. Fakat öyle sanıyoruz ki, bütün devletlerde olduğu gibi, en parlak devrin idrakinden yıkılış devrine geçiş, bir devlet tarihinin en nazik safhasıdır. Böyle bir devirde, o devletin hem büyüme sebeplerini teşkil eden âmillerin yaşıyanlarını müşahade etmek, hem de yıkılışını hazırlayan âmillerin doğuşunu bulabilmek bakımından çok mühimdir.

Anahtar Kelimeler

Altınordu, Ruslar, Moğollar

Kaynakça

• BALLOD, F.V., Starıy i Novıy Saray. Stolitsi Zolotoy Ordı, Kazan 1923.
• BEREZİN, N.İ., Hanskiye Yarlıki, Kazan 1850.
• HACI, Abdülgaffar Kirimi, Umdat el-tevârih, İstanbul, 1343
• HAFIZ, Ebrû., Zeyl-i câmi al-tevârih-i Reşidi, Tahran, 1317
• İBN BATUTA, Voyages d’İBN BATOUTAH, Texte arabe, Tere. C. DEFREMERY ET LE Dr. B. R. SANGUINETTI, Paris 1949
• İBN BATUTA, (Tere. Mehmet Şerif), Seyahatname-i îbn Batuta, İstanbul 1333-1335.
• İSTORÎYA Tatarii v materialah i dokumentah, İnstituta istorii Akademii nauk neşri, Moskva, 1937.
• GREKOW, B. ve İAKOUBOVKSİ, A., La Horde d'Or et la Russie, La domination tatare aux XIII e et XIV e Siecles de la mer jaune â la Mer Noire, Paris 1961.
• N.M. KARAMZİN, Gosudarstva Rosiiskago, Petesburg, 1892.
• MÜNECCİMBAŞI, (Derviş Ahmed), Saha'if al-ahbar, İstanbul 1285 (1868-69).
• PELLİOT, Paul. Notes sur l'Histoire de la Horde d'Or. Paris, 1950. al-Remzi, M. Murad, Talfik al-ahbar ve telhih al-asar fi vakayı-ı Kazan ve Bulgar ve müluk-ı tatar, Orenburg, 1908.
• SOLOV’EF, Sergey Mihailoviç, İstoriya Rossii s' drevneyşıh vremn Petesburg, 1887.
• SPULER, Berthold, Die Goldene Horde. Die Mongolen in Russland 1223-1502. Leipzig, 1943.
• TİESENHAUSEN, W. De, (Tere: İsmail Hakkı İzmirli). Altınordu Devleti Tarihine ait Metinler, İstanbul, 1941.
• TİESENHAUSEN, N.G., Sbornik Materialov otnosyaşcihsya istorii Zolotoy Ordı, S. Peterburg, 1884.
• TOGAN, Zeki Velidî, Umumi Türk Tarihine Giriş, İstanbul, 1946.
• TÜRK ANSİKLOPEDİSİ (Eski İnönü Ansiklopedisi), "Altınordu" maddesi.
• VERNADSKİY, G.Y., Opit istorii Yevro-Azii, Berlin, 1934
• YAKUBOVSKİY, A.Y., (Terc: Haşan Eren), Altınordu ve inhitatı, İstanbul, 1955