Raî ve Şiirleri

Yıl 1972, Sayı: 4, 125 - 181, 26.02.2024

Ahmet İhsan Türek

Öz

Emevîler döneminin en büyük üç şairi olan Carîr, Farazdak ve Ahtal’dan hemen sonra, üzerinde durulması gereKen dördüncü şairin Râcl olacağı düşünülebilir. Yaklaşık olarak H. 97-98 yıllarında öldüğü varsayılan bu şair, hemen hemen Cahiliydi şairlerin ileri gelenleri ölçüsünde bir şairdir. Rârî’nin, Arapçanın doğruluğuna güvenilir kelimelerini kullanmış olması, özellikle Lisân al- cArab gibi bir sözlükte beyitlerinden yüzlercesinin kanıt olarak yer alması onun önemini ortaya koymağa yeterlidir. Bu denemede, kaynakların elverdiği oranda şairin hayatı ortaya konmağa çalışılmışsa da bir şairi gereği kadar anlamak için yalnız hayatını incelemek yeterli değildir; kuşkuşuz onun şiirlerini de incelemek gerekir. Arap bilginlerinin, Râcî gibi önemli bir şairin divanı üzerinde çalışmış ve şerhler meydan getirmiş olmalarına rağmen bugün için ne divan, ne de şerhleri ortadadır. Buna karşılık klasik Arap şiirinin kaynak ve kaynak durumunda olan eserlerinde şairin yüzlerce beytine rast gelinmektedir. Şairi daha fazla anlamak ve anlatabilmek için bu dağınık beyitlere baş vurulmuş, bunların içinde bir kimseyi övmek veya hicvetmek gibi belirli maksatlar güden beyitler bir araya getirilmiş ve bunlar Türkçeleştirilmişlerdi. Böylece bu deneme ele alınarak Râcî canlandırılmağa çalışılmıştır. Bu işin gerçekleştirilmesinde, elde olmayan yanlışlıklar meydana gelmiş olabilir. Bunların hoş karşılanacağını umarım.

Anahtar Kelimeler

Şiir, Şair, Raî

Kaynakça

• Camharat al-Kuraşî I
• Tabakât an-Nahvîyîn
• Al-Muvaşşah
• al Macârif VIII
• Fuhûlat aş-ŞucarâJ
• Tabakât al-Cumahî
• İnbâh an-Ruvât III