EBVL-HASEN el-MÂVERDÎ (450/1058 h.)

Yıl 1990, Sayı: 18, 89 - 111, 03.03.2024

Selahattin Kıyıcı

Öz

Büyük İslâm hukukçusu, devrinin değerli âlimi, zamanının
seçkin edip ve şâiri olan "EBU'L-HASEN eL-MÂVERDİ"
aynı zamanda güçlü bir diplomattır. Amelî mezhepte Şâfii'yi
benimseyen bu zat, i'tikadî mezhepte Ehli Sünnet ve'l-Cemâât'a
mensuptur. Bazıları onun i'tikadî mezhep olarak Mu'tezile
mezhebini benimsediğini ileri sürerlerse de- ileride görüleceği
gibi- o, bu iddiâyı kabul etmez.
Zamanında ve daha sonraki asırlarda ilmi ehliyet ve
yetkisi herkesçe kabul edilen ve "İSLÂM DEVLET İDARE" şeklini
en güzel şekilde ortaya koyan bu değerli âlimi Müslüman Türk
kamu oyuna tanıtmak, ilim ve kültür hayatımıza- az da olsabir
hizmet olacağı ümidini taşımaktayım.
el-Mâverdi'nin hayatını ve İlmî şahsiyetini anlatmaya
geçmeden önce, onun yaşadığı devrin siyâsî, ıktisâdî ve kültürel
durumuna göz atmak, onu daha iyi anlamaya vesile olacağı
kanaatmdayım.

Anahtar Kelimeler

EBVL-HASEN el-MÂVERDÎ (450/1058 h.), islam hukuku, mezhep, şâfilik

Kaynakça

• Ahmed Cevdet Paşa, Kısas-ı Enbiyâ ve Tevârîh-i Hulifâ, Bedir Yayınevi, 1-11, İstanbul, 1966.
• Bilmen, Ömer Nasûhi, Hukûk-ie İslâmiyye ve Istılâhât-ı Fıkhiyye Kamûsu, Bilmen yayınevi, I-VIII, İstanbul, 1967.
• Brockelmann(C), GAL: Geschicht der arabischen Litteratur, 1- 11, Leiden, 1943-1949. GAL, Suppl.: Geschichete der arabischen Litteratur, Supplementband, 1-111, Leiden, 1937-1939.
• Hacı Halife, Keşfu'z-Zunûn 'an Âsâmi'l-Kutubi ve'l-Funun, 1-11, İkinci Basılış, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1972.
• el-Hatibu'l-Bağdâdî, Târîhu Bağdâd, Dâru'l-Kutubi'l-Arabî, 1- XIV, XII, 102.
• İbnu'l-Hacer el-Askalânî, Lisânu'l-Mîzân, 1-VII, Beyrut, 1971.
• İbnu Hallikân, Vefeyâtu'l-A'yan ve Enbâu Ebnâi'z-Zemân, Mektebetu'n-Nehdati'l-Mısriyye, Matba'atu's-Se'adât, IVI, Mısır, 1948.
• İbnu’l-Esîr, el-Kâmil fi't-Târîh, I-XIII, Beyrut, 1965.
• İbnu'l-Kesîr, el-Bidâye ve'n-Nihâye, 1-XIII, Beyrut, 1966.
• İbnu'l-Cevzî, el-Muntazam fî Târihl'l-Mûlukî ve ’l-Umem, I-X, Haydarâbâd, 1359 h.
• İbnu't-Teğri, en-Nucûmu'z-Zâhira fî Mulûki'l-Mısri ve'l-Kahira, IXII, Mısır.
• İ.A. İslâm Ansiklopedisi, İslâm Âlemi Coğrafya, Etnografya ve Biyografya Lügati, Milli Eğitim Basımevi, I-XIII, İstanbul, 1977.
• İbnu'l-'Imâd, Şezerâtu'z-Zeheb, fi Ahbâri men Zeheb, I-VIII, Kahire, 1958.
• el-Mâverdî Ebu'l-Hasen 'Ali, el-Ahkâmu's-Sultâniyye ve'l- Vilâyâtu'd- DLniyye, Mısır, 1936.
• Kehhâle Umer Rıda, Mu'cemu'l-Muellifin Terâcimu Musannifi’l- Kutubi'l-'Arabiyye, I-XV, Beyrut, 1957.
• es-Sem'âni, Ebû seid ’Abdulkerim, el-Ensâb, nşr. müsteşrik D.S. Margolouth, Bagdad, 1977.
• es-Subkî, Tâcuddin Ebû Nasr, Tabakatu'ş-Şafliyye, I-V, Mısır.
• eş-Şirâzî, Ebû İshâk İbrahim, Tabakatu'l-Fukahâ, Bagdâd, 1356 h.
• Şirvânî Hânın Hân, İslâmda Siyâsi düşünce ve İdâre Üzerine Araştırmalar, Çeviren Kemal Kuşçu, Ankara, 1965.