Corporate Structure Against Child Labor in Turkey

Yıl 2022, , 57 - 75, 30.09.2022

Öznur Karagözoğlu , Pelin Babaoğlu

https://doi.org/10.52539/mad.1121373

Öz

It is possible to say that providing economic benefits from child labor dates to ancient times. However, the systematic exploitation of child labor as cheap labor emerges because of the Industrial Revolution. As a phenomenon due to many different and intertwined causes, child labor is an international problem that is thought to affect more than 200 million children worldwide.
While child labor is an individual problem that negatively affects children spiritually, physically, and mentally, on the other hand, it is a social problem in terms of the potential of children for the future. For this reason, the issue of combating child labor is of great importance for the construction of a healthy society. Based on the importance of the subject, this study aims to determine the factors that cause child labor and to create suggestions for solutions based on the level of child labor in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Child, Child Labor, Policy, Employment, Poverty

Türkiye'de Çocuk İşçiliğiyle Mücadelede Kurumsal Yapı

Öz

Çocuk emeğinden ekonomik fayda sağlamanın çok eski zamanlara dayandığını söylemek mümkündür. Ancak çocuk emeğinin ucuz işgücü olarak sistematik biçimde istismarı Sanayi Devrimi’nin bir sonucu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bugün pek çok farklı ve iç içe geçmiş nedene bağlı bir olgu olarak çocuk işçiliği, dünya çapında 200 milyondan fazla çocuğu etkilediği düşünülen bir uluslararası bir sorundur.
Çocuk işçiliği bir taraftan çocukları ruhsal, bedensel ve zihinsel yönden olumsuz etkileyen bireysel bir sorunken diğer taraftan çocukların gelecek için taşıdığı potansiyel açısından toplumsal bir sorundur. Bu sebeple, sağlıklı bir toplumun inşası için çocuk işçiliğiyle mücadele konusu büyük bir önem teşkil etmektedir. Konunun öneminden hareketle bu çalışmanın amacı, Türkiye’de çocuk işçiliğinin geldiği seviyeden yola çıkarak, çocuk işçiliğine sebep olan faktörleri belirleyip çözüme yönelik öneriler oluşturmaktır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Çocuk İşçiliği, Politika, İsithdam, Yoksulluk

Kaynakça

• Akpınar, Taner (1996). “Çocuk Emeği Sorununa Çağdaş Bir Yaklaşım: KİT'lerin Çırak Okulları (1938- 1986)”, Ankara: Fişek Enstitüsü Çalışan Çocuklar Bilim ve Eylem Merkezi Vakfı.
• Akyüz, Emine (2000). “Ulusal ve Uluslararası Hukukta Çocuğun Haklarının ve Güvenliğinin Korunması”, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• ASHB (2017). “Türkiye’de Çocuklara Yönelik Koruyucu ve Önleyici Politikaları Değerlendirme Çalıştayı Raporu”, Erişim Adresi: https://www.aile.gov.tr/media/2498/turkiye-de-cocuklara-yonelik-koruyucu-ve-onleyici-politikalari-degerlendirme-calistayi-raporu.pdf, Erişim Tarihi: 09.01.2022.
• Aydın, İnci (2018). “Türkiye’de Çocuk İstismarı ve Çocuk İşçiliği”, İş ve Hayat Dergisi, 4(7), s. 65-81.
• Avşar, Zakir ve Öğütoğulları, Eren (2012). “Çocuk İşçiliği ve Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Stratejileri”, Sosyal Güvenlik Dergisi, 2(1), s. 9-40.
• Barışık, Salih; Ege, Tarık ve Şimşek, Türker (2016). “Türkiye’de Çocuk İşçiliği ve Ekonomik Etkileri”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(2), s. 161-179.
• Beyazova, Ayşe. (2019). Kapsayıcı ve Katılımcı Okullar İçin Eğitimcilere Yönelik Çocuk İşçiliği ve Ayrımcılıkla Mücadele Rehberi, Erişim Adresi: http://cocukisciligineson.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/06/COCA_%C3%87ocukIsciligiElKitabi.11.06.19.pdf, Erişim Tarihi: 08.12.2021.
• Boyden, J. Ve Myers, W. (1995). “Exploring Alternative Approaches to Combating Child Labour: Case Studies from Developing Countries”, UNICEF, Italy, ISSN: 1014-7837, Erişim Adresi: https://www.unicef-irc.org/publications/pdf/crs8.pdf, Erişim Tarihi: 22.05.2022.
• ÇSGB (2017). Çocuk İşçiliği ile Mücadele Ulusal Programı, Erişim Adresi: https://www.csgb.gov.tr/media/1322/cocukisciligimucadele_2017_2023_tr.pdf, Erişim Tarihi: 06.12.2021.
• Cunningham, Hugh ve Viazzo, Pier Paolo (1996). “Child Labour in Historical Perspective 1800-1985 Case Studies from Europe, Japan and Colombia”, UNICEF, Erişim Adresi: https://www.unicef-irc.org/publications/pdf/hisper_childlabour.pdf, Erişim Tarihi: 22.05.2022.
• Çöpoğlu, Mustafa (2018). “Türkiye’de Çocuk İşçiliği”, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 14, s. 357-398.
• Dervişoğlu, Suat (2012). Çocuk İstismarı ve İhmali Açısından Sokakta Çalışan Çocuklar ve Avrupa Birliği Uygulamaları, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Eyrenci, Ömer (2011). “Avrupa Sosyal Şartı Karşısında Türk Mevzuatı”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 53(1-4), s. 225-234.
• Gül, Tolga ve Öztürk, Mustafa (2020). “Çocuk İşçiliğinin Nedenleri Üzerine Kavramsal Bir Çalışma”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(38), s. 130-148.
• Günöz, Mustafa (2007). Türkiye’de Çocuk İşçiliği Sorunu ve Çözüm Önerileri, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Uzmanlık Tezi, Ankara.
• U.S. The Department of Labor's, (2020). 2020 Findings on the Worst Forms of Child Labor, Erişim Tarihi: 23.05.2022, Erişim Adresi: https://www.dol.gov/sites/dolgov/files/ILAB/child_labor_reports/tda2020/2020_TDA_BigBook_Online_optimized.pdf, Erişim Tarihi: 22.05.2022.
• ILO, (2004). Child Labour: a Textbook for University Students. Geneva. Erişim Adresi: https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/--ed_norm/documents/publication/wcms_067258.pdf, Erişim Tarihi: 23.05.2022.
• ILO (2014). Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Anayasası, Erişim Adresi: https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---europe/---ro-geneva/---ilo-ankara/documents/publication/wcms_412382.pdf, Erişim Tarihi: 10.12.2021.
• ILO (2020). Mevsimlik Tarımda Çocuk İşçiliğinin Ortadan Kaldırılması, Erişim Adresi: https://www.ilo.org/ankara/projects/WCMS_761283/lang--tr/index.htm, Erişim Tarihi: 08.01.2022.
• ILO, (2020). Child Labour Global Estimates 2020, Trends and The Road Forward, Erişim Adresi: file:///C:/Users/cenay/Downloads/Child-Labour-Report-1_24.pdf, Erişim Tarihi: 23.05.2021.
• Jandarma Genel Komutanlığı (2019). Aile İçi Şiddetle ve Çocuk Suçlarıyla Mücadele, Erişim Adresi: https://www.jandarma.gov.tr/asayis/aile-ici-siddetle-ve-cocuk-suclariyla-mucadele#, Erişim Tarihi: 09.01.2022.
• Kalkan, Murat ve Kayagil, Muhammet Enes (2020). “Türkiye’de Çocuk İşçiliği Meselesi ve Mücadele Uygulamaları”, iç. Sosyal Politikada Güncel Gelişmeler: Dezavantajlı Gruplar (Ed. Osman Akgül), Ankara: Gazi Kitabevi, s. 83-135.
• Kamal, Seyed Hossein Mohaqeqi; Moayad, Saeedeh Jalili; Sajjadi, Homeira; Vameghi, Meroe; Harouni, Gholamreza Ghaedamini; Gharehghani, Mohammad Ali Mohammadi and Ahmadi, Sina (2021). “Designing And Validation Of A Workplace Abuse Questionnaire Among Child Labour”, Children And Society, s. 1-16.
• Kepenekçi, Yasemin (2007). Türkiye’de Mesleki ve Teknik Eğitimin Ulusal Hukuksal Dayanakları, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(1), s. 271-285.
• Kırca Kurt, Ayça (2021). “Çocuk İşçiliğine Yönelik Kamu Politikası Analizi”, Disiplinlerarası Çocuk Hakları Araştırma Dergisi, 1(2), s. 29-54.
• Koç, Aziz (2020). Çocuk İşçiliği, Evrim Ağacı.
• Osment, Lana and Jönsson, Eric (2014). “Child labour; the effect on child, causes and remedies to the revolving menace”, Department of Human Geography University of Lund, Erişim Adresi: https://lup.lub.lu.se/luur/download?func=downloadFile&recordOId=4275652&fileOId=4275654, Erişim Tarihi: 23.05.2022.
• Oy, Ömür (2001). Dünyada ve Türkiye’de Çocuk İstihdamı ve Çocuk İşçiliğinin İnsan Kaynakları Yönetimi Açısından Önemi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Örnek, Ali Şahin; Şarman, Siyret Aras ve Azazi, Hasan (2020). “Çalışan Çocuklar Gerçeği: Hatay İli Örneği”, Management and Political Sciences Review, 2(2), s. 182-202.
• Öztürk, Mustafa (2007). Türkiye’de İç Göçe Katılanların Kent Yaşamına ve Kentsel Emek Piyasalarına Etkileri, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 0(52), s. 245-264.
• Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu (1934). T.C. Resmî Gazete (2751, 14 Temmuz 1934).
• Resmî Gazete (2011). Millî Eğitim Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/09/20110914-1.htm, Erişim Tarihi: 09.01.2022.
• Şahin, Levent (2012). Geçmişten Günümüze Çocuk İşçiliği, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. II, s.103-118.
• Şahin, Barış (2009). Çocuk İşçilerin Korunması, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Şıhaliyev, Gulu (2020). Uluslararası Boyutta Çocuk İşçiliği, Çocuk İşçiliğine Dair Hukuki Düzenlemeler ve Mücadele Programları, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Talas, Cahit (1997). “Toplumsal Politika”, Ankara: İmge Kitapevi.
• Taş, Ayşe Karaduman ve Karakaya, Zehra (1997). “Çocuk İşgücünde Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık: Türkiye İçin Nicel Bir Yaklaşım, 1994”, III. Kadın Çalışmaları Toplantısı Yayınlanmamış Bildirisi, Adana.
• TÜİK (2006). Çalışan Çocuklar Working Child 2006. Ankara: T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu.
• TÜİK (2020). Çocuk İşgücü Anketi Sonuçları, 2019, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Child-Labour-Force-Survey-2019-33807, 06.12.2021.
• UNICEF (2004). Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, https://www.unicefturk.org/public/uploads/files/UNICEF_CocukHaklarinaDairSozlesme.pdf, Erişim Tarihi: 06.12.2021.
• UNICEF Türkiye (2019). Çocuk İşçiliği, https://www.unicef.org/turkey/%C3%A7ocuk-i%C5%9F%C3%A7ili%C4%9Fi, Erişim Tarihi: 05.01.2022
• Yıldırım, Okan (2008). Dünyada ve Türkiye’de Çocuk İşçiliği ve Özel Bir Örnek Olarak İstanbul İlinde Otomotiv Küçük Sanayiinde Çalışan Çocuk İşçi ve Çıraklar, Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Yılmaz, Okan (2018). Çocuk İşçiliği Tanımı, Kapsamı ve Türkiye’de İstihdamda Çocuk Emeği, Erişim Adresi: http://www.iste-sea.org/download/SEA_BY032018, Erişim Tarihi: 06.12.2021.