Gündelik Hayat: Sosyo-Kültürel Bir Yaklaşım

Yıl 2021, , 143 - 162, 22.10.2021

Mevlüt Yılmaz

https://doi.org/10.52539/mad.877336

Cited By: 1

Öz

Toplumsal yaşam ve kültürel alan, gündelik hayatın şimdi ve buradalığı çerçevesinde kendini somutlaştırır. Bireysel etkinliklerin ve sosyal etkileşimlerin ortak alanı olarak gündelik hayat, birçok edimsel pratiğin ve toplumsal bağın oluşturulduğu ve geliştirildiği bir birleşme alanıdır. Bu yönüyle sosyal normların, kültürel kodların, tutum ve davranış biçimlerinin görünür kılındığı bir kesişim noktasında bulunur, gündelik hayat. Dolayısıyla gündelik hayatın insani ve toplumsal ilişkilerin odağında yer aldığı söylenebilir. Sosyal yaşamın en sıradan, tekdüze yönleri bile sosyo-kültürel alan ile etkileşim halindedir. Toplumsal ve kültürel alanın çözümlenmesinde gündelik hayat, merkezi bir öneme sahiptir. Çünkü her insan belirli bir gündelik hayata sahiptir ve gündelik hayatın sıradan akışı tüm insanlarca paylaşılır. Belirli yaşam kalıplarının izlerini gündelik hayatta görmek mümkündür.
Bu çalışmada gündelik hayat, sosyo-kültürel bir bakış açısıyla analiz edilmeye çalışılmaktadır. Kavramsal açıklamaların yanında sosyal teoride yer alan konuya ilişkin makro ve mikro yaklaşımlar ele alınmaktadır. Ayrıca tarihsel gelişim serüveni içerisinde farklılaşan toplumların, iktisadi düşüncelerin, kültürel değerlerin gündelik hayat temelinde sosyolojik bir çözümlemesi amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

gündeliklik, gündelik hayat, toplum, kültür

Everyday Life: A Socio-Cultural Approach

Öz

Social life and cultural field become concrete within the frame of the here and now of everyday life. Everyday life, which is the common area of individual activities and social interactions, is a union area where many actual practices and social ties are formed. In this respect, everyday life is located at an intersection point where social norms, cultural codes, attitudes, and behaviors are visible. Therefore, everyday life can be said to be at the center of human and social relations. Even the most ordinary, monotonous aspects of social life interact with the socio-cultural sphere. Everyday life is critically important in analyzing the social and cultural field because every person has a certain everyday life and the ordinary flow of everyday life is shared by all people. It is possible to see the traces of certain life patterns in everyday life.
The purpose of this study was to analyze everyday life from a sociocultural perspective. Besides the conceptual explanations, macro and micro approaches related to this topic in social theory are discussed. This study also aimed to make a sociological analysis of differentiating cultures, economic thoughts, and cultural values based on everyday life.

Anahtar Kelimeler

everydayness, everyday life, culture, society

Kaynakça

• Adler, Patricia A., - Adler, Peter – Fontana, Andrea (1987) “Sociology of Everday Life” Annual Review of Sociology, (13), 217-235. (Çev. Bekir Balkız (2012) “Gündelik Hayat Sosyolojisi”, Sosyoloji Dergisi (27) 115-139.
• Adorno, Theodor W. (2009), Kültür Endüstrisi, (Çev. N. Ülner-M.Tüzel-E.Gen), İletişim Yay. İstanbul.
• Arygle, Michael (1972) The Psychology of İnterpersonal Behaviour, Second Ed. Penguin Books.
• Arygle, Michael (1994) The Psychology of İnterpersonal Behaviour, Fifth Ed. Penguin Books.
• Aytaç, Ömer ve Yılmaz, Mevlüt (2020), Kültür ve Girişimcilik, İç. Ed. M.Yavuz Alptekin, İktisat Sosyolojisi, Nobel Yay. Ankara, 207-231.
• Aytaç, Ömer (2005), “Modern Bürokrasiler Ve Yabancılaşma Ethosu”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 2, Sayfa: 319-348.
• Bennett, Andy (2013), Kültür ve Gündelik Hayat (Çev. N. Tokdoğan, B.Şenel, U. Y. Kara), Phoneix Yay. Ankara.
• Berger, Peter ve Luckmann, Thomas (2008), Gerçekliğin Sosyal İnşası, Bir Bilgi Sosyolojisi İncelemesi, (Çev. V.S. Öğütle), Paradigma Yay. İstanbul.
• Bozkurt, Veysel (2012), Endüstriyel ve Post-Endüstriyel Dönüşüm, Ekin Yay. Bursa.
• Binici, Uğur ve Tatlıcan, Ümit (2018) “Harold Garfinkel’in Etnometodolojisinde Gündelik Hayat”, (iç. Ed. Ali Esgin ve Güney Çeğin, Gündelik Hayat Sosyolojisi, Phoneix Yay. Ankara), 213-234.
• Burke, Peter (2011) Kültürel Melezlik, (Çev. Mustafa Topal), Asur Yay. İstanbul.
• Chaney, David (2002), Cultural Change and Everyday Life, Palgrave: Basingstoke, Hampshire.
• Esgin, Ali (2018), “Gündelik Hayat Sosyolojisi: Tarihsel Süreç ve Temel İlkeler”, (iç. Ed. Ali Esgin ve Güney Çeğin, Gündelik Hayat Sosyolojisi, Phoneix Yay. Ankara), 13-34.
• Esgin, Ali ve Özben, Mevlüt (2018), “ Klasik Sosyoloji ve Gündelik Hayat: Durkheim’dan Parsons’a”, (iç. Ed. Ali Esgin ve Güney Çeğin, Gündelik Hayat Sosyolojisi, Phoneix Yay. Ankara), 35-52.
• Featherstone, Mike (2000) Undoing Culture Globalization, Postmodernism and Identity, SAGE Pub.
• Felski, Rita (2000) Doing Time: Feminist Theory and Postmodern Culture, NYU Press, New York and London.
• Freud, Sigmund (1996), Günlük Yaşamın Psikopatolojisi, (Çev.Şemsa Yeğin) Payel Yay. İstanbul.
• Gardiner, Michael (2016) Gündelik Hayat Eleştirileri, (Çev. D. Özçetin-B. Taşdemir-B.Özçetin), Heretik Yay. Ankara.
• Giddens, Anthony (2008), Sosyoloji, (Yay. Haz. Cemal Güzel) Kırmızı Yay. İstanbul.
• Heller, Agnes (1987) “Can Everyday Life Be Endangered?” Philosophy and Social Criticism, 13 (2), 297-313.
• Highmore, Ben (2002) Everyday Life and Cultural Theory, An İntroduc-tion, Routledge Publications.
• Hofstede, G. (2001), Culture’s Cosequences: Comparing Values, Behaviours, Institutions and Organizations Across Nations, Sage Pub. Second Edition.
• Hofstede, Geert, Hofstede, Gert Jan ve Minkov, Michael (2010), Cultures and Organizations: Software of the Mınd Intercultural Cooperation and Its Importance for Survival, McGraw-Hill.
• İnglis, David (2005), Culture and Everyday Life, Routledge, Taylor&Francis Group, London and New York.
• Kluckhohn, C. (1951). The study of culture. Lerner, D. &Lasswell, H.D. (Eds.), The policy sciences. Stanford, CA: Stanford University Press.
• Köse, Hüseyin (2018), “Yaban Bilinç ya da Lefebvre’e Göre Gündelik Ha-yat”, (iç. Ed. Ali Esgin ve Güney Çeğin, Gündelik Hayat Sosyolojisi, Phoneix Yay. Ankara), 305-341.
• Layder, Derek (2006) Sosyal Teoriye Giriş (Çev. Ü.Tatlıcan) Küre Yay. İstanbul.
• Lefebvre, Henri (2007) Modern Dünyada Gündelik Hayat, (Çev. Işın Gürbüz), Metis Yay. İstanbul.
• Lefebvre, Henri (2015),Gündelik Hayat Eleştirileri II Gündelik Hayat Sosyolojisinin Temelleri, (Çev. I. Ergüden), Sel Yay. İstanbul.
• Licht, Amir N. ve Siegel, Jordan I. (2006), “The Social Dimensions of Entrepreneurship” iç.edit. by Mark Casson ve diğerleri, Oxford Handbook of Entrepreneurship, Oxford University Press, 511-540.
• Marshall, Gordon (2009), Sosyoloji Sözlüğü, (Çev.O. Akınhay ve D. Kömürcü) Bilim Sanat Yay. Ankara.
• Orhan, Cem (2018), “ Avamperestane Vehmedilenin Kurnazlığı: Erving Goffman”, iç. Ed. Ali Esgin ve Güney Çeğin, Gündelik Hayat Sosyolojisi, Phoneix Yay. Ankara), 191-212. Öğün, Süleyman Seyfi (2006), Günlük Hayatın Kültürel Yansımaları, Alfa Aktüel Yay. İstanbul.
• Öztan, Ece (2013), “Dorothy Smith’in Sosyal Bilim Yaklaşımı Ve Kurumsal Etnografya”, Sosyoloji Konferansları No: 48 (2013-2) / 35-56.
• Polama, Margaret (1993), Çağdaş Sosyoloji Kuramları,(Çev. H.Erbaş), Gündoğan Yay. İstanbul.
• Sayar, Kemal ve Dinç, Mehmet (2013) Psikolojiye Giriş, Dem Yay. İstanbul.
• Scott, Susie (2009), Making Sense of Everyday Life, PolityPress. Simmel, Georg (1950) ‘Metropolis andMental Life’, in Kurt H.Wolff (trans. and ed.) The Sociology ofGeorg Simmel, New York: Free Press.
• Slattery, Martin (2008), Sosyolojide Temel Fikirler, (Yay. Haz. Ümit Tatlıcan-Gülhan Demiriz) Sentez Yay. Bursa.
• Sheringam, Michael (2006), Everyday Life, Theories and Practices from Surrealism to the Present, Oxford University Press Inc., New York.
• Swingewood, Alan (1998), Sosyolojik Düşüncenin Kısa Tarihi, (Çev. Osman Akınhay), Bilim ve Sanat Yay. Ankara.
• Şentürk, Ünal (2018), “Husserl ve Schutz: Fenomenolojik Perspektif”, (iç. Ed. A. Esgin ve G. Çeğin, Gündelik Hayat Sosyolojisi, Phoneix Yay. Ankara), 235-268.
• Wallace, Ruth A. ve Wolf, Alison (2012), Çağdaş Sosyoloji Kuramları, Klasik Geleneğin Genişletilmesi, (Çev. M.R.Ayas ve L. Elburuz), Doğu Batı Yay. Ankara.