Neoklasik Paradigma Çerçevesinden Gelir Vergisinin Teorik Analizi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 205 - 214, 22.10.2021

Berkan Karagöz

https://doi.org/10.52539/mad.871964

Öz

Çalışma, Neoklasik paradigma çerçevesine dayalı modern anlamda etkinliği bozmayan gelir vergisi yapısının ne olduğunu araştırmaktadır. Bu bağlamda refah iktisadının belirleyici olduğu ortaya çıkmaktadır. Klasik refah iktisadı, artan oranlı gelir vergisini önermekte, modern refah iktisadı ise asgari geçim indirimi ve negatif gelir vergisi kurumlarını içeren düz oranlı gelir vergisinin iktisadi etkinliği daha az etkinlik bozucu olduğunu ileri sürmektedir. Dahası, modern refah iktisadına göre, negatif gelir vergisi kurumuna dayalı düz oranlı vergileme, artan oranlı vergilemeye göre daha eşitlik sağlayıcıdır. Bunun yanında Mirrlees’in, üçüncü bir alternatif olarak asıl olması gereken gelir vergisinin, kişinin bireysel yeteneklerine göre şekillenen, çalışma sürelerine göre tarifelendirilen ve optimal gelir vergisi tarifesinin, kişisel özellikler, yaşam döngüsü içindeki değişmeler, zenginlik, kalıtsallık gibi bazı yönleri de içermesi gerektiğine ilişkin önermeleri vardır. Etkinlik-adalet değiş-tokuşu açısından günümüzde negatif gelir vergisi ve asgari geçim indirimi kurumlarını içeren düz oranlı gelir vergisinin önemi ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Neoklasik Paradigma, Düz Oranlı Vergi, Artan Oranlı Vergi, Mirrleesyen Vergi

Theoretical Analysis of Income Tax In Terms Of Neoclassical Paradigm

Öz

The study explores the income tax structure that does not distort efficiency based on the Neoclassical paradigm framework. In this context, it appears that welfare economics is decisive. Classical welfare economics proposes progressive income tax, while modern welfare economics argues that flat rate income tax, which includes minimum subsistence allowance and negative income tax institutions, is less disruptive in economic efficiency. Morever, Mirrlees stated that the income tax, which should be the main alternative as a third alternative, should include some aspects such as personal characteristics, changes in the life cycle, wealth and inheritance. Today, the importance of flat rate income tax, which includes negative income tax and minimum subsistence allowance institutions, is emerging in terms of efficiency-justice exchange.

Anahtar Kelimeler

Neoclassical Paradigm, Flat Rate Tax, Progressive Tax, Mirrleesian Tax

Kaynakça

• Akalın, G. (2000). Kamu Ekonomisi. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Akerlof, G. (1978). The Economics Of "Tagging" Applied To The Optimal Income Tax, Welfare Programs, And Manpower Planning. American Economic Review, 61(1), 8-18.
• Albayrak, Ö. (2003). Refah İktisadının Teorik Temelleri: Piyasa ve Refah İlişkisi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Karayılmazlar, E. ve Güran M. C. (2005), Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60 (2), s. 141-169.
• Kirmanoğlu, H.(2007). Kamu Ekonomisi Analizi, İstanbul: Beta Yayınları.
• Küçükkalay, A.M. (2008). İktisadi Düşünceler Tarihi, İstanbul: Beta Yayınları.
• Mankiw, N., Weinzierl, M. ve Yagan, D. (2009). Optimal Taxation in Theory and Practice. Journal of Economic Perspectives, 23(4), 147-174.
• Mirrlees, J. (1971). An Exploration in the Theory of Optimal Income Taxation. Review of Economic Studies, 38(114), 175-208.
• Musgrave, R.A. (1958). Kamu Maliyesi Teorisi, (çev. O. Şener, Y. Methibay), Asil Yayın Dağıtım.
• Pigou, A. C. (1920). The Economics of Welfare, London: Macmillan Co. Limited.
• Samuelson, P. A. (1947). Foundations of Economic Analysis. Cambridge: Harvard University Press.
• Selen, U. (2017). Refah İktisadı Bağlamında Optimal Vergileme Arayışı ve Türk Vergi Sisteminin Analizi (ed. F. Saraçoğlu ve M. Çakır), Yaşar Methibay’a Armağan, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Slemrod, J. (1990). Optimal Taxation And Optimal Tax Systems. Journalaf Economic Perspectives, 4/1: 157-178.
• Stiglitz, J. E. (2000). Economics of the Public Sector. New York: W.W. Norton Company.
• Şen, H. ve Sağbaş, İ. (2017). Vergi Teorisi Ve Politikası. Ankara: Arıkan Yayınları.
• Tuomala, M. (1990). Optimal Income Tax And Redistribution. New York: Oxford University Press.
• Turhan, S. (1998). Vergi Teorisi ve Politikası, İstanbul: Filiz Kitabevi.