KAMU HASTANELERİNDE VE ÖZEL HASTANELERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN İZHARCILIK (WHISTLEBLOWING) TUTUMLARI

Year 2015, Volume: 2 Issue: 1, 34 - 54, 30.06.2015

Fatma Taş Ömer Lütfi Antalyalı

Abstract

İzharcılık, bireylerin etik değerleri sonucu ortaya çıkmış ve
örgütlerdeki etik dışı olayların olumsuz sonuçlarını engellemek amacıyla gerçekleştirilen
bir eylemdir. Sağlık örgütlerinde insan hayatı söz konusu olduğundan izharcılık
bu kurumlarda oldukça önemlidir. Bu çalışmada hemşirelerin kamu hastanelerinde
veya özel hastanelerde çalışmalarının izharcılık tercihlerine etkisi olup
olmadığının tespiti amaçlanmıştır. Çalışmada ayrıca; hemşirelerin izharcılık
kararlarıyla etik değerleri arasındaki ilişki ele alınmıştır. Araştırmanın
evreni Isparta'da devlet hastaneleri ve özel hastanelerde çalışan hemşirelerden
oluşmaktadır. Araştırma kapsamında toplam 280 hemşireye ulaşılmıştır. Araştırmada
İzharcılık ve Etik Felsefe Anketleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda özel hastanede
çalışan hemşirelerin, kamu hastanesinde çalışan hemşirelere oranla daha fazla içsel
ve anonim izharcılığı tercih ettikleri tespit edilmiştir. Ayrıca özel hastanede
çalışan hemşirelerin daha fazla relativist tavırlar sergileyeceği sonucuna ulaşılmış,
etik değerler ile izharcılık arasında ilişki olduğu tespit edilmiştir. Hemşirelerin
izharcılık davranışlarında etik değerlerinin belirleyici olduğu sonucuna
ulaşılmıştır.

Keywords

İzharcılık, izharcı, etik, sağlık, sağlık sektörü

WHISTLEBLOWING ATTITUDES OF NURSES WORKING FOR PUBLIC AND PRIVATE HOSPITALS

Abstract

Whistleblowing has emerged as a result of individuals'
ethical values, and an action which aims to prevent adverse outcomes of ethical
events in the organizations. In health organizations, whistleblowing is so
important due to the health of people. The aim was in this study determining
whether the preferences of whistleblowing studies of nurses in the public or
private hospitals. In study also, the relationship between the ethical values and
nurses' whistle-blowing decisions were discussed. The research population
consists of the working nurses in government and private hospitals at Isparta.
In this research scope the total of nurses 280 have been reached. In the research
whistleblowing and ethic philosophy questionnaires were used. In the research
result, the whistleblowing preferences effects inner and anonymous were determined
with more ratios of the working nurses in private hospitals to the working
nurses in public hospitals. Nurses at private hospital act more relativist and
also the relationship between ethical values and whistleblowing was found. As a
result has been reached that the ethic values is the determining of the
whistle-blowing behaviors of nurses.

Keywords

Whistleblowing, whistleblower, ethic, health, health organizations

References

• Aktan, Çoşkun Can (2006), "Organizasyonlarda Yanlış Uygulamalara Karşı Bir Sivil Erdem, Ahlaki Tepki ve Vicdani Red Davranışı: Whistleblowing", Mercek Dergisi, Ekim (1-12) http://www.canaktan.org/yonetim/whistleblowing/aktan-whistle.pdf (07.04.2014).
• Arslan, Mahmut (2001), İş ve Meslek Ahlakı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Aydın, Ufuk (2002-2003), "İş Hukuku Açısından İşçinin Bilgi Uçurması (Whistleblowing)", Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (79-100)
• Ayers, Susan- Steven E., Kaplan (2005), "Wrongdoing by Consultants: An Examination of Employees' Reporting Intentions", Journal of Business Ethics, Vol. 82, (929-939).
• Bakar, Şaban (2012), Çalışanların, İş Yerlerinde Karşılaştıkları Etik Olmayan Durumları Raporlama Eğilimleri ve Bir Uygulama, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Bursa.
• Binikos, Elli (2008), "Sounds of silence: Organizational Trust and Decisions to Blow the Whistle", Empirical Research, Vol. 34, No.3, (48-59).
• Bolsin, Stephen-Faunce, T.-Oakley. J. (2005), "Practical Virtue Ethics: Healthcare Whistleblowing and Portable Digital Technology", Journal of Medical Ethics, Vol. 31, No. 10, (612-618).
• Brennan, Niamh- Kelly, John (2007), "A Study of Whistleblowing among Trainee Auditors", British Accounting Review, Vol. 39, No.1, (61-87)
• Brewer, Gene A.-Selden, Sally Colleman (1998), "Whistle Blowers in the Federal Civil Service: New Evidence of the Public Service Ethic". Journal of Public Administration Research and Theory, Vol. 8, No.3, (413-439).