SPIRITUAL LEADERSHIP AND QUALITY OF WORKPLACE RELATIONSHIPS

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 720 - 748, 27.07.2021

Serkan Naktiyok Yunus Zengin

https://doi.org/10.30798/makuiibf.791734

Cited By: 2

Öz

The main purpose of this study is to determine the effect of spiritual leadership, which wishes that employees find peace by meeting their spiritual and psychological needs, on the quality of workplace relationships. With this purpose, the sample of this study includes 276 employees working at two selected units affiliated to an Incorporated Company operating in the private sector. In the study in which easy sampling method was used, the data were obtained through a questionnaire technique that includes questions regarding demographic features, spiritual leadership and quality of workplace relationships. The data obtained were analysed with SPSS 20 and AMOS programs. In order to reveal the reliability and validity of the measurement models used in the study, confirmatory factor analysis as well as compound reliability (CR) and average variance extracted (AVE) tests were utilized. Hypotheses formed in order to achieve the purpose of the study, were tested using correlation and the structural equation modeling, and the results were interpreted accordingly. In the findings obtained as a result of the analyses, it was determined that the spiritual leadership characteristics of the managers have a positive effect both on the workplace quality and on all sub-dimensions of the workplace quality (leader-member, mentor-member, counterpart).

Anahtar Kelimeler

Spiritual Leadership, Quality of Workplace Relationships, Leader Member Relationship, Counterpart Relationship, Mentoring

SPİRİTÜEL LİDERLİK VE İŞYERİ İLİŞKİLERİ KALİTESİ

Öz

Bu çalışmanın temel amacı çalışanların ruhsal ve psikolojik ihtiyaçlarını gidererek manevi yönden huzur bulmalarını arzulayan spiritüel liderliğin işyeri ilişkileri kalitesine olan etkisini belirlemektir. Bu amaçla ele alınan bu çalışmada örneklem olarak özel sektörde faaliyet gösteren bir Anonim Şirkete bağlı seçilmiş iki birimine bağlı 276 personelini kapsamaktadır. Kolayda örneklem yönteminin kullanıldığı çalışmada veriler demografik, spiritüel liderlik ve işyeri ilişkileri kalitesine yönelik soruların yer aldığı anket tekniğiyle elde edilmiştir. Elde edilen veriler SPSS 20 ve AMOS programları kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada kullanılan ölçüm modellerinin güvenilirliğini ve geçerliliğini ortaya koymak adına doğrulayıcı faktör analizi yanı sıra bileşik güvenilirlik (CR) ve yakınsan geçerlilik (AVE) testinden de yararlanılmıştır. Çalışmada amaca ulaşmaya yönelik oluşturulan hipotezler, korelasyon ve yapısal eşitlik modeli ile test edilmiş, sonuçlar bu doğrultuda yorumlanmıştır. Analizler neticesinde elde edilen bulgularda yöneticilerin ruhsal liderlik özelliklerinin hem işyeri kalitesi üzerinde hem de işyeri kalitesinin tüm alt boyutları üzerinde (lider-üye, mentör-üye, mevkidaş) pozitif yönlü bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Spiritüel Liderlik, İşyeri İlişkileri Kalitesi, Lider Üye İlişşkisi, Mevkidaş İlişkisi

Kaynakça

• Abe, I. I., & Mason, R. (2016). The role of individual interpersonal relationships on work performance in the South African retail sector. Problems and Perspectives in Management, 14(2), 192-200
• Afsar, B., Badir, Y., & Kiani, U. S. (2016). Linking Spiritual Leadership and Employee Pro-Environmental Behavior: The İnfluence Of Workplace Spirituality, İntrinsic Motivation, And Environmental Passion. Journal of Environmental Psychology, 45, 79-88.
• Akınci, T., & Ekşi, H. (2017). Yönetici ruhsal liderlik algı ölçeği geliştirilmesi. Route Educational and Social Science Journal, 4(7), 294-312
• Alimudin, A., Septian, D., Sasono, A. D., & Wulandari, A. (2017). Effect of spiritual leadership to organizational culture and employee’s loyalty. Jurnal Terapan Manajemen Dan Bisnis, 3(2), 76-86.
• Anderson, P. (2000). This place hurts my spirit!. Journal for Quality and Participation, 23(4), 16-17.
• Ardıç, T. (2013). Ortaokullarda Görevli Öğretmenlerin Ruhsal Liderliğe İlişkin Algıları: Diyarbakır ili Örneği, Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Diyarbakır
• Arora, R., & Rangnekar, S. (2016). Moderating mentoring relationships and career resilience: Role of conscientiousness personality disposition. Journal of Workplace Behavioral Health, 31(1), 19-36.
• Baloğlu, N., & Karadağ, E. (2009). Ruhsal liderlik üzerine teorik bir çözümleme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 58(58), 165-190.
• Bass B. M. (1997). Personal Selling and transactional/Transformational Leadership, The Journal of Personal Selling and Sales Management, 17(3), 19-27.
• Bozkuş, K., & Gündüz, Y. (2016). Ruhsal Liderlik İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Modellenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1), 405-420.
• Carmeli, A., Brueller, D., & Dutton, J. E. (2009). Learning behaviours in the workplace: The role of high‐quality interpersonal relationships and psychological safety. Systems Research and Behavioral Science: The Official Journal of the International Federation for Systems Research, 26(1), 81-98.
• Chen, C. Y., & Yang, C. F. (2012). The impact of spiritual leadership on organizational citizenship behavior: A multi-sample analysis. Journal of Business Ethics, 105(1), 107-114.
• Cinnioğlu, H. (2018). Yiyecek içecek işletmeleri çalışanlarının ruhsal liderlik algılarının iş tatmin düzeyleri üzerine etkisi: İstanbul örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4), 113-131
• Covey, S. R. (2005). 8’inci alışkanlık: Bütünlüğe doğru (S. Sezer ve E. Çağlayan, Çev.). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Çimen, İ. (2016). Öğretmenlerin Ruhsal Liderliğe İlişkin Algıları İle Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Gösterme Düzeyleri Arasındaki İlişki. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (27). 9-19.
• Çoban R. (2020). Liderin Kişilik Özelliklerinin İşyeri İlişkileri Kalitesine Etkisinde Politik Becerinin Aracılık rolü Üzerine Havacılık ve Sağlık Sektöründe Karşılaştırmalı Bir Araştırma, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Malatya
• Dalai Lama (1999). Ethics for the new millenium. New York: Putnam.
• Diener, E., & Seligman, M. E. (2002). Very Happy People. Psychological science, 13(1), 81-84.
• Egel, E. (2015). Spiritual leadership: expressions in diverse organizational environments (Doctoral dissertation, Nice).
• Ehlers, L. I. (2017). Conceptualising primary labour relationship quality. South African Journal of Economic and Management Sciences, 20(1), 1-11.
• Fairholm, G.W. (1996). Spiritual leadership: Fulfilling whole-self needs at work. Leadership & Organizational Development Journal, 17(5), 11-36.
• Feeley, T. H., Hwang, J., & Barnett, G. A. (2008). Predicting employee turnover from friendship networks. Journal of Applied Communication Research, 36(1), 56-73.
• Ferris, G. R., Liden, R. C., Munyon, T. P., Summers, J. K., Basik, K. J., & Buckley, M. R. (2009). Relationships at work: Toward a multidimensional conceptualization of dyadic work relationships. Journal of Management, 35(6), 1379-1403.
• Fornell, C., & Larcker, F. (1981). Evaluation structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), s. 39-50.
• Fry, L. W. (2003). Toward a theory of spiritual leadership. The Leadership Quarterly, 14, 693-727.
• Fry, L. W. (2005). Toward a paradigm of spiritual leadership. The Leadership Quarterly, 16, 619-722.
• Fry, L. W., & Cohen, M. P. (2009). Spiritual leadership as a paradigm for organizational transformation and recovery from extended work hours cultures. Journal of Business Ethics, 84(2), 265-278.
• Fry, L. W., Matherly, L. L., Whittington, J. L., & Winston, B. E. (2007). Spiritual leadership as an integrating paradigm for servant leadership. Integrating Spirituality and Organizational Leadership, 70-82.
• Gordon J. ve Hartman, R. L. (2009). Affinity-seeking strategies and open communication in peer workplace relationships, Atlantic Journal of Communication, 17,115–125.
• Gündüz Ş. (2014). Ruhsal Liderlik İle Örgütsel Sinizm Arasındaki İlişki: Duygusal Zekânın Aracı Etkisi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Gürbüz, S. (2019). AMOS ile yapısal eşitlik modellemesi (1. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Hair, J., Black, W., Babin, B., & Anderson, R. (2009). Multivariate data analysis (7th b.). Upper Saddle River, N.J.: Prentice Hall.
• Hooper, D., Coughan, J., Mullen, M. R. (2008). Structural equation modelling: guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
• Huang, S.P., (2016). A Study on the Effects of Emotional Intelligence and Workplace Friendship on Job Satisfaction and Performance of Employees in Micro-enterprises. Journal of Interdisciplinary Mathematics, 19(3), 567-583.
• Imse, T. P. (1969). Spiritual leadership and organizational leadership: The dilemma of being pope. Social Compass, 16(2), 275-280.
• Jazırı, R., & Saıda, R. (2019). La Spırıtualıté Dans Les Organısatıons: La Dımensıon Socıo-Idéologıque Oublıée Du Management. European Journal of Social Law/Revue Européenne du Droit Social, 45(4).
• Judge, T. A., Higgins, C. A., Thoresen, C. J., & Barrick, M. R. (1999). The big five personality traits, general mental ability, and career success across the life span. Personnel Psychology, 52(3), 621-652.
• Kabdulovaa, E., & Öztürk, E. B. (2017). The Relationship between Mentoring Functions Received and Psychological Empowerment: The Role of Trust and Political Skill. The Journal of Human and Work, 4(1), 47-60
• Karadağ, E. (2016). Ruhsal Liderliğin Örgütsel Bağlılık ve Verimliliğe Etkisinde Ulusal Kültürün Moderatörlüğü: Kültürler Arası Bir Meta-Analiz Çalışması. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (25), 233-260
• Law, P. (2008). Developing spiritual leaders for the modern organisation. Management Today, 20-22.
• Madlock, P. E., Martin, M. M., Bogdan, L., & Ervin, M. (2007). The impact of communication traits on leader-member exchange. Human Communication, 10(4), 451-464.
• Markow, F., & Klenke, K. (2005). The effects of personal meaning and calling on organizational commitment: An empirical investigation of spiritual leadership. International Journal of Organizational Analysis. 13(1). 8-27
• Mıhaylova-Marburger, S. (2018). La spiritualité et l’intuition dans la construction du savoir en gestion. Et De Prospectıve Du Management, 83.
• Moxley, R. S. (2000). Leadership and spirit. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
• Narcıkara Baykal E. (2017). Spiritüel Liderlik Davranışının Algılanan Performans Üzerine Etkisi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul
• Narcıkara, E. B. (2018). Spiritüelite (Ruhsallık) ve iş ortamında anlam arayışı. Alanya Akademik Bakış, 2(1), 11-25.
• Nielsen, I.K.& Jex, S.M.& Adams, G.A. (2000). Development and Validation of Scores On A Two-Dimensional Workplace Friendship Scale. Educationaland Psychological Measurement, 60, 628-643.
• Okçu V. (2008). Dönüşümcü Liderlik ve işlemci liderlik, yönetimde çağdaş ve güncel konular (Ed: İsmail BAKAN), Gazi Kitabevi, Ankara,
• Özcan, H., Bulut, L., Bulut, A. & Bozbayındır, A. (2013). Öğretmenlerin ruhsal liderlik algıları ile motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Dergisi, 6(1),70-83.
• Ragins, B. R., & Scandura, T. A. (1997). The way we were: Gender and the termination of mentoring relationships. Journal of Applied Psychology, 82(6), 945.
• Reave, L. (2005). Spiritual values and practises related to leadership effectiveness. The Leadership Quarterly. 16, 655-687.
• Robbins, P. S. & Judge, A. T. (2005). Organizational behavior, 15. Edition, Pearson.
• Rosales, R. M. (2015). Energizing social interactions at work: an exploration of relationships that generate employee and organizational thriving. Open Journal of Social Sciences, (4), 29-33
• Sanders, J. E., Hopkins, W. E., & Geroy, G. D. (2003). From transactional to transcendental: Toward an integrated theory of leadership. Journal of Leadership & Organizational Studies, 9(4), 21-43.
• Sias, P. M. (2005). Workplace relationship quality and employee information experiences. Communication Studies, 56(4), 375-395.
• Sias, P. M. (2009). Organizing relationships: traditional and emerging perspectives on workplace relationships. SAGE Publications, Inc, USA.
• Sias, P. M. and Cahill, D.J. (1998). From co-workers to friends: The development of peer friendships in the workplace. Western Journal of Communication, 62(3), 273-299.
• Sias, P. M., Heath, R. G., Perry, T., Sılva, D.& Fıx, B. (2004). Narratives of workplace friendship deterioration, Journal of Social and Personal Psychology, 21(3), 321–340.
• Tapoyo, V. (2019). La spiritualité perçue comme un facteur de performance du leadership dans les organisations: cas des dirigeants en France et au Gabon (Doctoral dissertation, Montpellier 3).
• Taşgın, A., Korucuk M., (2018). Development of foreign language lesson satisfaction scale (FLSS): Validity and reliability study. Journal of Curriculum and Teaching, 7(2),66-77.
• Ummet, D. (2012). Üniversite Öğrencilerinde Özgecilik Davranışının Transaksiyonel Analiz Ego Durumları Ve Yaşam Doyum Bağlamında İncelenmesi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul.
• Yıldırım, F., Yıldırım, K. S. (2016). Effects of cynicism on empowerment in organizations, Journal of Human Sciences, 13(3), 5741.