TÜRKİYE'DE YAŞAYAN FARKLI MİLLETTEN BİREYLERİN SOSYO-KÜLTÜREL YAŞAYIŞLARININ TOPLUMUN UZAKLIK ALGISIYLA BİRLİKTE İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 3, 2048 - 2071, 30.11.2023

Bilgesu Çüm , İbrahim Kan

https://doi.org/10.30798/makuiibf.1281584

Öz

Türkiye’de son zamanlarda göçle gelen insan sayısının artmasından dolayı, farklı toplulukların birbirlerine karşı tutum ve davranışları ile ana akım toplumun bu toplulukları kabul edebilme düzeyleri oldukça önemli bir hale gelmiştir. Bu bağlamda, yapılan bu çalışmada, Türkiye’de ikamet eden farklı milletten bireylerin sosyo-kültürel yaşayışlarının ve Türk halkının farklı milletlerden olan bu kişileri benimseme düzeylerinin nasıl olduğunun incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışmada, karma yöntem kullanılarak Kazakistanlı, Türkmenistanlı, Suriyeli, Afganistanlı, Afrikalı, Azerbaycanlı olmak üzere 6 farklı milletten 24 kişiyle derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Aynı şekilde, bu farklı milletlerden kişilere yönelik Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının toplumsal uzaklık algılarını ölçmek üzere 527 kişiye Bogardus Toplumsal Uzaklık Ölçeği uygulanmıştır. Bu araştırmanın nicel sonuçlarına göre, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının toplumsal kabul düzeylerinin her millete göre değiştiği görülmüş, nitel sonuçların da bunu desteklediği belirlenmiştir. Buna göre, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının Türki Cumhuriyetlerden gelenlere yönelik toplumsal kabul düzeylerinin daha yüksek olduğuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Göç, Sosyo-Kültürel Yaşayış, Toplumsal Uzaklık, Toplumsal Kabul, Farklı Milletler

INVESTIGATION OF THE SOCIO-CULTURAL LIVES OF PEOPLE OF VARIOUS NATIONALITIES IN TURKEY IN RELATION TO THE SOCIETY'S PERCEPTION OF DISTANCE

Öz

Because of the recent increase in the number of immigrants in Turkey, the attitudes and behaviors of different communities toward one another, as well as the level of acceptance of these groups by dominant community, have become critical. In this context, the purpose of this study is to investigate the socio-cultural lives of people of various nationalities who live in Turkey, as well as how the Turkish people accept these people. According to the mixed method employed in this study, 24 people from six different nationalities were interviewed in depth: Kazakhs, Turkmens, Syrians, Afghans, Africans, and Azeris. Furthermore, the Bogardus Social Distance Scale was administered to 527 people in order to assess Turkish citizens' perceptions of social distance toward people of the various nationalities mentioned. According to the quantitative findings of this study, the social acceptance levels of Turkish citizens vary by nation, and it was determined that the qualitative findings supported this. As a result, it has been determined that Turkish citizens' social acceptance of those from other Turkic Republics is higher than that of other nationalities..

Anahtar Kelimeler

Migration, Socio-Cultural Life, Social Distance, Social Acceptance, Various Nations

Kaynakça

• Adıgüzel, Y. (2019). Göç sosyolojisi. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Akkaş, İ., & Aksakal, İ. (2021). Afgan göçmenlere yönelik tutum ve algıların sosyolojik analizi: Erzincan örneği. Sosyolojik Bağlam, 2(3), 41-54. doi.org/10.52108/2757-5942.2.3.3
• Avcı, N. (2013). Toplumsal uzaklık bağlamında Batı Anadolu'ya göçle yerleşmiş Kürtler üzerine bir araştırma (Manisa ili örneği). Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29, 151-170.
• Castles, S., & Miller, J. M. (2008). Göçler çağı: Modern dünyada uluslararası göç hareketleri. (B.U. Bal, & İ. Akbulut, Çev.). İstanbul: Bilgi Üniversitesi.
• Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2020). Karma yöntem araştırmaları: Tasarımı ve yürütülmesi. (Y. Dede, & S. B. Demir, Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Creswell, J.W. (2006, May). Understanding mixed methods research. https://www.sagepub.com/sites/default/files/upm-binaries/10981_Chapter_1.pdf
• Çapar Parsiloğlu, Ş. (2020). Suriyeli mültecilerin sosyo-ekonomik durumları: Kahramanmaraş örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• Çetiner, S., & Günay, E. (2021). Uluslararası göçün sosyo-kültürel etkilerinin değerlendirilmesi: Türkiye örneği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(47), 1-21.
• Erdoğan, H. (2019). Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilere bakış açısının toplumsal uzaklık bağlamında incelenmesi: Sakarya ili örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• Erdoğan, M. M., & Aker, D. Y. (2023). Beyond the social distance and cultural similarities: Turkish citizens and Syrians in Şanlıurfa. Migration and Diversity, 2(1), 1-13. https://doi.org/10.33182/md.v2i1.2964
• Ersoy, A. F., & Turan, N. (2019). Sığınmacı ve göçmen öğrencilerde sosyal dışlanma ve çeteleşme. Third Sector Social Economic Review, 54(2), 828-840. doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.19.05.1103
• Faris, R. E. (1967). Chicago sociology: 1920–1932. Chandler.
• Fedor, C. G. (2023). The perceived social distance in a traditional multi-confessional community. Revista de Cercetare şi Intervenţie Socială, 80, 161-171.
• Gürkaynak, Ç. E. (2012). “Toplumsal temas: önyargı ve ayrımcılığı önlemek için bir sosyal değişim aracı olarak kullanılabilir mi. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları. https://studylibtr.com/doc/785949/toplumsal-temas--%C3%B6nyarg%C4%B1-veayr%C4%B1mc%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1%C3%B6nlemeki%CC%87%C3%A7in-bir
• Hoşgörür, V. (1997). Bogardus, Guttman ve Likert ölçekleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 10(1), 346-357.
• Igundunasse, A. (2017, August). Dimensionality of the social distance scale as a measure of ıntergroup prejudice. https://www.researchgate.net/profile/Alex-Igundunasse2/publication/321326852_Dimensionality_of_the_Social_Distance_Scale_as_a_Measure_of_Intergroup_Prejudice/links/60bf3f45a6fdcc22eae9352f/Dimensionality-of-the-Social-Distance-Scale-as-a-Measure-of-Intergroup-Prejudice 1-20
• İç İşleri Bakanlığı, Göç İdaresi Başkanlığı (GİB). (2022). https://www.goc.gov.tr/on-ucuncu-goc-kurulu-toplantisi-icisleri-bakanimiz-suleyman-soylu-baskanliginda-gerceklestirildi.
• Kan, İ. (2022). Çokkültürcü sosyal hizmet perspektifinden göç ve kültürel karşılaşma: Uşak’ta yaşayan Afganistan uyruklu gençler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uşak Üniversitesi.
• Kan, İ., & Köroğlu, C. Z. (2022). Çokkültürcü sosyal hizmet perspektifinden Afgan gençlerin kültürel sorunları: Uşak İli örneği. Sosyal Politika ve Sosyal Hizmet Çalışmaları Dergisi, 3(1), 40-65.
• Karslı, B. (2013). Toplumsal birlikteliklerde öncelikler: Kabullenme ve dışlamanın sosyo-psikolojik temelleri (Alevilik-Sünnilik örneği). Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 99-136.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji sözlüğü. (O. Akınhay, & D. Kömürcü, Çev.). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Michalikova, N., & Yang, P. Q. (2011). Social distances of whites to racial or ethnic minorities. Ethnic Studies Review, 34(1), 21-44. https://doi.org/10.1525/esr.2011.34.1.21
• Özkul, O. (2015). Türk kimliğini oluşturan ortak kültürel değerler. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 4(8), 166-185.
• Parker, R. E. (1924). The concept of social distance as applied to the study of racial attitudes and racial relations, Journal of Applied Sociology, 8, 339-343.
• Şan, M. K., & Akyiğit H. (2021). Göç kimlik ve aidiyet: Amerika’da yaşayan Türkler örneği. Bilig, 97, 137-175. https://doi.org/10.12995/bilig.9706
• Şengül, F. N. (2022). Türkiye’de yaşayan göçmenlere yönelik tutumlar: Üniversite öğrencileri örneği. Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 5(2), 120-140. https://doi.org/10.38004/sobad.1145410
• United Nations (UN). (2022). International migration review forum 2022 New York. https://www.un.org/en/migration2022/global-compact-for-migration
• Wark, C., & Galliher, J. F. (2007). Emory Bogardus and the origins of the social distance scale. The American Sociologist, 38, 383-395. https://doi.org/10.1007/s12108-007-9023-9
• Yıldırımalp, S., & Erdoğan, H. (2019) Suriyelilere bakış açısının toplumsal uzaklık bağlamında incelenmesi: Sakarya ili örneği. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 343-363.