2010-2023 yılları arasında ulusal alanda sporcu sakatlıkları ve yaralanmaları üzerine yapılmış bilimsel çalışmaların belirlenmesi: bibliyometrik analiz

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 1, 35 - 47, 26.06.2024

Sedat Özcan , Aydın Karabulak

https://doi.org/10.5281/zenodo.11208127

Öz

Çalışma 2010 – 2023 yılları arasında ulusal alanda sporcu sakatlıkları ve yaralanmaları üzerine yapılmış bilimsel çalışmaların belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu çalışmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmamızın yöntemi tarama yöntemidir. Araştırmada Yök tez, Yök kademik, Google akademi ve dergi park very tabanlarından faydalanılmıştır. Sakatlık, spor sakatlıkları, yaralanma ve sporcu sağlığı anahtar kelimeleri kullanılarak tarama yapılmıştır. Çalışmanın evreni 2010 – 2023 yılları arasında ulusal alanda sporcu sakatlıkları ve yaralanmaları üzerine yapılmış bilimsel yayınlardır. Sonuç olarak yaptığımız çalışmaya baktığımızda sakatlık ve yaralanmalarla ilgili yapılmış çalışmalar 2017 yılından sonra yıllarda daha önceki yıllara nazaran artış göstermiştir. Spor bilim insanlarının bu çalışma alanına yönelmekte olduklarını görmekteyiz. Yapılan bu bilimsel çalışmalar incelendiğinde sakatlıktan ve yaralanmalardan korunma yöntemlerinden çok, sakatlık sonrasındaki fiziksel ve psikolojik durumlar belirlenmeye çalışılmıştır. Yaptığımız bu çalışma 2023 yılı içi ve sonrasında yapılacak olan sporcu sakatlanması veya yaralanmaları ile ilgili yapılacak çalışmalara rehberlik edeceğini düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler

Sakatlık, yaralanma, spor

Determination of scientific studies conducted nationally on athlete injuries and injuries between 2010-202: bibliometric analysis

Öz

The aim of the study is to determine the scientific studies on athlete injuries and injuries in national fields between 2010 and 2023. The study was conducted with the screening method. The method of our research is the screening method. YOK thesis, YOK academy, google academy and magazine park search engines were used in academic search engines. A search was conducted using the keywords disability, sports injury, injury and athlete injury. The universe of the study is the scientific publications on athletes' injuries and injuries between 2010 and 2023 nationally. As a result, when we look at our work, we see that the studies on disability and injuries have increased after 2017, and sports sciences are turning to this field. When the studies are examined, it is tried to determine the physical and psychological conditions after disability rather than the methods of protection from disability and injuries. We think that this study we have done will guide the studies to be carried out on athlete injury or injury to be carried out in and after 2023.

Anahtar Kelimeler

Disability, İnjury, Sport

Kaynakça

• Açak M., Korkmaz M.F., Bayer R., Karademir T. (2017). Türkiye Elit Akademi U-19 ve U-21 ligi takımlarının 2014-2015 sezonda görülen yaralanmaların değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(4), 26-39.
• Akbaşlı O. (2020). Erkek buz hokeyi oyuncularının önceki yaralanma bölgesi ve tipinin buzdaki ve karadaki performansları ile olan ilişkisi. Yüksek lisans tezi, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Aksoy D. (2019). Spor yaralanmalarında tedavi sonrası durumluk ve sürekli kaygı düzeylerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 21(2), 89-96.
• Alp M., Özdinç M. (2020). Sports injuries seen in korfball players: Assesment of injuries areas and typs. Turksh Journal of Sport And Exercise. Volume 22- Issue 3- pages 500-504
• Alp M., Suna G., Atay E. (2019). Genç futsalcılarda görülen spor sakatlıkları: Yaralanma bölgelerinin ve türlerinin değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(4), 431-435.
• Atay E., Çetinkaya E., Tanır H., Çatıkkaş F. (2017). Genç hentbolcularda görülen spor sakatlıkları. Uluslararası Hakemli Ortopedi Travmatoloji ve Spor Hekimliği Dergisi. DOI: 10.17372/OTSHD.2017.3.3
• Atay E., Tanır H., Çetinkaya E. (2017). Güreşçilerde sakatlık bölgelerinin araştırılması. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-4.
• Aydın B. (2019). Üniversitede öğrenim gören Bocce sporcularının görüşlerine göre sakatlık türleri ve nedenlerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Bartın Üniversitesi. Bartın.
• Aydın F. (2017). 2012-2013 Spor toto süper liginde mücadele eden takımlardaki futbolcuların sigara ve alkol kullanımının kas iskelet sistemi sakatlıkları üzerine ektisi. Yüksek lisans tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Sivas.
• Aydoğ, T., Atay, G., Kalyon, TA., Yağmur, H. (1993). Bayan Basketbolcularda Alt Ekstremite Deformitelerinin ve Kas Kuvvetlerinin Sakatlığa Etkisinin incelenmesi. Spor Hekimliği Kongresi Bildiri Kitabı, İzmir (1), 10.
• Aydoğan Z. (2014). Sakatlık sırasında ve tedavi sonrasında sporculardaki psikolojik değişkenler. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Bağrıaçık, A., & Açak, M. (2005). Spor yaralanmaları ve rehabilitasyon. Morpa Kültür yayınları.
• Başaran, M. H., Taşğın, Ö., Sanioğlu, A., & Taşkın, A. K. (2008). Sporcularda durumluk ve sürekli kaygı düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21), 533-542
• Bebek A. (2020). Futbol ve futsal oyuncularının quardriceps ve hamstring kas kuvvetlerinin izokinetik yöntemle karşılaştırılması, sakatlık eğilimlerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Mersin.
• Bozdoğan A. (2021). Futbol branşında görülen sakatlıkların ve sakatlık bölgelerinin mevkilere göre belirlenmesi / Determination of injuries and injury regions in the football branch according to the positions. Yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Kahramanmaraş.
• Budak H., Sanioğlu A., Keretli Ö., Durak A., Öz B. (2020). Spor yaralanmasının kaygı üzerindeki etkisi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 38-47.
• Çetinkaya, E., Tanır, H., Atay, E., Bulut, Ç., & Engin, H. (2017). Vücut geliştirme ve fitness sporu yapanlarda, kas, iskelet sistemi sakatlıklarının belirlenmesi. Journal of Human Sciences, 14(4), 4023-4031.
• Çiçek M. E. (2019). Futbolcularda görülen spor sakatlıklarının bireysel faktörler açısından değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Erzincan Benali Yıldırım Üniversitesi. Erzincan.
• Cook, J. L., Malliaras, P., De Luca, J., Ptasznik, R., Morris, M. E., & Goldie, P. (2004). Neovascularization and pain in abnormal patellar tendons of active jumping athletes. Clinical Journal of Sport Medicine, 14(5), 296-299.
• Coşkun F. & Sert V. (2017). Rekreasyon Etkinlikleri Esnasında ya da Sonrasında Ortaya Çıkan Sakatlık ve Rahatsızlıklar. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(3).
• Darweesh R. R. (2021). Investigation of sports injuries and their causes in students of Faculty of Sports Sciences at Firat University. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Elazığ.
• Demirtaş C. (2020). Mardin ilindeki profesyonel kadın sporcuların sakatlık sıklıkları ve nedenlerinin branşlara göre değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, İstanbul Gedik Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• Dereceli E. (2013). Üniversite tenisçilerinde görülen tenise özgü sakatlıkların araştırılması. Yüksek lisans tezi, Niğde Üniversitesi. Niğde.
• Duruöz T., Turan Y., Önen M. E. & Cerrahoğlu L. (2017). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinde görülen spor yaralanmalarının değerlendirilmesi ve rehabilitasyonun önemi. Atatürk Üniversitesi BESYO, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 6(2).
• Ebadi L.A, (2014). Masa Tenisçilerde Görülen Sakatlık Türleri ve Bu Sakatlıkların Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi, Beden eğitimi ve spor anabilim dalı, Gazi üniversitesi, Ankara.
• Erdem, R. & Ulu, D. (2004). Futbol takımı taraftarlığının hastane çalışanları üzerine etkisi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 7(1), 119.
• Erol, B., Karahan, M., (2006). “Çocuklarda Spor Yaralanmaları”, Türkiye Klinikleri Pediatric Sciences-Special Topics, 2(4):89-97
• Ertoğan C. (2017). Sakatlık geçirmiş sporcuların stresle başa çıkabilme, öz yeterlilik inancı ve sportif kendine güven durumlarının değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi. Eskişehir.
• Esmer O., Esmer K., Yardımcı Ç., Ergün T. (2020). Devlet hastanesine sakatlanma şikâyeti ile gelen sporcuların sakatlık türleri ve nedenlerinin incelenmesi. The Journal of Academic Social Science, (105), 227-235.
• Gülaçtı M.M (2010). Kahramanmaraş bölgesinde amatör futbolcuların spor yaralanmalarında ilk yardım, fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarındaki görüşlerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi. Kahramanmaraş.
• Güler Ö., Gülü M., Aras D., & Akça F. (2020) Adölesan dönemindeki futbolcuların sezon içerisinde yaşadıkları sakatlıklar ile fonksiyonel hareket değerlendirmesi skorları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Iğdır Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 3(1), 37-43
• Güngör Koç. F. Taekwon-Do Branşında Görülen Sakatlıkların ve Sakatlık Bölgelerinin Belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi. Kırıkkale. Hasçelik, Z., (2007). “Spor Yaralanmaları ve Önlenmesi”, http://hastarehberi.com/articleread.asp?yd=2159. Erişim tarihi: 15.06.2022
• İmren, G.A., (2010). Kahramanmaraş bölgesindeki ortaöğretim düzeyindeki sporcuların spor yaralanmalarında ilk yardım, fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarındaki görüşlerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi. Kahramanmaraş.
• İnci M.S. (2014). Ön çapraz bağ yaralanması olan sporcuların izokinetik kuvvet parametrelerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Haliç Üniversitesi. İstanbul.
• Javadifard Y. (2015). Farklı kategorilerdeki kadın-erkek voleybolcuların yaralanma ve önleyici aktivitelerin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi. Ankara.
• Kabak B., Karanfilci M., & Karakuyu N. (2015). Güreş ve judo spor dallarında görülen spor yaralanmalarının karşılaştırılması. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi. 8(2), 107-122
• Karabulut S. (2022). Spor Sakatlıklarında Hukuki Sorumluluklar. Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi. Erzurum.
• Karabulut, E. O., Atasoy, M., Kaya, K., & Karabulut, A. (2013). 13-15 yaş arası erkek futbolcuların durumluk ve sürekli kaygı düzeylerinin farklı değişkenler bakımından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 243-254.
• Kaya E. (2022). Takım sporu ve bireysel spor yapan sporcularda görülen sakatlık tipleri ve sakatlanma bölgelerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Giresun Üniversitesi. Giresun.
• Kirişçi İ. (2011). Takım sporu yapan bireylerde görülen sakatlık türleri ve bu sakatlıkların çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Bursa örneği). Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi. Sakarya.
• Koç H. (2020). Bazı bireysel sporlarda görülen yaralanma nedenlerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Muş Alpaslan Üniversitesi. Muş.
• Küçük S. (2012). Elit bayan voleybolcularda görülen yaralanma türleri ve sebeplerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi. Çanakkale.
• Mohammed M. L. (2019). Spor bilimleri öğrencilerinin alt ekstremite spor yaralanmaları nedenlerinin betimsel incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi. Ankara.
• Mor H. (2023). Futbolcularda performans parametreleri arasındaki ilişkinin ve sakatlık riskinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi. Samsun.
• Odabaş Özgür B., Özgür T., Aksoy M. (2016). Voleybol ve futbolcularda spor sakatlığına rastlama sıklığı. Spor Bilimleri Dergisi. 6(3), 50-55.
• Ozan M., Kıyıcı F., Bedir D., Bedir G., Delice O. (2017). 2017 Avrupa gençlik olimpik kış festivali sırasında meydana gelen spor yaralanmaları ve hastalıkları. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 224-231.
• Özdemir Ö. (2015) 4. Erkekler ve bayanlar plaj hentbolu dünya şampiyonası yaralanma epidemiyolojisi; spor yaralanması sıklığı ve mekanizmalarının incelenmesi. Doktora tezi, Akdeniz Üniversitesi. Antalya.
• Özder R. (2010). Dünya askeri pentatlon şampiyonasına katılan erkek sporcuların yaşadıkları sakatlıklar ve sakatlığa bağlı kaygı düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans tezi, Gazi Üniversitesi. Ankara.
• Özgüneş Ş. (2019). Sporcularda kas yaralanma sıklığının MLCK geni ile ilişkisi. Doktora tezi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi. Manisa.
• Polat G. (2015). Bedensel engelli sporcularda oluşan spor sakatlıkları ve rehabilitasyon sürecinin incelenmesi. Yüksek Lisans tezi, Gaziantep Üniversitesi. Gaziantep.
• Şahin M., Türksoy A. (2017). Ön Çapraz Bağ Yaralanması Geçiren Futbolcuların Psikolojik Sağlamlıklarının İncelenmesi Üzerine Nitel Bir Araştırma. Sosyal Bilimler Dergisi. Yıl 4, sayı 16, 2.51-65
• Sakallı, F.M.H., (2008). Sporda sporcuların yaralanması ve risk faktörleri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 3(7), 144-154.
• Şişik A. (2022). Mücadele Sporu Branşındaki Sporcuların Sakatlık Profillerinin İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Kahramanmaraş.
• Subaygil S. (2016). Aşırı kullanımdan kaynaklanan bale sakatlıkları: ayak ve ayak bileği sakatlıkları ve pilates ile rehabilitasyon. Yüksek lisans tezi. Hacettepe üniversitesi, güzel sanatlar enstitüsü, bale ana sanat dalı. Ankara.
• Tingaz E.O., Güvendi B., (2020). Spor Bilimleri Fakültesindeki Sporcu Öğrencilerde Aleksitimi ve Sakatlık. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 22(1), 24-30.
• Türker T., Koçak N., İstanbulluoğlu H., Yıldırım A.O., Kır T., Açıkel C., Kılıç S. (2011). Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Spor Yapma Alışkanlıkları ve Spor Yaralanmalarının Değerlendirilmesi. Gülhane tıp dergisi 2011; 53:94-98.
• Uslu, T., (2005). “Spor yaralanmalarına giriş”, (Erişim tarihi: 20.02.2024), http:// romatizmaturk.com/jl/index.php?option=com_content & task = view&id= 304&Itemid=4
• Üstünel O. (2020). Futbolcularda Görülen Spor Sakatlıklarının İncelenmesi. Yüksek Lisans tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi. Burdur.
• Yalçınkaya A., Demirci M., Kızılyar G.N., (2020). Beden eğitimi ve spor yüksek okulu öğrencilerinin spor yaralanmalarındaki kaygı düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Bozok Spor Bilimleri Dergisi 1(1),43-51.