Dijital Pazarlama Teknolojilerinin PIV ve CODAS Yöntemleri ile Analizi

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 84 - 101, 27.03.2023

Murat Kemal Keleş , Duygu Alaca

https://doi.org/10.31200/makuubd.1254624

Cited By: 1

Öz

Dijital teknolojilerin hızla gelişmesi toplumsal yapılarda köklü reformlar yapmış, bireylerin iş yapma şekilleri, iletişim biçimleri, alışveriş yapma alışkanları, sosyalleşme biçimleri, eğlence alışkanlıkları gibi çok sayıda unsurda değişikliklere neden olmuştur. Bu süreçte rakiplerine karşı üstünlük sağlamak isteyen işletmeler, dijital teknolojileri kullanarak dijital ortamlarda farklı ve yeni satış, tanıtım ve pazarlama stratejileri geliştirerek, dijital pazarlama teknolojilerini en etkin şekilde kullanmak yönünde politikalar üretmeye başlamışlardır. Bu çalışmanın amacı işletmeler açısından oldukça önemli olan dijital pazarlama teknolojilerinin seçimini etkileyen ana ve alt faktörlerin önem derecelerine göre bir işletmenin kullanabileceği dijital pazarlama teknolojisi alternatiflerini sıralamak ve en uygununu belirlemektir. Çalışmada çok kriterli karar verme yöntemlerinden PIV ve CODAS yöntemleri kullanılmıştır. Verilerin analizleri sonucunda, en uygun dijital pazarlama teknolojisi alternatifi “yapay zekâ” olarak belirlenirken en son sırayı “büyük veri” alternatifi almıştır. Ayrıca PIV, CODAS ve COPRAS yöntemlerinin aynı sıralama sonuçlara ulaştığı gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dijital Pazarlama, Dijital Pazarlama Teknolojileri, PIV Yöntemi, CODAS Yöntemi, Teknoloji Yönetimi

Analysis of Digital Marketing Technologies with PIV and CODAS Methods

Öz

The rapid development of digital technologies has made radical reforms in social structures and has caused changes in many factors such as the way individuals do business, communication styles, shopping habits, socialization styles and entertainment habits. In this process, businesses, which would like to gain an edge over their competitors, have started to produce policies to use digital marketing technologies in the most effective way by developing different and new sales, promotion and marketing strategies in digital environments by using digital technologies. The aim of this study is to list the digital marketing technology alternatives that a business can utilise according to the importance of the main and sub-factors that affect the selection of digital marketing technologies, which are very important for businesses, and to determine the most appropriate one. PIV and CODAS methods, which are multi-criteria decision-making methods, were used in the study. As a result of the analysis of the data, the most suitable digital marketing technology alternative was determined as "artificial intelligence", while the "big data" alternative took the last place. It was also observed that PIV, CODAS and COPRAS methods achieved the same ranking results.

Anahtar Kelimeler

Digital Marketing, Digital Marketing Technologies, PIV Method, CODAS Method, Technology Management

Kaynakça

• Arslan, B. N., & Ayvaz, B. (2021). AHP ve CODAS yöntemi ile emniyet personeli performans ölçümü. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(2), 149-158.
• Badi, I. A., Abdulshahed, A. M., & Shetwan, A. G. (2017). Supplier selection using combinative distance-based assessment (CODAS) method for multi-criteria decision-making. The 1st International Conference on Management, Engineering and Environment, 27-37.
• Badi, I. A., Abdulshahed, A. M., & Shetwan, A. G. (2018). A case study of supplier selection for a steelmaking company in Libya by using the combinative distance-based assessment (CODAS) model. Decision Making: Applications in Management and Engineering, 1(1), 1-12.
• Baki, R. (2022). Application of ROC and CODAS techniques for cloud service provider selection. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 21(1), 217-230.
• Bayram, E. (2022). Türkiye’deki özel sermayeli bankaların finansal performans analizi: Swara ağırlıklı CODAS yöntemi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 24(43), 992-1004.
• Biswas, S., & Anand, O. P. (2020). Logistics competitiveness index-based comparison of BRICS and G7 countries: An integrated PSI-PIV approach. IUP Journal of Supply Chain Management, 17(2), 32-57.
• Choudhary, V., & Mishra, A. (2022). Analyzing the critical success enablers of industry 4.0 using hybrid fuzzy AHP-COCOSO method. Journal of Industrial Integration and Management, 07(04), 493-514. https://doi.org/10.1142/S2424862221500184.
• Çınaroğlu, E. (2022). Entropi destekli EDAS ve CODAS yöntemleri ile bireysel emeklilik şirketlerinin performans değerlendirmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 325-345. http://dx.doi.org/10.18506/anemon.961937.
• Daud, I., Nurjannah, D., Mohyi, A., Ambarwati, T., Cahyono, Y., Haryoko, A. E., Handoko, A. E., Putra, R. S., Wijoyo, H., Ariyanto, A., & Jihadi, M. (2022). The effect of digital marketing, digital finance and digital payment on finance performance of indonesian SMES. International Journal of Data and Network Science, 6, 37-44.
• Demir, G., & Arslan, R. (2021). Türkiye’de hayat dışı sigorta şirketlerinin performansının LBWA-PIV ÇKKV modeliyle analizi. 3. International Baku Scientific Research Congress, 419-435.
• Doğan, Ş. (2021). Dijital pazarlamada internet arama motorlarının kullanımı: Morhipo ve Trendyol sitelerinin karşılaştırmalı analizi. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (İNİF E-Dergi), 6(1), 123-139. doi: 10.47107/İnifedergi.853227.
• Dahooei, J. H., Zavadskas E. K., Vanaki A. S., Firoozfar H. R., & Ghorabaee M. K. (2018). An evaluation model of business intelligence for enterprise systems with new extension of CODAS (CODAS-IVIF). Economics and Management, 21(3), 171-187.
• Dunakhe, K., & Panse, C. (2022). Impact of digital marketing–a bibliometric review. International Journal of Innovation Science, 14(3/4), 506-518. doi: 10.1108/IJIS-11-2020-0263.
• Duran, Z., & Soydan, N. T. (2022). OECD ülkelerinde inovasyon performanslarının entropy tabanlı CODAS-WASPAS ve PSI yöntemleriyle değerlendirilmesi. Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi Dergisi/Journal of Entrepreneurship and Innovation Management- JEIM, 11(2), 30-54.
• Erdoğan, B. (2022). BİST'e kayıtlı bankaların finansal performansının AHP-SD tabanlı PIV yöntemiyle değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (52), 93-109.
• Ersoy, N. (2021). Application of the PIV method in the presence of negative data: An empirical example from a real-world case. Hitit Journal of Social Sciences, 14(2), 318-337. doi: 10.17218/hititsbd.974522.
• Eşiyok, S., & Demircioğlu, M. (2022). OECD ülkelerinin endüstri 4.0 düzeylerinin CRITIC ve CODAS yöntemleri ile değerlendirilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(43), 377-398.
• Gedik, Y. (2020). Pazarlamada yeni bir pencere: Dijital pazarlama. Journal of Business in The Digital Age, 3(1), 63-75. doi: 10.46238/Jobda.726408.
• Ghorabaee, K. M., Zavadskas, K. E., Turskis, Z., & Antucheviciene, J. (2016). A new combinative distance-based assessment (CODAS) method for multi-criteria decision-making. Economic Computation and Economic Cybernetics Studies and Research, 50(3), 25-44.
• Gökşin, E. (2018). Dijital pazarlama temelleri (3. Baskı). İstanbul: Abaküs Yayınları.
• Hartanto, Y., Firmansyah, M. A., & Adhrianti, L. (2022). Implementation digital marketing pesona 88 curup in to build image for the decision of visit tourist attraction. 4th Social and Humanities Research Symposium (SoRes 2021), 589-594.
• Karaman, D., & Aykın, Ö. (2021). Review of digital marketing literature by bibliometric and visualization analysis. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 14(3), 493-510. doi: 10.15659/ppad.14.3.972259.
• Kaya, E. Ç., & Ündil, S. H. (2022). Bilgi teknolojilerinin gelişimiyle dijital pazarlamanın doğuşu. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 17(2), 107-137. doi: 10.54860/beyder.1132073.
• Khan, N. Z., Ansari, T. S. A., Siddiquee, A. N., & Khan, Z. A. (2019). Selection of e-learning websites using a novel proximity indexed value (PIV) MCDM method. Journal of Computers in Education, 6, 241-256. https://doi.org/10.1007/s40692-019-00135-7.
• Keleş, M. K., Özdağoğlu, A., & Işıldak, B. (2021). Yolcular açısından havalimanlarının değerlendirilmesine yönelik çok kriterli karar verme yöntemleriyle bir uygulama. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 419-456.
• Kölgelier, Y. Ö., & Bayrakcı, S. (2022). Dijital pazarlama çağında üniversite öğrencilerinin çevrim içi ortamlardaki şikâyetlerinin değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 104-133.
• Köse, N., & Yengı̇n, D. (2018). Dijital pazarlamadan fijital pazarlamaya geçişe örnek olarak artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik uygulamalarının pazarlama üzerindeki katkılarının incelenmesi. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 10(1), 77-111. doi: 10.17932/IAU.IAUD.M.13091352.2018.1/37.77-111.
• Laha, S., & Biswas, S. (2019). A hybrid unsupervised learning and multi-criteria decision making approach for performance evaluation of Indian banks. Accounting, 5(4), 169-184. doi: 10.5267/j.ac.2018.11.001.
• Mehralian, M. M., & Khazaee, P. (2022). Effect of digital marketing on the business performance of MSMES during the covid-19 pandemic: The mediating role of customer relationship management. 37th Digital Marketing and Customer Behavior Science Conference.
• Mufazzal, S., & Muzakkir, S. M. (2018). A new multi-criterion decision making (MCDM) method based on proximity indexed value for minimizing rank reversals. Computers & Industrial Engineering, 119, 427-438. https://doi.org/10.1016/j.cie.2018.03.045.
• Mukul, E., Büyüközkan, G., & Güler, M. (2019). Evaluation of digital marketing technologies with MCDM methods. Proceedings of the 6th International Conference on New Ideas in Management Economics and Accounting, 36-50.
• Özdağoğlu, A., Keleş, M. K., & Eren, F. Y. (2020). Swara tabanlı WSM ve CODAS yöntemleri ile biyokimya hormon cihazı seçimi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 371-396. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.562267.
• Saluja, R. S., Mathew, M., & Singh, V. (2022). Improved proximity indexed value MCDM method for solving the rank reversal problem: A simulation-based approach. Arabian Journal for Science and Engineering, (66), 1-16. https://doi.org/10.1007/s13369-022-07553-3.
• Saygın, Z. Ö., & Kundakcı N. (2020). WASPAS ve CODAS yöntemleri ile OECD ülkelerinin sağlık göstergeleri açısından kıyaslamalı analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 23(1), 23-42. doi: 10.29249/selcuksbmyd.598630.
• Tan, A., & Armutcu, B. (2020). Türkiye'de dijital politik pazarlama. International Journal of Business and Economic Studies, 2(1), 1-14.
• Tariq, E., Alshurideh, M., Akour, I., & Al-Hawary, S. (2022). The effect of digital marketing capabilities on organizational ambidexterity of the information technology sector. International Journal of Data and Network Science, 6(2), 401-408.
• Trung, D. D. (2021), Application of TOPSIS and PIV methods for multi-criteria decision making in hard turning process. Journal of Machine Engineering, 21(4), 57-71.
• Trung, D. D., Thinh, H. X., & Ha, D. L. (2022). Comparison of the RAFSI and PIV method in multi-criteria decision making: Application to turning processes. International Journal of Metrology and Quality Engineering, (13), 14. https://doi.org/10.1051/ijmqe/2022014.
• Ulutaş, A. (2020). Swara tabanlı CODAS yöntemi ile kargo şirketi seçimi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(3), 1640-1647. https://doi.org/10.33206/mjss.559351.
• Ulutaş, A., & Karaköy, Ç. (2019). An analysis of the logistics performance index of EU countries with an integrated mcdm model. Economics and Business Review, 5(4), 49-69. doi: 10.18559/ebr.2019.4.3.
• Wei, C., Wu, J., Guo, Y., & Wei, G. (2021). Green supplier selection based on CODAS method in probabilistic uncertain linguistic environment. Technological and Economic Development of Economy, 27(3), 530-549.
• Yaman, S. O. (2022). Dijital pazarlama açısından yeni medyanın ekonomi politiği. Journal of Business in The Digital Age, 5(1), 45-57. doi: 10.46238/jobda.994980.
• Yılmaz, E. S., & Ecemiş, O. (2022). Comparison of digital marketing approaches with multi-criteria decision making methods: The example of streaming platforms. JOEEP: Journal of Emerging Economies and Policy, 7(1), 239-252.
• Yücel, N., & İnan, M. (2020). Turizm sektöründe dijital pazarlama: Elâzığ ili otellerinin web sitelerinin eye-tracking ile analizi. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi, 4(4), 43-64. doi: 10.47525/Ulasbid.793683.
• Yurttadur, M., & Taşçı, M. Z. (2022). Katılım bankalarının PIV yöntemiyle finansal performans analizi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4), 816-827.
• Zengin, B. & Turan, O. (2021). Covid-19 sürecinde konaklama işletmeleri için dijital pazarlamanın önemi üzerine bir araştırma: Kocaeli örneği. Journal of New Tourism Trends, 2(1), 17-34.
• Zengin, F. (2021). Dijital pazarlama iletişiminde yeni yönelim: Hiper kişiselleştirme. Uluslararası Halkla İlişkiler ve Reklam Çalışmaları Dergisi, 4(1), 8-37.
• Zeren, D., & Kaya, N. (2020). Dijital pazarlama: Ulusal yazının bibliyometrik analizi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 35-52.