Oligarşik Dini Yapının Eleştiri Olarak Kur'an'da Din Adamları Tiplemeleri

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 52 - 67, 31.12.2017

Mahmut Kökver

Öz

Din adamlığının oluşumundaki tarihsel sürece bakıldığı zaman
görülecektir ki,  özellikle Yahudi ve
Hıristiyan olmuş toplumlarda, kendilerini ayrıcalıklı gören bir zümre ortaya
çıkmıştır. Bu zümrenin ortaya çıkmasında bu toplumların kendi bilginlerini
kutsamaları, Allah ile aralarında aracılar olduğunu düşünmeleri gibi birden çok
faktör etkili olmuştur. Kur’an’ı Kerim’de de bu bağlamda din adamlarına pek çok
yerde değinilmiş ve kendilerini ayrıcalıklı gören din adamlarına yönelik pek
çok eleştiri getirilmiştir. Bu konuda Kur’an’ın bize sunduğu tarihsel veriler
ve öneriler mutlak önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Oligarşi, Din Adamları, Kuran’ı Kerim, Sosyoloji

Kaynakça

• KAYNAKÇA Efil, Ş.(2004). “Kur’an Bilim İlişkisinin Olabilirliği ve Meşruiyeti Sorunu”, Ekev Akademi Dergisi Sayı: 21. Dönmezer, S.(1999). “Toplumbilim”, İstanbul: Beta Yayınları. Güngör, Ö.(2007). “Kur’an’da Sosyal Bütünleşme”, Diyanet İlmi Dergi, Cilt: XLIII, Sayı: 2, s. 178. Sezen, Y.(1994). “İslam Sosyolojisine Giriş”, İstanbul: Turan Kültür Vakfı Yayınları. Arslan, A.(1997). “İbn Haldun”, Ankara: Vadi Yayınları. Bilgiz, M.(2012). “Kuran’da İnsan ve Toplum”, Ankara: Diyanet İlmi Dergi Kur’an’ın Nüzûlünün 1400. Yılı Anısına Kur’an Özel Sayısı, s. 687-706. Güngör, Ö.(2017). “Din Sosyolojisi Ders Notları”, Ankara: Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, (Yayınlanmamış Ders Notları). Şimşek, M.S.(1993). “Kur’an Kıssalarına Giriş”, İstanbul: Yöneliş Yayınları. Radyo Vakit 2017 http://www.radyovakit.com/22457_-Kur-an-ve-Toplum-.html (Erişim Tarihi 15.09.2017). Mülayim, A.(2016). “Kur’an’da Din Adamları”, İstanbul: Süleymaniye Vakfı Yayınları. Turner, B.S.(2006). “The Cambridge Dictionary of Sociology”, United States of America: Cambridge University Press. Türk Dil Kurumu http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&view=bts&kategori1=veritbn&kelimesec=242254 (Erişim Tarihi 21.10.2017). Marshall G.(1999). “Sosyoloji Sözlüğü”, Çev. Osman Akınhay, Derya Kömürcü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. Gıddens A.(2012). “Sosyoloji”, Edt. Oktay Özdemir, İstanbul: Kırmızı Yayınları. Türkçe Bilgi 2017 https://www.turkcebilgi.com/oligar%C5%9Fi#bilgi (Erişim Tarihi 13.10.2017). Landtman G.(1980). “Encyclopedia Of Religion”, Edinburg. Wach J.(1995). “Din Sosyolojisi”, Çev: Ünver Günay, İstanbul: İFAV. Karaman, H. (2016): “İslam’da Din Adamı”, Yenişafak 2016 http://www.yenisafak.com/yazarlar/hayrettinkaraman/islamuda-din-adam%C4%B1-yoktur-2-2030116 (Erişim Tarihi 22.09.2017). Karslı, İbrahim H.(2010). “Kutsal Kitaplara Göre Din Adamları”, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. Hatiboğlu M.S.(2009) “İslam’ın Aktüel Değeri Üzerine 2”, Ankara: Otto Yayınları. Hatiboğlu İ.(2003) “Ricalu’l Hadis Maddesi”, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. Polat F.A.(1995) “Kur’an’a Göre Ruhbanlık ve Rabbanilik”, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Üzüm H.(2007) “Yahudilikte Din Adamları Müessesesi”, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Harman Ö.F.(2003) “Kâhin Maddesi”, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. Öztürk A.E.(2010) “Yahudilik, Hıristiyanlık, Hinduizm ve Budizm’de Din Adamları”, Van: (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Kuzgun Ş.(2003) “Haman Maddesi”, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. er-Razi, Fahruddin.(1999) “et Tefsiru’l Kebir li’l İmam el Fahru’r-Razi”, Beyrut: Daru’l-İhyai’t-Turasi’l-Arabi” . Gürkan S.L.(2003) “Rabbaniyyun Maddesi”, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. et-Taberi, Ebu Cafer Muhammed İbn Cerir.(1992) “Camiu’l Beyan fi Tevili’l-Kur’an”, Beyrut. İbn Kesir.(2005) “Tefsiru’l Kur’ani’l Azim”, Kahire: Tuzi Yayınları. Zemahşeri.(1997) “el-Keşşaf an- Hakaikit-tenzil ve uyunü’l-ek’avil fi vücuhi’t-te’vil”, Ubeykan Yayınları. Bilmen Ö.N.(1993) “Türkçe Meal Alisi”, Ankara: Akçay Yayınları. el-Alusi.(2005) “Ruhu’l- Meani”, Kahire: Daru’l Hadis. el-İsfehani, Ebu’l Ksım el Hüseyin b. Muhammed Ragıb.(1961) “el Müfredat fi Garibi’l Kur’an”, Mısır. el-Kurtubi, Ebu Abdillah Muhammed b. Ahmed el Ensari.(1988) “el-Cami’li Ahkami’l Kur’an”, Beyrut: Daru’l Kütübı’l-İlmiyye. İbn Manzur.(1990) “Lisan’ül-Arab”, Beyrut: Daru’l Sadr. Tabatabai M.H.(1997) “İslam’da Kur’an”, Çev: Bahri Akyol, İran: Ensariyan Yayınları. Atalay O.(2006) “Ahbar ve Ruhban”, Erzurum: Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 25 sayfa: 32. Polat K.(2008) “Katolik Hıristiyanlıkta Azizlik ve Azizler”, Ankara: Salkımsöğüt Yayınları.