Bebeğimin Konforu İçin En İyi Markayı Şeçmeliyim! Annelerin Karar Verme Tarzları Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 38 - 62, 05.07.2022

Tuğba Kılıçer Eda Paç Çelik

https://doi.org/10.47155/mamusbbd.1061101

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı 0 ile 3 yaş arası çocuğu olan annelerin, çocuklarının ihtiyaçlarını karşılayacak ürünleri nasıl edindiklerini ve satın aldıkları ürünlerdeki karar verme tarzlarını anlamaktır. Nitel araştırma metodolojisiyle kurgulanan araştırmada durum çalışması tasarımından yararlanılmıştır. Veri toplamada derinlemesine görüşme tekniği tercih edilmiştir. Katılımcıların seçiminde amaçlı örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. 17 anne ile yapılan yüz yüze görüşmeler betimsel analiz yoluyla çözümlenmiş ve temalar oluşturulmuştur. Katılımcıların çocuklarının ihtiyaçlarını karşılamak için ürünleri büyük ölçüde satın aldıkları anlaşılmaktadır. Bununla birlikte anneler çocuğun ihtiyaçlarını yakınlarından gelen hediyeleri kullanarak da karşılamaktadır. Daha önce bir yakınının kendi çocuğu için kullandığı ürünü ödünç olarak kullanma annelerin çocukların ihtiyaçlarını karşılamada tercih ettikleri bir başka yoldur. Katılımcıların satın alma tarzlarında yedi eğilim gözlenmiştir. Bu tarzlar; marka odaklılık, mükemmeli/kaliteli ürünleri arama, fiyat odaklılık, yenilikçi satın alma, marka bağlılığı, hedonik satın alma ve marka değiştirmeden oluşmaktadır. Bu tarzlar içerisinde marka odaklı karar verme tarzı en güçlü eğilimdir. Mükemmel ürünü satın alma eğilimi de annelerde gözlemlenen güçlü eğilimler arasındadır. Katılımcılarda çocuk belirli bir yaşa geldikten sonra fiyat odaklı kararlar vermede gözlenmiştir. Diğer satın alma tarzları ise anneler tarafından daha düşük düzeyde benimsenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Annelik ve Satın Alma, Karar Verme Tarzı, Ortak Tüketim, Hediyeleşme

Kaynakça

• Aça, M. (2007). Doğum sonrasında hediyeleşme-Balıkesir örneği. İçinde E. Gürsoy & A. Naskali Koç, Hediye Kitabı (ss. 391-395). İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• Akgül, D. (2021). To buy or not to buy for my baby. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 16(63), 1185-1206.
• Altaş, B. (2018). Kutlama ve armağanlarca kuşatılan annelik: diş buğdayı, baby shower ve annelik eksenindeki diğer ritüeller. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 8(2), 1-31.
• Belk, R. (2010). Sharing. Journal of Consumer Research , 36(5), 715-734.
• Burningham, K., Venn, S., Christie, I., Jackson, T., & Gatersleben, B. (2014). New motherhood: a moment of change in everyday shopping practices?. Young Consumers. 15(3), 211-226.
• Canarslan, N. Ö., & Uz, C. Y. (2019). Annelerin ve hamilelerin organik gıda satın alma davranışları. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(1), 457-478.
• Çabuk, S., & Gür, D. (2020). Yeni dönem annelik: Ekolojik anne olma yolunda kadınların değişen tüketim davranışları. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19. Uluslararası İşletmecilik Kongresi Özel Sayısı, 176-188.
• Darr, A. (2017). Gift giving in mass consumption markets. Current Sociology, 65(1), 92–112.
• Dursun, İ., Alnıaçık, Ü., & Kabadayı, E. T. (2013). Tüketici karar verme tarzları ölçeği: Yapısı ve boyutları. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19), 293-304.
• Ergöz, R. (2021). Van gölü havzası geçiş dönemleri (doğum-evlenme-ölüm) inanış ve uygulamalarında yardımlaşma ve dayanışma kültürü. İçinde M. Aça & M. A. Yolcu (Eds.), Sosyal bilimler ışığında doğa, insan, toplum ve kültür (ss. 149-168). Çanakkale: Paradigma Akademi.
• Glesne, C. (2011). Becoming qualitative researchers: an introduction (4th Ed.). Boston: Pearson Education, Inc.
• Gümüş, B., & Gegez, E. E. (2017). Değişen tüketici kültüründe yeni trend: ortak tüketim. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 20, 155-177.
• Havitz, M. E., & Mannell, R. C. (2005) Enduring involvement, situational involvement, and flow in leisure and non-leisure activities, Journal of Leisure Research, 37(2), 152-177.
• Houston, M.J., & Rothschild, M.L. (1978). Conceptual and methodological perspectives on involvement. In: H.K. Hunt, (Ed.), Advances in consumer research 5, association for consumer research, Ann Arbor, 184-187.
• Kavas, A., & Yeşilada, F. (2007). Decision making styles of young Turkish consumers. European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, 9(11), 73-85.
• Kiracı, H. (2017). Ortak tüketim ekseninde paylaşılan / paylaşılamayan varlıklar ve bireylerin paylaşım davranışlarını etkileyen faktörler üzerine bir araştırma Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi (16. Uik Özel Sayısı),51-70.
• Kitapcı, O., & Dörtyol, İ. T. (2009). Tüketici satın alma karar sürecinde aile bireylerinin etkileri: Kadının değişen rolü Sivas ilinde bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2), 331-348.
• Koç, E. (2015). Tüketici davranışı ve pazarlama stratejileri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Kusá, A., Danechová, Z., Findra, S., & Sabo, M. (2014). Gender differences in purchase decision-making styles. European Journal of Science and Theology, 10(5), 113-123.
• Kümbetoğlu, B. (2005). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Lastovicka, J. L. (1982). On the validation of lifestyle traits: a review and illustration. Journal of Marketing Research, 19(1), 126-138.
• Lysonski, S., Levas, M., & Lavenka, N. (1995). Environmental uncertainty and organizational structure: a product management perspective. Journal of Product and Brand Management, 4(3), 7-18.
• Mitchell, V. W., & Walsh, G. (2004). Gender differences in German consumer decision‐making styles. Journal of Consumer Behaviour: An International Research Review, 3(4), 331-346.
• Möhlmann, M. (2015). Collaborative consumption: determinants of satisfaction and the likelihood of using a sharing economy option again. Journal of Consumer Behaviour, 14, 193–207.
• Oliveira, J. V. B. D. (2012). Avaliação Da Escala Consumer Styles Inventory (Csı) No Universo Feminino Adulto Mineiro (Doctoral Dissertation, Mestrado Em Administração).
• Owyang, J., Tran, C., & Silva, C. (2013). The collaborative economy. A market definition report. Altimeter Research Theme: Digital Economies, http://www.collaboriamo.org/media/2014/04/collabecon-draft16-130531132802-phpapp02-2.pdf
• Özer Canarslan, N., & Uz Yılmaz, C., (2019). Annelerin ve hamilelerin organik gıda satın alma davranışları, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18 (1), 457-478.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods. Sage Publications.
• Sproles, G. B. (1985). From perfectionism to fadism: measuring consumers’ decision-making styles. In Proceedings, American Council On Consumer Interests, 31(2), 79-85.
• Sproles, G. B., & Kendall, E. L. (1986). A methodology for profiling consumers' decision‐making styles. Journal Of Consumer Affairs, 20(2), 267-279.
• Stone, G. P. (1954). City shoppers and urban identification: observations on the social psychology of city life. American Journal of Sociology, 60(1), 36-45.
• Suriya Priya, B., & Saraswathy, C. (2021). Generation Y female consumer decision making on baby care products during post pandemic in Chennai city. Annals of the Romanian Society for Cell Biology, 25(4), 8201-8210.
• Taşkın, Ç., & Özdemir, Ö. (2017). Online itkisel satın alma davranışının öncülleri üzerine bir araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 251-270.
• Thomsen, T. U., & Sørensen, E. B. (2006). The first four-wheeled status symbol: Pram consumption as a vehicle for the construction of motherhood identity. Journal of Marketing Management, 22(9-10), 907-927.
• Ulusu, Y. (2016). İlgilenim. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 12(45), 569-586.
• Ünal, S., & Erciş, A. (2006). Pazarın satın alma tarzlarına ve kişisel değerlere göre bölümlendirilmesi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 359-382.
• Ünal, S., & Erciş, A. (2007). Genç pazarın satın alma tarzlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 321-336.
• Ünal, S., & Erciş, A. (2008). The role of gender differences in determining the style of consumer decision-making. Boğaziçi Journal, 22(1-2), 89-106.
• Voice Group (2010). Buying into motherhood?: Problematic consumption and ambivalence in transitional phases. Consumption, Markets & Culture, 13(4), 373-397.
• Yaşin, B. (2009). The role of gender on Turkish consumers' decision-making styles. Association For Consumer, 8, 301-308.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.