TÜRKİYE'DEKİ YABANCI UYRUKLU ÖĞRENCİLERIN DİL VE EĞİTİM SORUNLARI

Yıl 2010, Cilt: 12 Sayı: 24, 65 - 85, 01.10.2010

Alper Kesten Kasım Kıroğlu Cevat Elma

Öz

Son yıllarda hem dünyada hem de Türkiye’de yabancı uyruklu öğrenci sayısında kayda değer değişiklikler görülmektedir. Buna karşın, bu öğrencilerin sorunlarına ilişkin yapılan çalışmaların sayısında hem Türkiye’de hem de dünyada son yıllarda önemli ölçüde azalma görülmektedir. Bu çalışmanın yabancı öğrencilerin sorunlarına dikkat çekmek anlamında alanyazına önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Araştırmanın amacı, Türkiye’deki bir üniversitenin eğitim fakültesinde öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin eğitime ve dile ilişkin sorunlarını belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubunu 2008-2009 öğretim yılında bu üniversitenin eğitim fakültesinde öğrenim gören 29’u kız 56’sı erkek olmak üzere toplam 85 yabancı uyruklu öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada amaçsal örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Nitel çalışmalarda dikkate alınan ilkelere uygun olarak örneklem grubu 15 öğrenciden oluşturulmuştur. Bu öğrencilerin seçiminde her bölümden en az 1 öğrenci olmasına, kız ve erkek öğrenci sayılarının dengeli olmasına ve mümkün olduğunca farklı ülkelerden öğrenci seçilmesine dikkat edilmiştir. Görüşme yapılan öğrencilerden 4’ü Azerbaycan, 3’ü Gürcistan, 2’si Moğolistan, 2’si Kazakistan, 2’si Yunanistan, 1’i Kırgızistan ve 1’i de Türkmenistan uyrukludur. Bu çalışmada yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Yabancı uyruklu öğrencilerin sorunlarına ilişkin görüşlerinin analizinde nitel veri analiz tekniklerinden biri olan betimsel analiz yaklaşımı kullanılmıştır. Katılımcılarla yapılan görüşmelerin analizi sonucunda dile ilişkin sorunların şu noktalarda yoğunlaştığı belirlenmiştir: 1. Yabancı uyruklu öğrencilerin okumaya ilişkin sorulara verdikleri yanıtlar incelendiğinde, katılımcıların Türkçeye yeterince hâkim olamayışlarının, okuduğunu anlama becerisini de olumsuz etkilediği görülmüştür 2. Az sayıdaki yabancı uyruklu öğrencinin yazma konusunda sorun yaşadığı belirlenmiştir 3. Yabancı uyruklu öğrencilerin Türkiye’ye geldikleri ilk günlerde genel olarak kendini ifade etmede sıkıntı yaşadıkları görülmüştür 4. Yabancı uyruklu öğrencilerin en az sorun yaşadıkları alanın dinleme becerisi olduğu belirlenmiştir. Katılımcılarla yapılan görüşmelerin analizi sonucunda eğitime ilişkin sorunlarla ilgili şu sonuçlar elde edilmiştir: 1. Yabancı uyruklu öğrencilerin tamamı Türkiye’deki yükseköğretimin kalitesine yönelik olumlu görüş belirtmişlerdir 2. Yabancı uyruklu öğrenciler, öğrenim gördükleri üniversitedeki öğretim elemanlarının kendilerine ilişkin tutum ve davranışlarıyla ilgili bazı olumsuz görüşler bildirmekle beraber genel olarak olumlu görüş bildirmişlerdir 3. Yabancı uyruklu öğrencilerin derslere ilişkin yaşadıkları sorunların büyük ölçüde Türkçelerinin yetersiz olmasından kaynaklandığı görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Yabancı Uyruklu Öğrenci, Dil Problemleri, Eğitimsel

LANGUAGE AND EDUCATION PROBLEMS OF INTERNATIONAL STUDENTS IN TURKEY

Öz

Significant changes are seen in the number of international students both in Turkey and in the world-wide in recent years. However, a significant decrease has been observed in the number of the studies related to the problems of the students both in Turkey and in the world in recent decades. It is considered that this study would make a contribution to the literature to pay attention to the problems of international students. The purpose of the study is to investigate problems of the international students related to education and language in the faculty of education in Turkey. The sample of the study includes 85 international students 29 females and 56 males who attended in the faculty of education in Turkey in 2008-2009 academic years. Purposive sampling technique was used in the study. Opinions of 15 students who attended various departments were obtained to find out problems related to language and education more clearly. Of the interviewed students four are from Azerbaijan, three from Georgia, two from Mongolia, two from Kazakhstan, two from Greece, one from Kyrgyzstan and one from Turkmenistan. Semi-structured interview was used to determine international students' problems. Descriptive analysis was used in the analysis to define the themes. Based on the results of the analysis, the following problems related to language were found: 1. When the international students' responses concerning reading skills are analyzed, it is determined that poor command of Turkish affects comprehension skills negatively 2. A few international students have problems related to writing 3. International students generally have difficulties in self-expression when they first came to Turkey 4. Listening is the less problematic field. Problems related to education were found as follows: 1. All the participants express positive opinions about the quality of higher education in Turkey 2. Although the participants have negative opinions regarding lecturer’s attitudes towards international students, in general they have positive opinion 3. International students' problems related to the courses mostly result from the poor command of Turkish

Anahtar Kelimeler

International Student, Language Problems, Educational Problems, Higher Education.

Kaynakça

• Açıkalın, A., Demirel, Ö. & Önsoy, R. (1996). Problems of Turkic university students in Turkey [Türkiye’de yüksek öğrenim gören Türk Cumhuriyetleri öğrencilerinin sorunları]. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Adıgüzel, M. S. (1994). Learning difficulties of Turkoman students regarding Turkey Turkish [Türkmen öğrencilerinin Türkiye Türkçesi öğrenim problemleri]. Unpublished master thesis, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Allaberdiyev, P. (2007). The adaptation levels at the students who come to Turkey for higher education purposes from Turkic Republics [Türk Cumhuriyetleri’nden Türkiye'ye yükseköğrenim görmeye gelen öğrencilerin uyum düzeylerinin incelenmesi]. Unpublished master thesis, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Al-Sharideh, K. A., & Goe, W. R. (1998). Ethnic communities within the university: An examination of factors influencing the personal adjustment of international students. Research in Higher Education. 39 (6), 699-725.
• Altbach, P. (1997). The new internationalism: Foreign students and scholars. In P.Altbach (Ed.) Comparative higher education: Knowledge, the university and development. Boston: Center for International Higher Education, Boston College.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö., Е., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008). Research methods [Bilimsel araştırma yöntemleri] (2nd ed.). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Can, N. (1994). Problems of international students in Turkey and relations of these problems with organizational structure [Türkiye'de yüksek öğrenim gören yabancı öğrencilerin sorunları ve bu sorunların örgütsel yapı ile ilişkileri]. Unpublished doctoral dissertation, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Dağaşan, D. (1994). Central Asian Turkic students’ (Azerbaijan, Uzbekistan, Kazakhstan) adjustment ’ to Turkey Turkish. [Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinden (Azerbaycan-Özbekistan-Kazakistan) gelen öğrencilerin Türkiye Türkçesine intibakta karşılaştıkları güçlükler]. Unpublished master thesis, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Soyutürk, M. (2000). Balkanic students’adaptation to social structure in Turkey: A case of West Thrace [Balkan ülkelerinden eğitim-öğretim için gelen öğrencilerin (Batı Trakya örneği) sosyal yapıya uyumları]. Unpublished master thesis, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Stephenson, L. A. (2004). A comparative study of cognitive and non-cognitive factors relationship to academic success for foreign master’s students. Unpublished doctoral dissertation, University of Maryland, College Park.
• Tutar, H. (2002). The reasons of failure of Turkic and relative societies' students in Turkey [Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Topluluklarından gelen öğrencilerin başarısızlık nedenleri]. Unpublished master thesis, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Yang, H. (2006). Understanding experiences of being a Chinese overseas student in the United Kingdom: Learning, culture and identity. Paper presented in “Ways of knowledge and doing”, Student Conference, University of Birmingham.
• Yıldırım, A., & Şimşek H. (2006). Qualitative research methods in social sciences [Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri]. Ankara: Seçkin Yayıncılık.