KIRGIZİSTAN’DA ENFLASYON DİNAMİKLERİ, 1998-2006

Yıl 2008, Cilt: 10 Sayı: 20, 33 - 43, 01.10.2008

Cunus Ganiyev

Öz

Kırgızistan’da para politikasının temel amaçlarından birisi fiyatlar genel seviyesindeki yükselişleri düşük seviyelerde tutmaktır. Resmi verilere göre, Kırgızistan Merkez Bankası bu amacına başarılı bir şekilde ulaşmaktadır. Bu tür politika uygulamalarının başarı maliyeti ile söz konusu maliyetin ekonominin hangi tarafına daha çok yansıdığına dair soruların cevapları ise müphemdir. Çalışmada burada belirtilen sorunlardan ziyade, öncelikle Kırgızistan’daki enflasyon dinamikleri araştırılmaya çalışılmıştır; çünkü, enflasyona yol açan faktörlerin bilinmesi, enflasyonla etkin bir şekilde mücadele etmenin de temel koşuludur. Sonuç olarak, çalışmanın bulgularından hareketle Kırgızistan’da enflasyonun büyük ölçüde döviz kurundan etkilendiği ve önemli kısmının “ithal edildiği” ortaya konulmuştur. Diğer değişkenlerin enflasyon üzerindeki etkisi önemsiz düzeyde olmakla beraber, nedensellik testi sonucu uzun dönemli mevduat faiz oranları ile fiyatlar arasında uzun dönemde zayıf bir karşılıklı etkileşimin olduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Enflasyon, döviz kuru, para politikası, Kırgızistan Cumhuriyeti Merkez Bankası KCMB, enflasyon dinamikleri, Granger nedensellik testi

INFLATION DYNAMICS IN KYRGYZSTAN, 1998-2006

Öz

One of the main goals of monetary policy in Kyrgyzstan is to limit increases in general price level. According to government data the Central Bank of Kyrgyzstan is quite successful in this subject. However, the cost of this success and which part of the economy is mostly affected by it is unclear. This study primarily deals with the dynamics of inflation in Kyrgyzstan rather than these questions. Because to know the dynamics of inflation is the main requirement of fighting against inflation effectively. As a result of the foundings of the study it can be said that in Kyrgyzstan main determinant of inflation is exchange rate and a great part of the inflation is ‘imported’. Despite the fact that the effect of other variables on inflation is negligible it is determined as the result of the causality test that there is a weak interaction between long run interest rates on deposits and prices in the long run

Anahtar Kelimeler

Inflation, exchange rate, monetary policy, The National Bank of Kyrgyzstan, the dynamics of inflation, Granger causality test

Kaynakça

• AGENOR, P.R. and MONTIEL, P.J. (1996). Development of Macroeconomics.
• Princeton, NJ: Princeton University Press. AKINBOADE, O.A., NIEDERMEIER, E.W. and SIEBRITS, F.K (2001). “South Africa’s inflation dynamics: implications for policy” (http://www.essa.org.za/download/papers/07.pdf).
• EMILIO, S. and YUAN, X. (2001). “Inflation dynamics in Madagaskar, 1971-2000”.
• IMF Working Paper:WP/01/168. African Department and Asia and Pasific Department (http://www.internationalmonetaryfund.com/external/pubs/ft/wp/2001/wp01168.pdf).
• EMSEN, Ö.Selçuk. (2003). Ekonomik Krizler ve Türkiye Deneyimi. İstanbul: Beta
• Basım Yayın Dağıtım A.Ş. ENGLE, R.F. and GRANGER, C.W.J. (1987). “Co-integration and Error Correction
• Representation, Estimation, and Testing”. Econometrica 55. GERNİ, C., EMSEN, Ö.S. ve DEĞER, K. (2006). “Doğrudan Yabancı Yatırımların
• Belirleyicileri: Geçiş Ekonomileri Üzerine Nedensellik Testleri ve Panel Veri Analizleri (1990-2004)”. Türkiye Ekonomi Kurumu Uluslararası Konferansı, 11-13 Eylül 2006.
• GUJARATI, D. N. (2005). Temel Ekonometri. (çev.: Ümit Şenesen ve Gülay Günlük Şenesen). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• GÜRBÜZ, H. ve ÇEKEROL, K. (2002). “Reel Döviz Kuru ile Dış Ticaret Haddi ve Bileşenleri Arasındaki Uzun Dönem İlişki”. Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi Cilt IV, Sayı 2, Aralık 2002, Afyon.
• JUSTE, P. and AIVA, S. (2005). “An investigation into the dynamics of inflation in
• Latvia: the P-Star approach”. SSE Riga Working Papers: 10(78). (http://www.sseriga.edu.lv/library/working_papers/FT_2005_10.pdf).
• KIRKPATRICK, C. and NIXSON, F. (1987). “Inflation and stabilization policy in
• LDCs”. In N. Gemmell, ed. Surveys in development economics. Oxford: Basil Blackwell. MAHDAVI, S. and ZHOU, S. (1994). “Purchasing power parity in high inflation countries: further evidence”. Journal of Macroeconomics 16.
• MCNOWN, R. and Wallace, M. (1989). “National price levels, purchasing power parity, and cointegration: a test of four high inflation countries”. Journal of
• International Money and Finance 8. SERİN, V. (1998). İktisat Politikası. Seçme konular: Para Politikası, Maliye Politikası
• Uluslararası İktisat Politikası. İstanbul: Alfa. WILLIAMS, O. and OLUMUYIWA, S. A. (2004). “Inflation Dynamics in the Dominican Republic”. IMF Working Paper:WP/04/29. International Monetary Fund.
• (http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2004/wp0429.pdf).
• КРУБ. “Кыргыз Республикасы Улуттук Банкы Бюллетени”. 1998-2006. http://www.budget.kg/files/econmy_and_budjet/macro/pokaz/macro_pokaz.pdf
• (Kırgızistan Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı sitesi), 15 Ocak 2007 http://www.nbkr.kg/web/interfeis.builder_frame?language=RUS (Kırgızistan Cumhuriyeti Merkez Bankası sitesi), 10 Şubat 2007 http://www.cbr.ru, Rusya Merkez Bankası sitesi, 15 Ocak 2007 http://www.nationalbank.kz, Kazakistan Merkez Bankası sitesi, 15 Ocak 2007