EĞİTİMDE TOPLAM KALİTE YÖNETİMİNİN UYGULANMASI İlköğretim Okulları Örneği

Yıl 2007, Cilt: 9 Sayı: 17, 1 - 19, 01.05.2007

Ayhan Aydın

Öz

Toplam Kalite Yönetimi TKY , çağdaş ve demokratik yönetim ilkelerini eğitim kurumlarının yönetim sistemine sunmaktadır. Bu düşünceden hareketle, ilköğretim okullarındaki yönetsel ve örgütsel sorunların çözümünde TKY yaklaşımından yararlanılabileceği varsayılmıştır. Bu bağlamda, öğretmenlerin görüşlerine dayanılarak, TKY ilkelerinin ilköğretim okullarında uygulanabilirliğinin saptanması araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırma varolan durumu saptayan "tarama" modelindedir.. Araştırma evrenini Eskişehir il merkezinde bulunan 102 ilköğretim okulunda görev yapan 843 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın evreni iki alt evrene il merkezine yakın olan ve il merkezinden uzakta bulunan okullar olarak ayrılmıştır. Bu alt evrenden de yedişer ilköğretim okulu rastlantısal örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Her iki alt evrenden toplam 232 Öğretmen araştırma kapsamına alınmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen anket kullanılmıştır. Ankette yer alan sorular TKY’nin öngördüğü ilkeler esas alınarak; okulun yönetim yapısı; insan kaynağının yönetimi ve liderlik, okulun kültürel yapısı olarak üç boyutta toplanmaktadır. Araştırma sonuçları, araştırma kapsamına alınan öğretmenlerin, ilköğretim okulları yöneticilerini, TKY uygulanabilirliği için gerekli olan okulun yönetim yapısı, insan kaynağının yönetimi ve liderlik, okulun kültürel yapısı ve okul işletmesi boyutlarındaki özelliklerde büyük ölçüde yeterli bulduklarını göstermiştir

Anahtar Kelimeler

Toplam Kalite Yönetimi, Liderlik, İlköğretim Okulları

IMPLEMENTING THE TOTAL QUALITY MANAGEMENT IN EDUCATION The Examples of Primary Schools

Öz

Total Quality Management TQM presents the contemporary and democratic principles to to the administrative system of the educational institutions. At this point, it was assumed that it can be benefitted from TQM approach in solving the administrative problems in educatonal institutions. In this context, based on the perceptions of the primary school teachers the study is aimed to detect the applicability of the TQM principles at elementary schools. The research is a survey model. The research universe is the 843 elementary school teachers from 102 elementary schools at Eskişehir. This universe was divided in two sub-universes namely shools at center and periphery schools. From these universes a research sample was designated by random sampling method which contains 232 elementary school teachers. A questionnaire form was improved by the researcher. The survey items were grouped by school administration, human research management and leadership and cultural structure of school. Research findings showed that, Total Quality Management’s procedures and processes can be applied at elementary schools

Anahtar Kelimeler

Total Quality Management, Leadership, Elementary Schools

Kaynakça

• AĞAOĞLU, E. (1998). İlköğretim Okullarındaki Yönetici ve Öğretmenlerin Toplam
• Kalite Yönetimine İlişkin Görüşleri. Eğitim Yönetimi; Sayı: 13, Yıl:4, ss:23-27. ANDRESEN, L. (1999). Quality Managers: How Shall We Educate Them?
• Educatioanal Training and Technology. Vol.35, No: 2, pp:89-97. AYDIN, A. (1999). Merkez Örgütünün Yönetim Sorunları ve Toplam Kalite Yönetimi
• Yaklaşımı. Kamu Yönetiminde Kalite 1.Ulusal Kongresi. 1. Cilt, ss:511-519, Türk Ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları, Ankara. BALCI, A. (1998). Yükseköğretimde Toplam Kalite Yönetimi. Eğitim Yönetimi, Sayı:5
• Yaz, ss: 319-334, Pegem Yayıncılık, Ankara. BARKER, P. & Others (1999). Mental Models and Lifelong Learning. Educational
• Training and Technology, V:35, N:4, pp:310-317. BAYRAK; C. (1998).İlköğretim Okullarındaki Yönetici ve Öğretmenlerin Toplam
• Kalite Yönetimine İlişkin Görüşleri. Eğitim Yönetimi, Yıl:4, Sayı: 13, ss: 23-27. BOSTINGL, J. J (1993). The Quality Management: What’s Really About? Educational Leadership; v:51, n:1, pp:66.
• BUDAK, Y. (1998). Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi Açısından Öğretmenlere
• Yönelik Hizmetiçi Eğitim İhtiyaçları Ve Programlarına Bir Yaklaşım. Milli Eğitim Dergisi, ss:35-37 Bahar, Ankara. BURSALIOĞLU, Z. (1994). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Pegem Yayınları, Ankara.
• CAFOĞLU, Z. (1998). Öğretmen Açısından Kaliteli Okul. Milli Eğitim Dergisi, ss:122- , Kış, Ankara.
• _____________(1996). Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi. Avni Akyol Kültür ve Eğitim
• Vakfı Yayınları, İstanbul. CAPPER, Collean A. & others (1993). Let The Buyer Beware: Total Quality
• Management Research and Practise. Educational Researcher, v: 22, n:8, pp:25-30. CHEANG, Y. C. & others (1997). Multi-Models of Educational Quality and Multi
• Models of self Management In Schools. Educational Management and Administration v:25, n:4, pp:451-462. GALLOWAY, P. L. (1998). Determination of Quality Perception in Educational
• Administration. Educational Management And Administration. v:26, n:3, pp:35-48. GOETSCH, D. & others (1995). Implementing Total Quality Management. Prentice
• Hall İnternational Inc., New Jersey. HACKMAN, J. (1997). Total Quality Management: Empirical, Conceptual And Practical Issues. Administrative Science Quarterly, V:40, n.4, pp:309-342.
• JONICE, H. (1995). Total Quality Management for Education. Educational Technology, v:35, n:3, pp:14-18.
• KAUFMANN, R. & others (1992). Ten Steps to TQM “Plus. Educational Leadership, v:50, n:3, pp:33-34, Nov.
• LEZBERG, A. K. (1998). Quality Kontrol in Distance Education: The Role of Regional
• Accredidation. The American Journal of Distance Education, v:12, n.2, pp:11-19, U.S.A. LI R. Y.(1994). Measuring Service Quality in Context of Teaching: A Case Study on the Longitudinal Nature of Students Expectations And Perceptions. Educational
• Training and Technology, V:30, n:2, pp:61-78. LOMAX, P. (1996). Quality Management in Education. Prentice Hall International, London.
• MEB - Millî Eğitim Bakanlığı Toplam Kalite Yönetimi Uygulama Yönergesi (meb.gov.tr/ erişim Nisan 2007)
• MULLER, D. (1998). An Exploration of the Concept of Quality in Education and Training. Educational Training and Technology, v:29, n:3, pp:257-261.
• PAUL, J. (1996).Total Quality Management. Prentice Hall Europe Compuss no:400, London.
• PETERSON, K. D. (1998). How Leadership Influence the Culture of Schools?
• Educational Leadership, v:50, n:1, pp:28-30. RICHE, M. L. (1999). Quality Management for Educational Technology, Association for Educational Communication and Technology. Washington D.C.
• RINEHART, G. (1993). Building A Vision for Quality Education. Journal of School Leadership; v:3, n:3, pp:260-268, May.
• ÖZDEMİR,S. Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi (www.manas.kg/pdf/sbd-2-18.pdf/ Erişim: Nisan, 2007)
• SCHENKAT, R. (1993). Deming’s Quality Our Last but Best Hope. Educational Leadership, v:51, n:1, pp:64-65, Sept.
• SCHOMOKERS, B.M. & WILSON, B (1993). Transforming Schools Through Total
• Quality Education. Phi-Delta Kappan, v: 74, n:5, pp: 388-394. SPENCER, B; (1994). Models of Organization and Total Quality: A Comporision and Critical Evaluation. Academy of Management Review, v: 19 no 3 pp 446-471.
• WATKINS, R. & others. (1998). Evaluation and Continuous Improvement with a Community Focus. Educational Technology, vol. 46 n:4 pp: 90-98.
• WILLIAMS, M. (1998). Quality Management and Training Design. Educational Training and Technology, vol: 31, no: 2, pp: 121-125.