Sosyolojinin "Din" Problemi

Yıl 2008, Cilt: 8 Sayı: 1, 63 - 76, 31.05.2008

Mustafa Tekin

https://doi.org/10.5281/zenodo.3343952

Öz

Geçmişten bu yana din sosyolojisinde tartışılan en önemli problemlerden birisi, hiç şüphesiz dinin ele alınış biçimidir. Bu, Batı dünyasında kendi kültürel ve toplumsal koşulları içinde tartışılmıştır. Bu bağlamda, daha çok dinin özü ve işlevi üzerinde yoğunlaşılmıştır. Bu makalede biz, sosyolojinin ortaya çıktığı coğrafya olarak Batı’da dinin sosyolojik tanımlarından yola çıkan bir tartışma yapmakta; elde ettiğimiz bazı sonuçları Türkiye’de sosyolojik olarak yapılan din tanımları üzerinde denemekteyiz.

Anahtar Kelimeler

Sosyoloji, Din, Din Sosyolojisi, Bilim, Kutsal

The Problem of Religion in Sociology

Öz

Undoubtedly, one of the most important problems is religion and definition of religion in Sociology of religion from past to the present. This problem was discussed in the context of their cultural and social conditions in the Western world. In this context, we can mention that there were debates on essence of religion and its functions. In this article, we try to discuss sociological definitions of religion in the west in which sociology appeared as a science. Than, we will examine results that we got whether it is true in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Sociology, Religion, Sociology Of Religion, Science, Sacred

Kaynakça

• Bauman, Zygmunt; Sosyolojik Düşünmek, Çev. Abdullah Yıldız, İst., Ayrıntı Yay., 1998.
• Berger, Peter L.; Kutsal Şemsiye- Dinin Sosyolojik Teorisinin Ana Unsurları, Çev. Ali Coşkun, 2. baskı, İst., Rağbet Yay., 2000.
• Bock, Kenneth; “İlerleme, Gelişme ve Evrim Kuramları”, Çev. Aydın Uğur, Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi, Ed. Tom Bottomore-Robert Nisbet, Ank., Ayraç Yay., 1997.
• Bottomore, Tom; Toplumbilim, Çev. Ünsal Oskay, 2. baskı, İst., Beta Yay., 1984.
• Capps, Walter H.; “Toplum ve Din”, Din, Toplum ve Kültür-Din Sosyolojisi ve Antropolojisine Giriş, Der. ve Çev. Ali Coşkun, İst., İz Yay., 2005.
• Chevalier, Jean; “Din Fenomeni”, Din Fenomeni, Konya, Tekin Kitabevi, 1993.
• Cox, James L.; Kutsalı İfade Etmek-Din Fenomenolojisine Giriş, Çev. Fuat Aydın, İst., İz Yay., 2004.
• Davis, Winston; “Din Sosyolojisi”, Din, Toplum ve Kültür-Din Sosyolojisi ve Antropolojisine Giriş, Der. ve Çev. Ali Coşkun, İst., İz Yay., 2005.
• Dawson, Christopher; İlerleme ve Din, Çev. Yusuf Kaplan-Aylin Doğan, İst., Açılımkitap Yay., 2003.
• Ekşigil, Adnan; “Felsefe Tarihi ve Dine Bakışta Ussal Kurgulama”, Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek- Yeni Bir Kavrayışa Doğru, İst., Metis Yay., 1998.
• Eliade, Mircea; Kutsal ve Dindışı, Çev. M. Ali Kılıçbay, Ankara, Gece Yay., 1991.0.
• Ergun, Doğan; “Türkiye’de Cumhuriyet Döneminde Sosyoloji ve Gelişmesi”, c. 8, C.D.T.A., İst., İletişim Yay., 1983.
• Giddens, Anthony; Sosyoloji- Eleştirel Bir Yaklaşım, Çev. M. Ruhi Esengün-İsmail Öğretir, 3. baskı, İst., Birey Yay., 1994.
• Göle, Nilüfer; İslam ve Modernlik Üzerine Melez Desenler, İst., Metis Yay., 2000.
• Göle, Nilüfer; İslam’ın Yeni Kamusal Yüzleri, İst., Metis Yay., 2000.
• Gulbenkian Komisyonu, Sosyal Bilimleri Açın, Çev. Şirin Tekeli, İst., Metis Yay., 1996.
• Günay, Ünver; “Din Bilimlerinin Teorik ve Metodolojik Sorunları”, Bilimname, Yıl: 1, S. 1, Kayseri, 2003.
• İlyasoğlu, Aynur; “Türkiye’de Sosyolojinin Gelişmesi ve Sosyoloji Araştırmaları”, C.D.T.A., c. 8, İst., İletişim Yay., 1983.
• Kehrer, Günter; Din Sosyolojisi, Çev. Semahat Yüksel, İst., Kubbealtı Neşriyatı, 1992.
• Kepel, Gilles; Allah’ın Batısında, Çev. Işık Ergüden, İst., Metis Yay., 1995.
• Kepel, Gilles; Tanrı’nın İntikamı-Din Dünyayı Yeniden Fethediyor, Çev. Selma Kırmız, İst., İletişim Yay., 1992.
• Keyman, F.-Mutman, M.-Yeğenoğlu, M.; Oryantalizm, Hegemonya ve Kültürel Fark, 2. Baskı, İst., 1999.
• Köktaş, M.Emin; Türkiye’de Dini Hayat, İst., İşaret Yay., 1993.
• Malinowski, B.; Büyü, Bilim ve Din, Çev. Saadet Özkal, 2. baskı, İst., Kabalcı Yay., 2000.
• Mardin, Şerif; Siyasal ve Sosyal Bilimler, 4. baskı, İst., İletişim Yay., 1997.
• Mengüşoğlu, Takıyettin; Felsefeye Giriş, 4. baskı, İst., Remzi Kitabevi, 1988.
• Mert, Nuray; “Türkiye’de Sosyal Bilimlerin Dine Bakışı”, Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek-Yeni Bir Kavrayışa Doğru, İst., Metis Yay., 1998.
• Mert, Nuray; Laiklik Tartışmasına Kavramsal Bir Bakış, İst., Bağlam Yay., 1994.
• Nisbet, Robert A.; The Sociological Tradition, 4. Edition, London, Heinemann Educational Books. Ltd.
• Nisbet, Robert; “Sosyoloji ve Din”, Din, Toplum ve Kültür-Din Sosyolojisi ve Antropolojisine Giriş, Der. ve Çev. Ali Coşkun, İst., İz Yay., 2005.
• Northbourne, Lord; İlerlemeye Farklı Bir Bakış, Çev. Deniz Özer, İst., İnsan Yay., 1989.
• Northbourne, Lord; Modern Dünyada Din, Çev. Şehabeddin Yalçın, İst., İnsan Yay., 1995.
• O’dea, Thomas F.; “Sociology and the Study of Religion-Theory, Research, Interpretation” New york, 1970.
• Oliver Roy, Küreselleşen İslam, Çev. Haldun Bayrı, İst., Metis Yay., 2003.
• Robertson, Roland; “Din Sosyolojisinin Gelişimi”, Çev. Abdullah Topçuoğlu, Din Sosyolojisi, Der. Yasin Aktay-M.Emin Köktaş, İst., Vadi Yay., 1998.
• Swingewood, Alan; Sosyolojik Düşüncenin Kısa Tarihi, Çev. Osman Akınhay, Ank., Bilim ve Sanat Yay., 1998.
• Tekeli, İlhan; “Toplum Modellerinin Önünü Açmaya İnsan Modellerini Tartışarak Başlamak”, Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek-Yeni Bir Kavrayışa Doğru, İst., Metis Yay., 1998.
• Thompson, Ian; Odaktaki Sosyoloji- Din Sosyolojisine Giriş, Çev. Bekir Zakir Çoban, İst., Birey Yay., 2004.
• Tüzer, Abdüllatif; “Kutsal’ın Tecrübesi ve Dini Çoğulculuk”, Düşünen Siyaset, S. 12, Ankara, 2000.
• Vrijhof, P. Hendrik; “Din Sosyolojisi Nedir”, Çev. M. Emin Köktaş, D.E.Ü. İlahiyat Fak. Dergisi, S. 4, İzmir, 1987.
• Wach, Joachim; Din Sosyolojisi, Çev. Ünver Günay, Kayseri, E.Ü. Yay., 1990.
• Wach, Joachim; Din Sosyolojisine Giriş, Çev. Battal İnandı, Ank., A.Ü.İ.F. Yay., 1987.
• Weber, Max; Sosyoloji Yazıları, Çev. Taha Parla, 3. baskı, İst., Hürriyet Vakfı Yay., 1993.
• Wilber, Ken; Transandantal Sosyoloji, Çev. Cemil Polat, İst., İnsan Yay., 1995.
• Wilson, B.R.; “Religion in Secular Society”, Sociology of Religion- Selected Readings, Ed. Roland Robertson, 4. Edition, England, Penguin Books Ltd., 1976.