ABD VE AB’NİN YENİ EKONOMİK İŞBİRLİĞİ STRATEJİLERİ VE TÜRKİYE’YE ETKİLERİ

Yıl 2013, Cilt: 21 Sayı: 2, 217 - 229, 25.12.2013

İşın Çelebi

https://doi.org/10.29228/mjes.108

Öz

Özet

Global kriz sürecinde dünyanın en önemli iki ekonomik ve teknoloji bölgesi ABD ve AB, aralarında “Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı” (TTYO) adı altında yeni anlayışta bir özel Serbest Ticaret Anlaşması (STA) yapmaya karar vererek 8 Temmuz 2013’te müzakerelere başlamışlardır. Krizden ciddi dersler çıkardığı görülen ABD ve AB, bu işbirliği sayesinde ekonomik büyümeyi arttırmayı ve yeni iş imkânlarını ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Tüm etki analiz çalışmalarında bu iki hedef açıkça görülmektedir. Ancak ABD ve AB, bu anlaşma ile diğer ülke ekonomilerinde çeşitli kaygıların doğmasına da neden olmuştur. Bu anlaşmayla özellikle iki taraf için de en büyük ticaret ortağı olan Çin’in ciddi miktarda zarara uğrayacağı, dolayısıyla bu sürecin Çin açısından olumsuz olacağı düşünülmektedir.

TTYO, sadece bir ticaret anlaşması olmayıp iki güçlü bloğun ekonomik entegrasyonunun hedeflendiği yeni bir süreçtir. Konu Türkiye açısından değerlendirildiğinde çeşitli potansiyel sorunlar görülmektedir. Gelecekteki olumsuz sonuçlardan en önemlisi, ABD ile mevcut gümrük vergisi ve benzeri uygulamalar devam ederken, ABD ürünlerine AB üzerinden Türkiye pazarına gümrüksüz serbest giriş imkânı doğmasıdır. Ayrıca bu süreçte ABD ve AB ile anlaşması olan Kanada, Meksika ve Türkiye’nin TTYO müzakerelerinde masada olması gerektiği belirtilmektedir.

ABD ve AB arasında yapılacak TTYO anlaşması sonrası Türkiye açısından doğabilecek sorunları ve çözüm önerilerini aşamalı bir şekilde dikkatle incelemek gerekmektedir. Bu çerçevede öncelikle müzakereler süresince ve anlaşma sonrası doğacak sorunlar değerlendirilmelidir. Buna göre çeşitli analizler yapılarak yol haritası çizilmelidir.

Anahtar Kelimeler: Ekonomik işbirliği, uluslararası ekonomik ilişkiler, küresel ticaret, küresel kriz 

Anahtar Kelimeler

Ekonomik işbirliği, uluslararası ekonomik ilişkiler, küresel ticaret, küresel kriz

ABD VE AB’NİN YENİ EKONOMİK İŞBİRLİĞİ STRATEJİLERİ VE TÜRKİYE’YE ETKİLERİ

Öz

During the global crisis, USA and EU as the two most important economic and technology centers of the World, started discussions about signing a special free trade alliance under a new concept which is named “Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP)” on 08.07.2013. By the new lessons learned from crisis, USA and EU have intended to encourage growth and new business opportunities with the help of the concerned alliance. But on the other hand, USA and EU’s alliance caused several concerns over other countries’ economies. Especially China as the biggest trading ally for both USA and EU will be having severe losses thus China is expected to be badly affected from the alliance. TTIP is not only a trade accord, but is also a new process of integration for two strong economic regions. When the alliance is discussed for Turkey, it seems that several potential problems may occur. In the future, one of the most important negative consequences for Turkey will be the duty free trade opportunities of US products through EU when present tariff agreements and other applications will still exist between USA and Turkey. Furthermore, it is essential that such countries like Canada, Mexico and Turkey who have alliances with USA & EU, must also be included in the TTIP discussions. It is highly important that the consequences of this alliance which may negatively affect Turkey must be carefully discussed in the future. In addition it is a must to analyze all the potential problems and the resolutions of these problems during the negotiations. Consequently, Turkey must make the necessary analysis and must have a road map.

Anahtar Kelimeler

Economic association, international economic relationship, global trade, global crisis,

Kaynakça

• Akman, M. S., (2013), AB-ABD Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTYO ve Türkiye) TEPAV.
• Akhtar, S. I. ve Jones, V. C. (2014), Transatlantic Trade and InvestmentPartnership (TTIP) Negotiations, CRS Report.
• Alkin, E., (1978), Uluslararası Ekonomik İlişkiler, Elektronik Ofset, İstanbul.
• Eurobserver, “France Threatens US Trade Veto Over Culture”, http://euobserver.com/economic/119866, Erişim: 11.11.2013
• European Commission(a), “Transatlantic Trade and Investment Partnership: The REgulatory Part”, http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2013/july/tradoc_151605.pdf, Erişim: 02013.
• European Commission(b), “Trade, Growth and Jobs”, http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2013/april/tradoc_151052.pdf, Erişim: 11.09.2013. EUROSTAT, epp.eurostat.ec.europa.eu, Erişim: 2014
• Felbermayr G., Larch, M., Flach, L., Yalçın, E. ve Benz, S., “Dimensions and Effects of a Transatlantic Free Trade Agreement Between the EU and US”, Cesifo Institute, Münih, http://www.bmwi.de/English/Redaktion/Pdf/dimensions-and-effects-of-a-transatlanticfree-trade-agreement-between-the-eu-and-usa, Erişim: 09.08.2013.
• Francois, J., “Reducing Transatlantic Barriers to Trade and Investment An Economic Assessment”, Ekonomik Politika Araştırmaları Merkezi-Londra Mart 2013, http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2013/march/tradoc_150737.pdf,Erişim: 05.04.2013. İyibozkurt, E., (1982), Dış Ticaret, Karadeniz Matbaacılık, Trabzon.
• NEI, (2013), National Export Initiative Fact Sheet, OECD, (2013), “The Transatlantic Trade and Investment Partnership: Why Does It Matter”. Parasız, İ.,ve Ekren, N., (2013), Uluslararası İktisat, Ezgi Kitabevi, İstanbul.
• Seyidoğlu, H., (2001),Uluslararası İktisat, Bursa.
• T.C. Ekonomi Bakanlığı, (2012a), Dış Ticaret İstatistikleri, Ankara.
• T.C. Ekonomi Bakanlığı, (2012b), ABD Ülke Raporu, Ankara.
• UNCTADSTAT, http://unctadstat.unctad.org/, Erişim: 01.09.2013
• WORLDBANK, http://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD, Erişim:19.09.2013.
• WTO, (2012), “International Trade Statistics”, Cenevre, İsviçre.