Öz
Yapay zekâ, bugün kullandığımız pek çok teknolojinin içinde bulunmakla birlikte verilerin analizi ve saklanması ile sistemler arası kurduğu bağlantılar sayesinde yargı organlarının işini de kolaylaştırarak adalet sistemine hizmet etmektedir. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde ve Çin'de, avukat robotlar ile hukukî danışmanlık hizmeti verildiği ve karar verme yetisine sahip yapay zekâ yazılımlarının geliştirildiği görülmektedir. Yapay zekânın yetkilerinin artırılması ve kullanımının bu kadar yaygınlaşması ise beraberinde güvenilirliğinin sorgulanmasına ve taşıdığı risklerin tartışılmasına yol açmaktadır. Öyle ki, yapay zekâ yazılımlarının yol açacağı zararların tazmini bakımından sorumluluğun kime veya neye ait olacağı konusu bile tek başına hukuk sistemlerinde yeni kabuller gerektirmektedir. Yapay zekânın hayatımıza dâhil olduğu bu yeni toplum modeline yön verecek hukuk kurallarının hangi eksende düzenlenmesi gerektiği ise benimsenecek etik kurallar çerçevesinde belirlenecektir. Avrupa Birliği, yapay zekâ ile insan hakları arasındaki etik prensiplerin oluşturulması ve yapay zekânın yargı sistemlerinde kullanılması için önemli bir adım atmıştır. Bu anlamda, önce yapay zekâ teknolojilerinin hukuk dünyasında yargılamaya hizmet ederken tâbi olacağı kuralları belirlemek üzere bir İşbirliği Bildirgesi oluşturmuş, sonra ise "insan odaklı etik" anlayışıyla Yapay Zekâ Etik Şartı’nı yayımlamıştır. Bu iki temel metin, Avrupa Birliği'nde bundan sonraki yapay zekâ çalışmalarına ışık tutacak nitelikte olduğundan özel bir öneme sahiptir.
Anahtar Kelimeler
Avrupa Birliği Etik Şartı Avrupa Yapay Zekâ Bildirgesi güvenilir yapay zekâ yargıda yapay zekâ robot etik kuralları
Kaynakça
- Allen, C., Varner, G. and Zinse J. (2000) “Prolegomena to Any Future Artificial Moral Agent”, Journal of Experimental and Theoretical Artificial Intelligence, 12 (3): 251-261, July 2020, <https://researchgate. net/publication/220080115_Prolegomena_to_any_future_artificial_moral_ agent>, (01 Şubat 2020).
- Anderson, K. and Waxman, M. (2012) “Law and Ethics for Robot Soldiers”, Hoover Institution Policy Review, April 26, <https://hoover. org/research/law-and-ethics-robot-soldiers>, (01 Şubat 2020).
- Angwin, J., Larson, J., Mattu S. and Kirchner, L. (2016) “Machine Bias”, May 23, <https://propublica.org/article/machine-bias-risk-assessments-in-criminal-sentencing>, (05 Şubat 2020).
- Arkın, R. C. “Governing Lethal Behavior: Embedding Ethics in a Hybrid Deliberative/Reactive Robot Architecture”, Technical Report GIT-GVU-07-11, <https://cc.gatech.edu/ai/robot-lab/online-publications/formalizationv 35.pdf>, (01 Şubat 2020)
Öz
Artificial intelligence, which is included in many technologies we use today, serves the justice system by facilitating the work of the judicial organs thanks to the analysis, storage and connections between the systems. Especially in the United States and China, it is seen that legal counseling services are provided with lawyer robots and artificial intelligence software with the ability to make decisions is developed. Increasing the powers of artificial intelligence and the widespread use of it also lead to questioning its reliability and discussing the risks it carries. So that, even the issue of who/what will be the responsibility for the compensation of damages caused by artificial intelligence software requires new acceptance in legal systems alone. In this new society model in which artificial intelligence is included in our lives, legal rules will be regulated within the framework of ethical rules to be adopted. In this sense, the European Union, which has taken an important step to establish ethical principles between artificial intelligence and human rights and to use artificial intelligence in judicial systems, has first created a Declaration of Cooperation to determine the rules that artificial intelligence technologies will follow while serving the judiciary in the legal world and then "human-oriented ethics" with the understanding of Artificial Intelligence has published the Ethical Charter. These two basic texts are of particular importance, as they will shed light on future artificial intelligence studies in the European Union.
Anahtar Kelimeler
Ethical Charter on Artificial Intelligence Robot Ethics Rules artificial intelligence in judiciary European Declaration of Cooperation on Artificial Intelligence Trustworthy AI
Kaynakça
- Allen, C., Varner, G. and Zinse J. (2000) “Prolegomena to Any Future Artificial Moral Agent”, Journal of Experimental and Theoretical Artificial Intelligence, 12 (3): 251-261, July 2020, <https://researchgate. net/publication/220080115_Prolegomena_to_any_future_artificial_moral_ agent>, (01 Şubat 2020).
- Anderson, K. and Waxman, M. (2012) “Law and Ethics for Robot Soldiers”, Hoover Institution Policy Review, April 26, <https://hoover. org/research/law-and-ethics-robot-soldiers>, (01 Şubat 2020).
- Angwin, J., Larson, J., Mattu S. and Kirchner, L. (2016) “Machine Bias”, May 23, <https://propublica.org/article/machine-bias-risk-assessments-in-criminal-sentencing>, (05 Şubat 2020).
- Arkın, R. C. “Governing Lethal Behavior: Embedding Ethics in a Hybrid Deliberative/Reactive Robot Architecture”, Technical Report GIT-GVU-07-11, <https://cc.gatech.edu/ai/robot-lab/online-publications/formalizationv 35.pdf>, (01 Şubat 2020)
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 9 Kasım 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 28 Sayı: 1 |
