LİSELERDE COĞRAFYA ÖĞRETİM AMAÇLARINA YÖNELİK TARİHSEL BİR ANALİZ

Yıl 2008, Sayı: 17, 113 - 139, 26.09.2013

Yilmaz Geçit

Öz

Öğretim programlarının en temel unsurunu oluşturan amaçlar (hedef
ya da kazanımlar) niçin öğretim yapılmalı sorusunun doğrudan cevabını teşkil
etmektedir. Bu çalışmamızda ülkemizde tarihsel süreçte coğrafya öğretiminin
amaçlarına yönelik meydana gelen değişim ve gelişim tespit edilerek esasında
şu sorulara yanıt aranmıştır.
*Bir önceki döneme göre coğrafyayı farklı algılama biçimleri
geliştirilmiş midir?
* Coğrafya öğretiminin hedeflerinde değişiklikler meydana getirilmiş
midir?
*Ülkemizdeki coğrafya öğretim anlayışının çağdaş ülkeler içindeki
konumu nedir?
Bu sorulara açıklık getirmek ve ülkemizdeki coğrafya öğretiminin
amaçlarını ortaya koymak açısından önem taşıyan akademik bir çalışmadır.
Coğrafya öğretim amaçlarının yer aldığı 1971 programından sonra sırasıyla
1973, 1982, 1983, 1992 ve 2005 yılı amaçları ele alınıp ayrıntılı incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Coğrafya Eğitimi, coğrafya öğretimi, Liselerde eğitimi

Kaynakça

• Akbaş, Y., Engin, İ., Gençtürk, E., 2003, 1. Coğrafya Kongresinden Günümüze Liselerimizde Müfredat Programlarındaki Değişimler, Milli Eğitim Dergisi, Sayı: 157, Ankara.
• Demirel, Ö., 2004, Eğitimde Program Geliştirme. Pegem Yayıncılık. Ankara.
• Demirel, Ö., 2003, Öğretme Sanatı. Pegem Yayıncılık. Ankara.
• Doğanay, H., 1983, Okullarımızda Coğrafya Öğretiminin Temel Meseleleri. Milli Eğitim Kültür Derg. Sayı: 19. Ankara.
• Doğanay, H., 1992, Coğrafyada Metodoloji. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğt. Fak. Yay. No: 28. Erzurum.
• Doğanay, H., 1993, Coğrafya Metodolojisi, Genel Metotlar ve Özel Öğretim Metotları. MEB. Yay. Öğretmen Kitapları Dizisi 187. Ankara.
• Doğanay, H., 2002, Coğrafya Öğretim Yöntemleri. Aktif Yayınevi. İstanbul.
• Ertürk, S., 1972, Eğitimde Program Geliştirme. Yelkentepe Yay. Ankara.
• Geçit, Y., 2008, Cumhuriyetten Günümüze (1923-2005) Lise Coğrafya Müfredat (Öğretim Programının) İncelenmesi. Basılmamış Doktora Tezi, Marmara Üniv. Eğt. Bil. Enst. İstanbul.
• Gözütok, F.D., 2003, Türkiye’de Program Geliştirme Çalışmaları. Milli Eğitim Dergisi, Sayı: 160. Ankara.
• Kaplan, Ş.G., 2005, Cumhuriyetten Günümüze Ortaöğretim Coğrafya Dersi Öğretim Programlarındaki Değişimlerin Karşılaştırmalı Olarak Değerlendirilmesi. Gazi Üniv. Eğt. Bil. Enst. Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Karabağ, S., 1998, Coğrafya Öğretiminde Anahtar Sorular ve Kavramlar. Gazi Eğt. Fak. Derg. cilt:18, sayı:2, s.25-41, Ankara.
• Sekin, S., Üçışık, S., 2001, Lise Coğrafya Dersi Öğretim Programının Amaçlarına Yönelik Eleştirel Bir Yaklaşım. Marmara Coğr. Derg. Cilt:2, Sayı: 3. İstanbul.
• Sekin, S., Üçışık, S., 2001, Lise Coğrafya Dersi Öğretim Programının İncelenmesi. Marmara Coğr. Derg. Cilt:2, Sayı: 3. İstanbul.
• Sekin, S., Ünlü, M., 2002, Coğrafya Dersinin Temel Öğretim Sorunları. Marmara Coğr. Derg. Sayı: 5. İstanbul.
• Şahin, C., 2001, Orta Öğretim Coğrafya Öğretmenlerinin Mesleki Sorunları Hakkında Bir Araştırma. Marmara Coğr. Derg. Cilt:2, Sayı: 3. İstanbul.
• Şahin, C., 2001, Türkiye’de Coğrafya Öğretimi ( Sorunlar- Çözüm Önerileri ). Gündüz Eğitim Yayınları. Ankara.
• Varış, F., 1996, Eğitimde Program Geliştirme. Teori ve Teknikler. Akım Yayıncılık. Ankara.
• MEB, 2005, Coğrafya Dersi Öğretim programı. Milli Eğitim Bakanlığı, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. Ankara.
• MEB Tebliğler Dergisi, 1971, Cilt: 34, Sayı: 1652.
• MEB Tebliğler Dergisi, 1971, Tarih: 22 Mart 1973, Sayı: 4652.
• MEB TTKB, 1971, Karar Sayı:110.
• MEB Tebliğler Dergisi, 1973, Tarih: 21 Ocak 1974, Sayı: 1775.
• MEB TTKB, 1982, 19.11.1982 ve 156 Sayılı Kararı.
• MEB Tebliğler Dergisi, 1982, Tarih: 20 Aralık 1982, Sayı: 2128.
• MEB Tebliğler Dergisi, 1983, Tarih: 29 Ağustos 1983, Sayı: 2146.
• MEB TTKB, 1992, 27.03.1992 ve 79 Sayılı Kararı.
• MEB TTKB, 1992, 09.09.1992 ve 277 Sayılı Kararı.
• MEB TTKB, 1992, 190 Sayılı Karar.
• MEB Tebliğler Dergisi, 1992, Tarih: 27 Mart 1992, Sayı: 5712.