Türk sinemasının görsel anlatı geleneği

Yıl 2015, Sayı: 23 - ÜNSAL OSKAY, 95 - 109, 03.03.2016

Hilal Buğdaylı

Öz

Bu çalışma, sözlü kültür ve görsel kültür arasındaki farkları ortaya koymaya ve sözlü kültürün Türk sinemasındaki sanat anlayışını nasıl etkilediğini cevaplamayı amaçlar. Konar-göçer bir toplumun kültür yapısına ve sanat anlayışına sahip bir ülke olan Türkiye’nin sinema filmlerinde anlamlı neden-sonuç ilişkileri içermeden, tesadüfi biçimde gelişen olayların birleştirilmesiyle oluşturulan hikâyeler basmakalıp, detaysız, özensiz görsel malzemelerin kullanımıyla izleyiciye sunulmuştur. Türkiye’de sözlü kültürün dağınık ifadeler ile düşünceleri aktarma ve belli bir planlamaya dayandırılmadan eyleme geçme alışkanlığı yaşamın diğer alanlarına ve dolayısıyla sinemaya da yansımıştır. Türk sinemasında senaryo yazımından, yapım sonrası sürecin bitimine kadar filmin üretimi esnasında sıklıkla meydana gelmiş olan düzensizlikler genellikle planlama alışkanlığının eksikliğinden kaynaklanır.

Anahtar Kelimeler

Sözlü kültür, görsel kültür, Türk sineması, anlatı

Kaynakça

• Abisel, Nilgün (2005) Türk Sineması Üzerine Yazılar, Ankara: Phoenix Yayınları
• Adanır, Oğuz (1994) Sinemada Anlam ve Anlatım, Ankara: Kitle Yayınları.
• Adanır, Oğuz (1996) Gerçeklerden Kaçamayız!: Türk Sineması Üzerine Düşünceler, S. M. Dinçer (der.) içinde Ankara: Doruk Yayınları
• Arslan, Savaş(2005) Melodram, (1. baskı) İstanbul: L&M Yayınları
• Ayça, Engin (1992) “Türk Sineması ve Seyirci İlişkileri” Kurgu, 11 (117-133)
• Baydur, Memet (2004) Sinema Yazıları, İstanbul: İletişim Yayınları
• Boratav, Pertev Naili (2002) Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları
• Erdoğan, Nezih (1998) “Yeşilçam’da Beden ve Mekânın Eklemlenmesi Üzerine Notlar” Doğu-Batı, 2 (157- 164)
• Erdoğan, Nezih (2001) “Üç Seyirci: Popüler Eğlence Biçimlerinin Alımlanması Üzerine Notlar” Doğu-Batı, 15 (118-126)
• Güleryüz, Kezban (1996) Türk Sinemasında Üslubun Kökeni: Türk Sineması Üzerine Düşünceler, S. M. Dinçer (der.) içinde Ankara: Doruk Yayınları
• İpşiroğlu, Mazhar Şevket (2009). İslam’da Resim Yasağı ve Sonuçları, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
• Kıraç, Rıza. (2008) Film İcabı, Türkiye Sinemasına İdeolojik Bir Bakış, Ankara: De Ki Yayınları
• Kırel, Serpil (2005) Yeşilçam Öykü Sineması, İstanbul: Babil Yayınları
• Kolker, Robert (1999) Film, Form and Culture, Boston: McGraw-Hill
• Michel, Jean Bloch (2004) Sinema ve Edebiyat (Çev: Ahmet Gögercin), Sinemasal, 8 (108-116)
• Mükerrem, Zaur (2012). Sinematografi Üzerine Düşünceler. Kuram ve Uygulamalar, İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Oran, Bülent (1996) Yeşilçam Nasıl Doğdu, Nasıl Büyüdü, Nasıl Öldü ve Yaşasın Yeni Sinema: Türk Sineması Üzerine Düşünceler, S. M. Dinçer (der.) içinde Ankara: Doruk Yayınları
• Oskay, Ünsal (1996) Sinemanın Yüzüncü Yılında Türk Sinemasında Entellektüellik Tartışması: Türk Sineması Üzerine Düşünceler, S. M. Dinçer (der.) içinde Ankara: Doruk Yayınları
• Özön, Nijat (1995) Karagözden Sinemaya 2. Cilt , Ankara: Kitle Yayınları
• Sözen, Mustafa (2007) “Türk Sinemasının Özgün Dil Arayışlarına Farklı Bir Yol Haritası: Türk Soylu Ülkeler Sineması” Bilig, 42 (55-75)
• Sözen, Mustafa (2009) “Doğu Anlatı Gelenekleri ve Türk Sinemasının Aidiyeti” Bilig, 50 (131-152)
• Şasa, Ayşe (2010) Yeşilçam Günlüğü, İstanbul: Küre Yayınları