2016 Yılında Yaşanan Terör Olaylarının Mizah Dergilerine Yansıması

Yıl 2017, Sayı: 28 - MEDYA ve ŞİDDET - 2, 61 - 88, 31.12.2017

Elif Türten

Öz

Karikatür ve
siyaset, basın tarihi boyunca yakın ilişki içinde olmuştur. Dönemin siyasi
yapısı, o dönemde yaşanan siyasi ya da siyasi olaylara bağlı olarak gelişen
toplumsal olaylar, siyasi aktörler, karikatürlerde ve mizah dergilerinde yer
bulmuştur. Ülkemizde ise 2016 yılı gündem açısından çok yoğun geçmiştir. 2016
yılı boyunca 27 terör saldırısı gerçekleşmiştir. Bu saldırılarda yüzlerce kişi
hayatını kaybetmiş, binlerce insan da yaralanmıştır. Çalışmada ise, 2016
yılında yaşanan ve ülkeyi derin yasa boğan terör olaylarının mizah dergilerinde
nasıl ele alındığı, bunlara mizah dergilerinde ne kadar yer verildiği ve terör
olaylarının nasıl değerlendirildiği incelenmiştir. Çalışmanın araştırma
sorusunu, çalışmaya konu olan mizah dergilerinin siyasi eğilimlerinin ve
ideolojik yapılarının karikatürlere nasıl yansıdığı oluşturmaktadır. Bu
bağlamda Penguen, Gırgır ve Uykusuz dergilerinin kapak sayfaları, Teun van
Dijk'in “eleştirel söylem analizi” yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Bu
dergiler, siyasi karikatür dergiciliğinin önemli örneklerini oluşturmaları ve
Türkiye'de geniş okuyucu kitlesine sahip olmaları nedeniyle araştırma nesnesi
olarak seçilmiştir. Yapılan inceleme sonucunda konu ile ilgili Penguen
Dergisi'nde 8, Gırgır Dergisi'nde 6, Uykusuz Dergisi'nde 7 kapak sayfası
çizilmiştir. Çalışmada toplam 21 kapak sayfası incelenmiştir. Penguen Dergisi,
olaylara terör saldırılarına maruz kalan insanlar açısından bakmıştır. Gırgır
Dergisi olaylara eleştirel yaklaşmıştır. Ancak konuyla ilgili en sert
eleştiriyi Uykusuz Dergisi yapmıştır. Genel olarak terör olaylarından duyulan
üzüntü, karikatürlerde yer bulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Mizah, Karikatür, Terör, Mizah Dergileri

Kaynakça

• Rachel, M. C. & Mullen B. (2008). About face: Facial prominence of George W. Bush in political cartoons as a function of war. The Leadership Quarterly, 19, 107-116.