ERKEN DEVİR TÜRK SANATININ KAYNAKLARI

Yıl 2012, Sayı: 3, 1 - 11, 28.01.2014

Yrd. Doç. Dr. Ayşegül Demirbulak

Öz

Fransız Estetik tarihinin önemli ismi Taine’nin, herhangi bir ulusun veya sanatçının yaratmış olduğu eserlerini;
kavmin, iklimin, çevresel ve tarihsel hal ve koşulların, dinsel inançların ürünü saydığı (Sena, 1972, s.57) tezi
çalışmanın hareket noktasıdır.
Makalede Türklerin soy ve topluluk özellikleri ile yaşadıkları coğrafi ortamlar neticesinde şekillenen sanat ve
kültürleri irdelenmiştir. Soy özelliklerinde; fiziksel görünüşleri ve tarihte kendilerinden bahsedilirken onlara
atfedilen tanımlar anlatılmıştır. Topluluk karekterlerinde; gelenekleri, aile yapıları ve diğer topluluklarla
kurdukları ilişkilerdeki tavırlarından söz edilmiştir. En çok önem verilen coğrafi çevrede ise; Proto Türklerden
itibaren görüldükleri ve yurt kurdukları bölgeler verilmiştir. Bozkır hayatının sanat ürünlerindeki izleri, bazı
motif ve figürler ve Hun, Göktürk, Uygur sanatı incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türk Sanatı, kültürü

Kaynakça

• Akpınar, Turgut, Türklerin Din ve Hukuk Tarihi, İletişim Yayınları, İstanbul 1999 2. Altun, Ara, Orta Çağ Türk Mimarisinin Anahatları için bir Özet, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul 1988, 3. And, Metin, Osmanlı-İslam Mitologyası, Akbank Kültür Yayınları, İstanbul 1998 4. Baykara, Tuncer, Türk Kültür Tarihine Bakışlar, AKM Yayınları, İstanbul 2001 5. Candan, Ergun, Türklerin Kültür Kükenleri, Sınırötesi Yayınları, İstanbul 2002 6. Çoruhlu, Yaşar, Türk Sanatının ABC’si, Kabalcı Kitabevi, İstanbul 1998 _______, “İslamiyetten Önceki Türk Sanatı’nda Hayvan Mücadele Sahneleri”, Güner İnal’a Armağan, Hacettepe Üni. Ede. Fak., Ankara 1993 7. Diyarbekirli, Nejat, Hun Sanatı, İstanbul 1972 8. Ergin, Muharrem, Orhun Abideleri, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 42.Baskı 2009 9. Esin, Emel, Türk Sanatında İkonografik Motifler, Kabalcı Kitabevi, İstanbul 2004 10. Gülensoy, Baybars, “Kaya Duvar ResimleriFresk ve Balballarda Eski Türk Tipi Figürleri”, Türk Dünyası Araştırmaları, s.91, İstanbul 1994 11. Kafesoğlu, İbrahim, Türk Milli Kültürü, Ötüken Neşriyat, İstanbul 2003 12. Mülayim, Selçuk, Değişimin Tanıkları, Kaknüs Yayınları, İstanbul 1999 13. Oy, Aydın, “Anane, Gelenek,Görenek, Adet, Örf ve Töre Kavramları Üzerine Görüşler”, Türk Folkloru Belleten, 1986/2 14. Ögel, Bahattin, Türk Kültürünün Gelişme Çağları, M.E.B., C.I,C.II, İstanbul 2001 _______, Türk Mitolojisi,Türk Tarih Kurumu,Ankara 2002 15. Razonyi, Lasalo, Tarihte Türklük, Ankara, 1971 16. Roux, Jean Paul, Türklerin ve Moğolların Eski Dini, Kabalcı Yayınevi, İstanbul 2002 _______, Orta Asya Tarih ve Uygarlık, Kabalcı Yayınevi, İstanbul 2001 _______, Altay Türklerinde Ölüm,Kabalcı Yayınevi,İstanbul 1999 17. Sena, Cemil, Estetik, Remzi Kitabevi, İstanbul 1972 18. Yücel, Erdem, İslam Öncesi Türk Sanatı, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul 2000