Uluslararası İlişkilerde Caydırma Teorisi

Yıl 2016, Cilt: 4 Sayı: 2, 1 - 22, 20.10.2016

Emre Gündoğdu

Öz

Caydırıcılık, kabul edilemez ölçüde sonuçlar doğuracağı tehdidinde bulunmak suretiyle, potansiyel rakipleri belirli bir davranış tarzını devam ettirmekten vazgeçirmeye dayalı bir stratejidir. Klasik caydırma teorisi, “rasyonalite’’ ve “tehditlerin inandırıcılığı’’ gibi bir dizi varsayıma dayanmaktadır. Tehditlerin inandırıcılığı, nükleer caydırıcılık için merkezi bir konumdadır çünkü tehdit edilen aktör rakibinin bu tehdidi gerçekleştireceğine inanmalıdır. Diğer yandan, caydırıcılık belirli bir hareket tarzının olası sonuçlarını değerlendirmek açısından, maliyet-fayda analizi yapabilen rasyonel aktörleri gerektirmektedir. Son yıllarda, birçok araştırmacı caydırıcılığın kavrayışa ilişkin unsurları içeren ve ampirik kanıta dayanmayan bir teori olduğunu öne sürmüştür. Buna göre, aktörler büyük ölçüde birbirinden ayrışan değer sistemlerine sahipse bir rakibi caydırmak neredeyse imkansız olacaktır. Tehdidin veya rasyonalitenin anlamını tanımlamak konusunda, aktörler birtakım ortak anlayışları paylaşmak zorundadırlar. Bu makale caydırma teorisini yeniden gözden geçirerek, caydırıcılık kavramının günümüzdeki mevcut konumunu değerlendirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Caydırıcılık, Soğuk Savaş, Nükleer strateji, Rasyonalite, Oyun teorisi

Kaynakça

• Abrahms, Max (2014) “Deterring Terrorism: A New Strategy’’, Perspectives On Terrorism, 8(3): 1-15.
• Adler, Emanuel (2009) “Complex Deterrence in the Asymmetric-Warfare Era’’, içinde T.V. Paul, Patrick
• M. Morgan, James J. Wirtz (der.) Complex Deterrence: Strategy in the Global Age, Chicago, The
• Alastair Smith ve Allan C. Stam (2004) “Bargaining and the Nature of War, Journal of Conflict Resolution,
• Allan, Pierre ve Cedric Dupont (1999) “International Relations Theory and Game Theory: Baroque
• Arreguin-Toft, Ivan (2001) “How the Weak Win Wars: A Theory of Asymmetric Conflict’’, International
• Arce, Daniel G. ve Todd Sandler (2009) “Deterrence: Credibility and Proportionality’’, Economics & Politics,
• Arreguin-Toft, Ivan (2009) “Unconventional Deterrence: How the Weak Deter the Strong’’, içinde T.V. Paul,
• Patrick M. Morgan, James J. Wirtz (der.) Complex Deterrence: Strategy in the Global Age, Chicago,
• Art, Robert J. ve Kenneth N. Waltz (1983) The Use of Force: International Politics and Foreign Policy,
• Aydın ve Ahmet Haluk Atalay (der.) Strateji ve Güvenlik, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınları:
• Axelrod, Robert (1980) “More Effective Choice in the Prisoner’s Dilemma’’, The Journal of Conflict Resolution,
• Aydın, Mustafa ve Fulya Ereker (2012) “Stratejik Çalışmalarda Caydırıcılık ve Oyun Teorisi’’, içinde Mustafa
• Bates, Brian ve Chris McHorney (2000) Developing a Theoretical Model of Counterproliferation for the 21st
• Betts, Richard K. (2013) “The Lost Logic of Deterrence: What the Strategy That Won the Cold War Can-and
• Birch, Jim (1985) “The madman theory of war: a possible application in therapy’’, Journal of Family Therapy,
• Blackwell, James (2011) “Deterrence at the Operational Level of War’’, Strategic Studies Quarterly, 30-51.
• Brandts, Jordi ve Charles A. Holt (1992) “An Experimental Test of Equilibrium Dominance in Signaling
• Brown, Michael E., Owen R. Cote Jr., Sean M. Lynn-Jones, Steven E. Miller (2000) Rational Choice and
• Cecchi, Rita, Rosaria Conte, Cristiano Castelfranchi (2001) “Fraud, Exchange and Co-operation’’, içinde
• Nicole J. Saam ve Bernd Schmidt (der.) Cooperative Agents: Applications in the Social Sciences,
• Chakma, Bhumitra (2011) The Politics of Nuclear Weapons in South Asia, Surrey, Ashgate Publishing.
• Charles, Elizabeth C. (2015) “Mikhail Gorbachev’’, içinde Andrew L. Johns (der.) A Companion to Ronald
• Crenshaw, Martha (2002) “The Utility of Political Psychology’’, içinde Kristen Renwick Monroe (der.)
• Danilovic, Vesna (2001) “The Sources of Threat Credibility in Extended Deterrence’’, The Journal of Conflict