Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

NATO ve Rusya Federasyonu’nun Yeni Mücadele Alanı: Karadeniz

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: Özel Sayı Nisan 2017, 67 - 82, 10.05.2017

Doğan Şafak Polat

Öz

Karadeniz, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra Ukrayna, Rusya Federasyonu, Gürcistan,

Bulgaristan, Romanya ve Türkiye gibi devletleri çevreleyen bir deniz haline gelmiştir. Soğuk Savaş

sonrası NATO genişlemesini sürdürmüş ve batıdan doğuya doğru Karadeniz’e kadar genişlemeye devam

etmiştir. SSCB’nin dağılmasından sonra, onun devamı olan Rusya Federasyonu daha önce kontrolü

altında tuttuğu birçok stratejik bölgeyi kaybetmiştir. Özellikle Bulgaristan ve Romanya’nın 2004 yılında

NATO’ya katılımı ve NATO’nun gerek Gürcistan gerekse Ukrayna ile iyi ilişkiler kurmasıyla NATO’nun

Karadeniz’de etkinliğinin artmıştır. Soğuk Savaş döneminde yalnızca SSCB ve Türkiye’ye kıyıları olan

Karadeniz, bugün altı ülkeye kıyıları olan bir denizdir. NATO bölgedeki etkinliğini artırmak maksadıyla

askeri üsler inşa etmeyi ve Rusya’yı sınırlamaya çalışmaktadır. Bu çalışmada Soğuk Savaş sonrasında

varlığını devam ettiren NATO’nun ortaya koyduğu yeni stratejik konseptleri ve bu stratejilere Rusya

Federasyonu’nun tepkileri incelenmiştir. Bu kapsamda Soğuk Savaş sonrası NATO’nun genişlemesi ve

Rusya Federasyonu’nun buna tepkisi değerlendirilmiş ve Karadeniz bölgesinin jeopolitik ve stratejik

önemine vurgu yapılarak; gerek Rusya Federasyonu gerekse NATO’nun Karadeniz üzerindeki bölgesel

güvenlik politikaları değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

NATO Stratejik Konsept Karadeniz BLACKSEAFOR KEIT

Kaynakça

  • Allison, R. (2004) “The Unresolved Conflicts in the Black Sea Region”, Pavliuk, O (Ed.): The Black Sea Region: Cooperation and Security Building, New York: East West Institute, 86-122.
  • Asker, Ali (2010) “Rusya Federasyonu’nun Yeni Askeri Doktrini Bir Tepki Belgesi mi?”, Military Science & Intelligence/MSI Analiz, Nisan, 6-7. https://www.academia.edu/3412383/Rusyan%C4%B1nYeni_ Askeri_Doktrini? auto=down load (Erişim Tarihi: 20.07.2016).
  • Bebler, A. (2005) “NATO and Transnational Terrorism”, Perceptions, 9, (4), 159-175. Bozkurt, G. Saynur (2011) “Security Policy of Turkey and Russia in the Black Sea Basin”, Karadeniz Araştırmaları, Yaz, Sayı 30: 3.
  • Bükülmez, B. (2007) “Küresel Güçlerin Karadeniz Stratejilerinin Önündeki Engel: Montrö”, Güvenlik Stratejileri Dergisi, Haziran, 193-216.
  • Canar, Burçin (2013) Soğuk Savaş Sonrasında Karadeniz, Ankara, Phoenix Yayınevi. Çelikpala, Mitat (2010) “Security in the Black Sea Region”, Policy Report II, TEPAV, 10. Cumhuriyet, http://www.turkey.mid.ru/text_t125.html (Erişim Tarihi: 28.07.2016).
  • Dedeoğlu, Beril (2003) Uluslararası Güvenlik ve Strateji, İstanbul: Derin Yayınları.
  • Dz.K.K., https://www.dzkk.tsk.tr/icerik.php?icerik_id=27&dil=1 (Erişim Tarihi: 27.07.2016).
  • Erol, Mehmet Seyfettin ve Demir, Sertif (2012) “Amerika’nın Karadeniz Politikasını Yeniden Değerlendirmek”, Akademik Bakış, 6 (11), 17-33.
  • Gomart, T. (2006) “L’UE et La Russie: Un Equilibre A Trouver Entre Geopolitique et Regionalisme”, Institut Francais Des Relations Internationales Programme de Recherche Russie, 1-23.
  • Gündeniz, C. (2009) “Deniz Güvenliğinin Enerji Arz Güvenliği Üzerindeki Rolü”, Enerji Güvenliğine Ortak Çözüm Arayışları Sempozyumu, İstanbul: Harp Akademileri Basımevi, 207-260.
  • Habertürk, “Rus uçağından Karadeniz üzerinde ABD uçağına önleme”, 07.09.2016, http://www.haberturk. com/dunya/haber/1293817-rus-ucagindan-karadeniz-zerinde-abd-ucagina-onleme (Erişim Tarihi: 08.09.2016).
  • http://www.nato.int/ (Erişim Tarihi: 18.07.2016).
  • http://www.haberturk.com/dunya/haber/1293817-rus-ucagindan-karadeniz-üzerinde-abd-ucaginaonleme (Erişim Tarihi: 08.09.2016).
  • İsmayıl, Elnur, “Rusya-Batı Krizi Çerçevesinde Rusya’nın Yeni Askeri Doktrini”, 25.02.2015, http://www. bilgesam.org/incele/2035/-rusya-bati-krizi-cercevesinde-rusya-nin-yeni-askeri-doktrini/#. V8fUBfmLTIU (Erişim Tarihi: 20.07.2016).
  • Jackson, P. Bruce (2006) “The Soft War in Europe’s East” The Caucasus has become the new Balkans--a forgotten region where an old, hostile empire chafes against less powerful peoples, 12.10.2006, http://www.weeklystandard. com/the-soft-war-in-europes-east/ article/13933 (20.10.2016).
  • Kanbolat, H. (2007) “Türkiye Karadeniz’de Yeni Ufuklara Yelken Açmak İstiyor”, Avrasya Dosyası, 73-102. Kasım, K. (2009) Soğuk Savaş Sonrası Kafkasya, USAK Yayınları, 2. Baskı, Ankara.
  • NATO, “Doorstep statement by NATO Secretary General Jens Stoltenberg at the start of the meetings of NATO Defence Ministers”, 26 Oct. 2016, http://www.nato.int/cps/en/natohq/opinions_136579. htm? Selected Locale=en (Erişim Tarihi: 08.10.2016).
  • Naucodie, Yaman Yeter (2005) “NATO Transformed: The Changing Role of in Conflict Resolution”, Regional In Security: Redefining Threats and Responses, (Der. Mustafa Aydın, Çağrı Erhan ve Sinem Akgül Açıkmeşe), Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 247-250.
  • Allison, R. (2004) “The Unresolved Conflicts in the Black Sea Region”, Pavliuk, O (Ed.): The Black Sea Region: Cooperation and Security Building, New York: East West Institute, 86-122.
  • Asker, Ali (2010) “Rusya Federasyonu’nun Yeni Askeri Doktrini Bir Tepki Belgesi mi?”, Military Science & Intelligence/MSI Analiz, Nisan, 6-7. https://www.academia.edu/3412383/Rusyan%C4%B1nYeni_ Askeri_Doktrini? auto=down load (Erişim Tarihi: 20.07.2016).
  • Bebler, A. (2005) “NATO and Transnational Terrorism”, Perceptions, 9, (4), 159-175.
  • Bozkurt, G. Saynur (2011) “Security Policy of Turkey and Russia in the Black Sea Basin”, Karadeniz Araştırmaları, Yaz, Sayı 30: 3.
  • Bükülmez, B. (2007) “Küresel Güçlerin Karadeniz Stratejilerinin Önündeki Engel: Montrö”, Güvenlik Stratejileri Dergisi, Haziran, 193-216.
  • Canar, Burçin (2013) Soğuk Savaş Sonrasında Karadeniz, Ankara, Phoenix Yayınevi.
  • Çelikpala, Mitat (2010) “Security in the Black Sea Region”, Policy Report II, TEPAV, 10. Cumhuriyet, http://www.turkey.mid.ru/text_t125.html (Erişim Tarihi: 28.07.2016).
  • Dedeoğlu, Beril (2003) Uluslararası Güvenlik ve Strateji, İstanbul: Derin Yayınları.
  • Dz.K.K., https://www.dzkk.tsk.tr/icerik.php?icerik_id=27&dil=1 (Erişim Tarihi: 27.07.2016).
  • Erol, Mehmet Seyfettin ve Demir, Sertif (2012) “Amerika’nın Karadeniz Politikasını Yeniden Değerlendirmek”, Akademik Bakış, 6 (11), 17-33.
  • Gomart, T. (2006) “L’UE et La Russie: Un Equilibre A Trouver Entre Geopolitique et Regionalisme”, Institut Francais Des Relations Internationales Programme de Recherche Russie, 1-23.
  • Gündeniz, C. (2009) “Deniz Güvenliğinin Enerji Arz Güvenliği Üzerindeki Rolü”, Enerji Güvenliğine Ortak Çözüm Arayışları Sempozyumu, İstanbul: Harp Akademileri Basımevi, 207-260.
  • Habertürk, “Rus uçağından Karadeniz üzerinde ABD uçağına önleme”, 07.09.2016, http://www.haberturk. com/dunya/haber/1293817-rus-ucagindan-karadeniz-zerinde-abd-ucagina-onleme (Erişim Tarihi: 08.09.2016).
  • http://www.nato.int/ (Erişim Tarihi: 18.07.2016).
  • http://www.haberturk.com/dunya/haber/1293817-rus-ucagindan-karadeniz-üzerinde-abd-ucaginaonleme (Erişim Tarihi: 08.09.2016).
  • İsmayıl, Elnur, “Rusya-Batı Krizi Çerçevesinde Rusya’nın Yeni Askeri Doktrini”, 25.02.2015, http://www. bilgesam.org/incele/2035/-rusya-bati-krizi-cercevesinde-rusya-nin-yeni-askeri-doktrini/#. V8fUBfmLTIU (Erişim Tarihi: 20.07.2016).
  • Jackson, P. Bruce (2006) “The Soft War in Europe’s East” The Caucasus has become the new Balkans--a forgotten region where an old, hostile empire chafes against less powerful peoples, 12.10.2006, http://www.weeklystandard. com/the-soft-war-in-europes-east/ article/13933 (20.10.2016).
  • Kanbolat, H. (2007) “Türkiye Karadeniz’de Yeni Ufuklara Yelken Açmak İstiyor”, Avrasya Dosyası, 73-102. Kasım, K. (2009) Soğuk Savaş Sonrası Kafkasya, USAK Yayınları, 2. Baskı, Ankara.
  • NATO, “Doorstep statement by NATO Secretary General Jens Stoltenberg at the start of the meetings of NATO Defence Ministers”, 26 Oct. 2016, http://www.nato.int/cps/en/natohq/opinions_136579. htm? Selected Locale=en (Erişim Tarihi: 08.10.2016).
  • Naucodie, Yaman Yeter (2005) “NATO Transformed: The Changing Role of in Conflict Resolution”, Regional In Security: Redefining Threats and Responses, (Der. Mustafa Aydın, Çağrı Erhan ve Sinem Akgül Açıkmeşe), Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 247-250.

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: Özel Sayı Nisan 2017, 67 - 82, 10.05.2017

Doğan Şafak Polat

Öz

Kaynakça

  • Allison, R. (2004) “The Unresolved Conflicts in the Black Sea Region”, Pavliuk, O (Ed.): The Black Sea Region: Cooperation and Security Building, New York: East West Institute, 86-122.
  • Asker, Ali (2010) “Rusya Federasyonu’nun Yeni Askeri Doktrini Bir Tepki Belgesi mi?”, Military Science & Intelligence/MSI Analiz, Nisan, 6-7. https://www.academia.edu/3412383/Rusyan%C4%B1nYeni_ Askeri_Doktrini? auto=down load (Erişim Tarihi: 20.07.2016).
  • Bebler, A. (2005) “NATO and Transnational Terrorism”, Perceptions, 9, (4), 159-175. Bozkurt, G. Saynur (2011) “Security Policy of Turkey and Russia in the Black Sea Basin”, Karadeniz Araştırmaları, Yaz, Sayı 30: 3.
  • Bükülmez, B. (2007) “Küresel Güçlerin Karadeniz Stratejilerinin Önündeki Engel: Montrö”, Güvenlik Stratejileri Dergisi, Haziran, 193-216.
  • Canar, Burçin (2013) Soğuk Savaş Sonrasında Karadeniz, Ankara, Phoenix Yayınevi. Çelikpala, Mitat (2010) “Security in the Black Sea Region”, Policy Report II, TEPAV, 10. Cumhuriyet, http://www.turkey.mid.ru/text_t125.html (Erişim Tarihi: 28.07.2016).
  • Dedeoğlu, Beril (2003) Uluslararası Güvenlik ve Strateji, İstanbul: Derin Yayınları.
  • Dz.K.K., https://www.dzkk.tsk.tr/icerik.php?icerik_id=27&dil=1 (Erişim Tarihi: 27.07.2016).
  • Erol, Mehmet Seyfettin ve Demir, Sertif (2012) “Amerika’nın Karadeniz Politikasını Yeniden Değerlendirmek”, Akademik Bakış, 6 (11), 17-33.
  • Gomart, T. (2006) “L’UE et La Russie: Un Equilibre A Trouver Entre Geopolitique et Regionalisme”, Institut Francais Des Relations Internationales Programme de Recherche Russie, 1-23.
  • Gündeniz, C. (2009) “Deniz Güvenliğinin Enerji Arz Güvenliği Üzerindeki Rolü”, Enerji Güvenliğine Ortak Çözüm Arayışları Sempozyumu, İstanbul: Harp Akademileri Basımevi, 207-260.
  • Habertürk, “Rus uçağından Karadeniz üzerinde ABD uçağına önleme”, 07.09.2016, http://www.haberturk. com/dunya/haber/1293817-rus-ucagindan-karadeniz-zerinde-abd-ucagina-onleme (Erişim Tarihi: 08.09.2016).
  • http://www.nato.int/ (Erişim Tarihi: 18.07.2016).
  • http://www.haberturk.com/dunya/haber/1293817-rus-ucagindan-karadeniz-üzerinde-abd-ucaginaonleme (Erişim Tarihi: 08.09.2016).
  • İsmayıl, Elnur, “Rusya-Batı Krizi Çerçevesinde Rusya’nın Yeni Askeri Doktrini”, 25.02.2015, http://www. bilgesam.org/incele/2035/-rusya-bati-krizi-cercevesinde-rusya-nin-yeni-askeri-doktrini/#. V8fUBfmLTIU (Erişim Tarihi: 20.07.2016).
  • Jackson, P. Bruce (2006) “The Soft War in Europe’s East” The Caucasus has become the new Balkans--a forgotten region where an old, hostile empire chafes against less powerful peoples, 12.10.2006, http://www.weeklystandard. com/the-soft-war-in-europes-east/ article/13933 (20.10.2016).
  • Kanbolat, H. (2007) “Türkiye Karadeniz’de Yeni Ufuklara Yelken Açmak İstiyor”, Avrasya Dosyası, 73-102. Kasım, K. (2009) Soğuk Savaş Sonrası Kafkasya, USAK Yayınları, 2. Baskı, Ankara.
  • NATO, “Doorstep statement by NATO Secretary General Jens Stoltenberg at the start of the meetings of NATO Defence Ministers”, 26 Oct. 2016, http://www.nato.int/cps/en/natohq/opinions_136579. htm? Selected Locale=en (Erişim Tarihi: 08.10.2016).
  • Naucodie, Yaman Yeter (2005) “NATO Transformed: The Changing Role of in Conflict Resolution”, Regional In Security: Redefining Threats and Responses, (Der. Mustafa Aydın, Çağrı Erhan ve Sinem Akgül Açıkmeşe), Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 247-250.
  • Allison, R. (2004) “The Unresolved Conflicts in the Black Sea Region”, Pavliuk, O (Ed.): The Black Sea Region: Cooperation and Security Building, New York: East West Institute, 86-122.
  • Asker, Ali (2010) “Rusya Federasyonu’nun Yeni Askeri Doktrini Bir Tepki Belgesi mi?”, Military Science & Intelligence/MSI Analiz, Nisan, 6-7. https://www.academia.edu/3412383/Rusyan%C4%B1nYeni_ Askeri_Doktrini? auto=down load (Erişim Tarihi: 20.07.2016).
  • Bebler, A. (2005) “NATO and Transnational Terrorism”, Perceptions, 9, (4), 159-175.
  • Bozkurt, G. Saynur (2011) “Security Policy of Turkey and Russia in the Black Sea Basin”, Karadeniz Araştırmaları, Yaz, Sayı 30: 3.
  • Bükülmez, B. (2007) “Küresel Güçlerin Karadeniz Stratejilerinin Önündeki Engel: Montrö”, Güvenlik Stratejileri Dergisi, Haziran, 193-216.
  • Canar, Burçin (2013) Soğuk Savaş Sonrasında Karadeniz, Ankara, Phoenix Yayınevi.
  • Çelikpala, Mitat (2010) “Security in the Black Sea Region”, Policy Report II, TEPAV, 10. Cumhuriyet, http://www.turkey.mid.ru/text_t125.html (Erişim Tarihi: 28.07.2016).
  • Dedeoğlu, Beril (2003) Uluslararası Güvenlik ve Strateji, İstanbul: Derin Yayınları.
  • Dz.K.K., https://www.dzkk.tsk.tr/icerik.php?icerik_id=27&dil=1 (Erişim Tarihi: 27.07.2016).
  • Erol, Mehmet Seyfettin ve Demir, Sertif (2012) “Amerika’nın Karadeniz Politikasını Yeniden Değerlendirmek”, Akademik Bakış, 6 (11), 17-33.
  • Gomart, T. (2006) “L’UE et La Russie: Un Equilibre A Trouver Entre Geopolitique et Regionalisme”, Institut Francais Des Relations Internationales Programme de Recherche Russie, 1-23.
  • Gündeniz, C. (2009) “Deniz Güvenliğinin Enerji Arz Güvenliği Üzerindeki Rolü”, Enerji Güvenliğine Ortak Çözüm Arayışları Sempozyumu, İstanbul: Harp Akademileri Basımevi, 207-260.
  • Habertürk, “Rus uçağından Karadeniz üzerinde ABD uçağına önleme”, 07.09.2016, http://www.haberturk. com/dunya/haber/1293817-rus-ucagindan-karadeniz-zerinde-abd-ucagina-onleme (Erişim Tarihi: 08.09.2016).
  • http://www.nato.int/ (Erişim Tarihi: 18.07.2016).
  • http://www.haberturk.com/dunya/haber/1293817-rus-ucagindan-karadeniz-üzerinde-abd-ucaginaonleme (Erişim Tarihi: 08.09.2016).
  • İsmayıl, Elnur, “Rusya-Batı Krizi Çerçevesinde Rusya’nın Yeni Askeri Doktrini”, 25.02.2015, http://www. bilgesam.org/incele/2035/-rusya-bati-krizi-cercevesinde-rusya-nin-yeni-askeri-doktrini/#. V8fUBfmLTIU (Erişim Tarihi: 20.07.2016).
  • Jackson, P. Bruce (2006) “The Soft War in Europe’s East” The Caucasus has become the new Balkans--a forgotten region where an old, hostile empire chafes against less powerful peoples, 12.10.2006, http://www.weeklystandard. com/the-soft-war-in-europes-east/ article/13933 (20.10.2016).
  • Kanbolat, H. (2007) “Türkiye Karadeniz’de Yeni Ufuklara Yelken Açmak İstiyor”, Avrasya Dosyası, 73-102. Kasım, K. (2009) Soğuk Savaş Sonrası Kafkasya, USAK Yayınları, 2. Baskı, Ankara.
  • NATO, “Doorstep statement by NATO Secretary General Jens Stoltenberg at the start of the meetings of NATO Defence Ministers”, 26 Oct. 2016, http://www.nato.int/cps/en/natohq/opinions_136579. htm? Selected Locale=en (Erişim Tarihi: 08.10.2016).
  • Naucodie, Yaman Yeter (2005) “NATO Transformed: The Changing Role of in Conflict Resolution”, Regional In Security: Redefining Threats and Responses, (Der. Mustafa Aydın, Çağrı Erhan ve Sinem Akgül Açıkmeşe), Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 247-250.
Toplam 38 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Konular Siyaset Bilimi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Doğan Şafak Polat Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 10 Mayıs 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017 Cilt: 5 Sayı: Özel Sayı Nisan 2017

Kaynak Göster

APA Polat, D. Ş. (2017). NATO ve Rusya Federasyonu’nun Yeni Mücadele Alanı: Karadeniz. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 5(Özel Sayı Nisan 2017), 67-82.
AMA Polat DŞ. NATO ve Rusya Federasyonu’nun Yeni Mücadele Alanı: Karadeniz. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi. Mayıs 2017;5(Özel Sayı Nisan 2017):67-82.
Chicago Polat, Doğan Şafak. “NATO Ve Rusya Federasyonu’nun Yeni Mücadele Alanı: Karadeniz”. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi 5, sy. Özel Sayı Nisan 2017 (Mayıs 2017): 67-82.
EndNote Polat DŞ (01 Mayıs 2017) NATO ve Rusya Federasyonu’nun Yeni Mücadele Alanı: Karadeniz. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi 5 Özel Sayı Nisan 2017 67–82.
IEEE D. Ş. Polat, “NATO ve Rusya Federasyonu’nun Yeni Mücadele Alanı: Karadeniz”, Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, c. 5, sy. Özel Sayı Nisan 2017, ss. 67–82, 2017.
ISNAD Polat, Doğan Şafak. “NATO Ve Rusya Federasyonu’nun Yeni Mücadele Alanı: Karadeniz”. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi 5/Özel Sayı Nisan 2017 (Mayıs 2017), 67-82.
JAMA Polat DŞ. NATO ve Rusya Federasyonu’nun Yeni Mücadele Alanı: Karadeniz. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi. 2017;5:67–82.
MLA Polat, Doğan Şafak. “NATO Ve Rusya Federasyonu’nun Yeni Mücadele Alanı: Karadeniz”. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, c. 5, sy. Özel Sayı Nisan 2017, 2017, ss. 67-82.
Vancouver Polat DŞ. NATO ve Rusya Federasyonu’nun Yeni Mücadele Alanı: Karadeniz. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi. 2017;5(Özel Sayı Nisan 2017):67-82.
 Kapak Resmi İndir

Siyasal Bilimler Dergisi, Marmara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nin hakemli akademik yayınıdır. Altı ayda bir yayınlanır. Dergide yayınlanan makalelerdeki görüşler yazarlarına aittir. Yayın Kurulu tarafından benimsendiği anlamına gelmez. Yayın Kurulu, yazının özüne dokunmaksızın gerekli yazım ve cümle değişikliklerini yapma hakkını saklı tutar. Siyasal Bilimler Dergisi, ulusal (TÜBİTAK ULAKBİM Sosyal ve Beşerî Bilimler Veri Tabanı) ve uluslararası (EBSCO, ULRICH) alan endekslerinde taranmaktadır.  

 

Journal of Political Science is a peer-reviewed academic journal of Marmara University Faculty of Political Science. The journal is a biannual publication. All the views and opinions expressed in the articles are those of the authors and they do not necessarily reflect the views or opinions of the editor, the editorial board, or the publisher. The editorial board reserves the right to make necessary changes in spelling and sentences without changing content. The journal is indexed by EBSCO International Index, ULRICH's and the ULAKBİM Social and Human Sciences Database.