3+ ions. International Journal of Surface Science and Engineering, 10(1), 73. https://doi.org/10.1504/IJSURFSE.2016.075318" />
Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Cr(VI) Elektrokaplama Banyolarının Cr(III) Banyolarına Dönüştürülmesinde Etkin Faktörlerin Belirlenmesi

Yıl 2021, , 30 - 40, 30.08.2021
https://doi.org/10.52795/mateca.950680

Öz

Krom (Cr) kaplama dekoratif ve fonksiyonel amaçlı yaygın biçimde kullanılmaktadır. Yüksek sertlik, parlak görünüm, mükemmel aşınma ve korozyon direncine sahiptirler. Cr(VI) toksik bir malzemedir. Bu yüzden Cr(VI) banyolarından elde edilen Cr kaplama, çalışan sağlığı ve çevre açısından büyük risk oluşturmaktadır. Bu yüzden benzer kalite ve özelliklere sahip, ayrıca toksik ve çevreye zararlı etkisi olmayan Cr(III) banyoları, Cr(VI)’ya iyi bir alternatiftir. Daha az zararlı ve kolay arıtılabilir olması tercih sebebidir.
Bu makalenin amacı, mevcut Cr(VI) banyolarının uygun maliyetle Cr(III) banyosuna dönüştürülerek doğaya deşarjının önlenmesidir. Bunu sağlamak için 3 farklı firmadan Cr(VI) kaplama banyosu toplanmış, kimyasal dönüşüm yöntemli ile Cr(III) kaplama banyosuna dönüştürme çalışması yapılmıştır. Dönüşüm sırasında Cr kaplamanın kalitesini etkileyen önemli faktörleri belirlemek için deneysel tasarım metodolojileri uygulanmıştır. Ana faktörlerin etkilerini ve etkileşimlerini belirlemek ve dönüşüm sürecini optimize etmek için ½ kesirli faktöriyel deney tasarım metodu kullanılmıştır. Sonuçlar istatistiksel olarak değerlendirilmiş ve optimum dönüşüm parametreleri belirlenmiştir.

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK-ARDEB

Proje Numarası

217M240

Teşekkür

Bu proje Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu'nun (TÜBİTAK) desteği ile gerçekleştirilmiştir (Proje no: 217M240).

Kaynakça

  • Abner Brenner, Polly Burkhead, C. J. (1948). Physical Properties of Electrodeposited Chromium. Part of the Journal of Research of the National Bureau of Standards Physical, 40(January), 31–59.
  • Ehasanul Haque, M., Asadul Hoque, M., Mayeedul Islam, M., Saidul Islam, M., Mohammad Mustafa, C., & Carlos Cardoso Martins, R. (2017). Effect of Various Operating Effect of Various Operating Parameters on Trivalent Chromium Electroplating. Journal of Scientific Research & Reports Nuclear Materials Authority Cairo, Egypt. Panagopoulos Takuo Sakon, 13(3), 1–9. https://doi.org/10.9734/JSRR/2017/31411
  • Fink, C. . (1926). Process of electrodepositing chromium and of preparing baths therefor (Patent No. 1,581,188).
  • Fink, C. . (1931). Process of producing chromium-plated articles with mirrorlike scratch finish or the like surfaces (Patent No. 1,802,463).
  • Ghaziof, S., Raeissi, K., & Golozar, M. A. (2010). Improving the corrosion performance of Cr-C amorphous coatings on steel substrate by modifying the steel surface preparation. Surface and Coatings Technology, 205(7), 2174–2183. https://doi.org/10.1016/j.surfcoat.2010.08.123
  • Katirci, R., & Altınsarı, A. (2020). The conversion of the waste Cr(VI) electroplating bath to Cr(III) electroplating bath. International Journal of Environmental Science and Technology, 17(10), 4205–4216. https://doi.org/10.1007/s13762-020-02765-2
  • Katırcı, R. (2016). A chrome coating from a trivalent chromium bath containing extremely low concentration of Cr<SUP align="right">3+</SUP> ions. International Journal of Surface Science and Engineering, 10(1), 73. https://doi.org/10.1504/IJSURFSE.2016.075318
  • Lee, J.-Y., Kim, M., & Kwon, S.-C. (2009). Effect of polyethylene glycol on electrochemically deposited trivalent chromium layers. Transactions of Nonferrous Metals Society of China, 19(4), 819–823. https://doi.org/10.1016/S1003-6326(08)60357-X Liang, A., Li, Y., Liang, H., Ni, L., & Zhang, J. (2017). A favorable chromium coating electrodeposited from Cr(III) electrolyte reveals anti-wear performance similar to conventional hard chromium. Materials Letters, 189, 221–224. https://doi.org/10.1016/j.matlet.2016.12.022
  • Liao, C. W., Lee, H. Bin, Hou, K. H., Jian, S. Y., Lu, C. E., & Ger, M. Der. (2016). Characterization of the Cr-C/Si3N4 Composite Coatings Electroplated from a Trivalent Chromium Bath. Electrochimica Acta, 209, 244–253. https://doi.org/10.1016/j.electacta.2016.05.084
  • Nam, K.-S., Lee, K.-H., Kwon, S.-C., Lee, D. Y., & Song, Y.-S. (2004). Improved wear and corrosion resistance of chromium(III) plating by oxynitrocarburising and steam oxidation. Materials Letters, 58(27–28), 3540–3544. https://doi.org/10.1016/j.matlet.2004.06.038
  • Phuong, N. Van, Kwon, S. C., Lee, J. Y., Lee, J. H., & Lee, K. H. (2012). The effects of pH and polyethylene glycol on the Cr(III) solution chemistry and electrodeposition of chromium. Surface and Coatings Technology, 206(21), 4349–4355. https://doi.org/10.1016/j.surfcoat.2012.04.025
  • Surviliene, S., Jasulaitiene, V., Nivinskiene, O., & Češuniene, A. (2007). Effect of hydrazine and hydroxylaminophosphate on chrome plating from trivalent electrolytes. Applied Surface Science, 253(16), 6738–6743. https://doi.org/10.1016/j.apsusc.2007.01.122
  • Surviliene, S., Nivinskiene, O., Češuniene, A., & Selskis, A. (2006). Effect of Cr(III) solution chemistry on electrodeposition of chromium. Journal of Applied Electrochemistry, 36(6), 649–654. https://doi.org/10.1007/s10800-005-9105-8
  • Zeng, Z., Sun, Y., & Zhang, J. (2009). The electrochemical reduction mechanism of trivalent chromium in the presence of formic acid. Electrochemistry Communications, 11(2), 331–334. https://doi.org/10.1016/J.ELECOM.2008.11.055
Yıl 2021, , 30 - 40, 30.08.2021
https://doi.org/10.52795/mateca.950680

Öz

Proje Numarası

217M240

Kaynakça

  • Abner Brenner, Polly Burkhead, C. J. (1948). Physical Properties of Electrodeposited Chromium. Part of the Journal of Research of the National Bureau of Standards Physical, 40(January), 31–59.
  • Ehasanul Haque, M., Asadul Hoque, M., Mayeedul Islam, M., Saidul Islam, M., Mohammad Mustafa, C., & Carlos Cardoso Martins, R. (2017). Effect of Various Operating Effect of Various Operating Parameters on Trivalent Chromium Electroplating. Journal of Scientific Research & Reports Nuclear Materials Authority Cairo, Egypt. Panagopoulos Takuo Sakon, 13(3), 1–9. https://doi.org/10.9734/JSRR/2017/31411
  • Fink, C. . (1926). Process of electrodepositing chromium and of preparing baths therefor (Patent No. 1,581,188).
  • Fink, C. . (1931). Process of producing chromium-plated articles with mirrorlike scratch finish or the like surfaces (Patent No. 1,802,463).
  • Ghaziof, S., Raeissi, K., & Golozar, M. A. (2010). Improving the corrosion performance of Cr-C amorphous coatings on steel substrate by modifying the steel surface preparation. Surface and Coatings Technology, 205(7), 2174–2183. https://doi.org/10.1016/j.surfcoat.2010.08.123
  • Katirci, R., & Altınsarı, A. (2020). The conversion of the waste Cr(VI) electroplating bath to Cr(III) electroplating bath. International Journal of Environmental Science and Technology, 17(10), 4205–4216. https://doi.org/10.1007/s13762-020-02765-2
  • Katırcı, R. (2016). A chrome coating from a trivalent chromium bath containing extremely low concentration of Cr<SUP align="right">3+</SUP> ions. International Journal of Surface Science and Engineering, 10(1), 73. https://doi.org/10.1504/IJSURFSE.2016.075318
  • Lee, J.-Y., Kim, M., & Kwon, S.-C. (2009). Effect of polyethylene glycol on electrochemically deposited trivalent chromium layers. Transactions of Nonferrous Metals Society of China, 19(4), 819–823. https://doi.org/10.1016/S1003-6326(08)60357-X Liang, A., Li, Y., Liang, H., Ni, L., & Zhang, J. (2017). A favorable chromium coating electrodeposited from Cr(III) electrolyte reveals anti-wear performance similar to conventional hard chromium. Materials Letters, 189, 221–224. https://doi.org/10.1016/j.matlet.2016.12.022
  • Liao, C. W., Lee, H. Bin, Hou, K. H., Jian, S. Y., Lu, C. E., & Ger, M. Der. (2016). Characterization of the Cr-C/Si3N4 Composite Coatings Electroplated from a Trivalent Chromium Bath. Electrochimica Acta, 209, 244–253. https://doi.org/10.1016/j.electacta.2016.05.084
  • Nam, K.-S., Lee, K.-H., Kwon, S.-C., Lee, D. Y., & Song, Y.-S. (2004). Improved wear and corrosion resistance of chromium(III) plating by oxynitrocarburising and steam oxidation. Materials Letters, 58(27–28), 3540–3544. https://doi.org/10.1016/j.matlet.2004.06.038
  • Phuong, N. Van, Kwon, S. C., Lee, J. Y., Lee, J. H., & Lee, K. H. (2012). The effects of pH and polyethylene glycol on the Cr(III) solution chemistry and electrodeposition of chromium. Surface and Coatings Technology, 206(21), 4349–4355. https://doi.org/10.1016/j.surfcoat.2012.04.025
  • Surviliene, S., Jasulaitiene, V., Nivinskiene, O., & Češuniene, A. (2007). Effect of hydrazine and hydroxylaminophosphate on chrome plating from trivalent electrolytes. Applied Surface Science, 253(16), 6738–6743. https://doi.org/10.1016/j.apsusc.2007.01.122
  • Surviliene, S., Nivinskiene, O., Češuniene, A., & Selskis, A. (2006). Effect of Cr(III) solution chemistry on electrodeposition of chromium. Journal of Applied Electrochemistry, 36(6), 649–654. https://doi.org/10.1007/s10800-005-9105-8
  • Zeng, Z., Sun, Y., & Zhang, J. (2009). The electrochemical reduction mechanism of trivalent chromium in the presence of formic acid. Electrochemistry Communications, 11(2), 331–334. https://doi.org/10.1016/J.ELECOM.2008.11.055
Toplam 14 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Kaplama Teknolojisi, Malzeme Mühendisliği (Diğer)
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Ramazan Katırcı 0000-0003-2448-011X

Abdülaziz Altınsarı Bu kişi benim

Proje Numarası 217M240
Yayımlanma Tarihi 30 Ağustos 2021
Gönderilme Tarihi 10 Haziran 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021

Kaynak Göster

APA Katırcı, R., & Altınsarı, A. (2021). Cr(VI) Elektrokaplama Banyolarının Cr(III) Banyolarına Dönüştürülmesinde Etkin Faktörlerin Belirlenmesi. İmalat Teknolojileri Ve Uygulamaları, 2(2), 30-40. https://doi.org/10.52795/mateca.950680
AMA Katırcı R, Altınsarı A. Cr(VI) Elektrokaplama Banyolarının Cr(III) Banyolarına Dönüştürülmesinde Etkin Faktörlerin Belirlenmesi. MATECA. Ağustos 2021;2(2):30-40. doi:10.52795/mateca.950680
Chicago Katırcı, Ramazan, ve Abdülaziz Altınsarı. “Cr(VI) Elektrokaplama Banyolarının Cr(III) Banyolarına Dönüştürülmesinde Etkin Faktörlerin Belirlenmesi”. İmalat Teknolojileri Ve Uygulamaları 2, sy. 2 (Ağustos 2021): 30-40. https://doi.org/10.52795/mateca.950680.
EndNote Katırcı R, Altınsarı A (01 Ağustos 2021) Cr(VI) Elektrokaplama Banyolarının Cr(III) Banyolarına Dönüştürülmesinde Etkin Faktörlerin Belirlenmesi. İmalat Teknolojileri ve Uygulamaları 2 2 30–40.
IEEE R. Katırcı ve A. Altınsarı, “Cr(VI) Elektrokaplama Banyolarının Cr(III) Banyolarına Dönüştürülmesinde Etkin Faktörlerin Belirlenmesi”, MATECA, c. 2, sy. 2, ss. 30–40, 2021, doi: 10.52795/mateca.950680.
ISNAD Katırcı, Ramazan - Altınsarı, Abdülaziz. “Cr(VI) Elektrokaplama Banyolarının Cr(III) Banyolarına Dönüştürülmesinde Etkin Faktörlerin Belirlenmesi”. İmalat Teknolojileri ve Uygulamaları 2/2 (Ağustos 2021), 30-40. https://doi.org/10.52795/mateca.950680.
JAMA Katırcı R, Altınsarı A. Cr(VI) Elektrokaplama Banyolarının Cr(III) Banyolarına Dönüştürülmesinde Etkin Faktörlerin Belirlenmesi. MATECA. 2021;2:30–40.
MLA Katırcı, Ramazan ve Abdülaziz Altınsarı. “Cr(VI) Elektrokaplama Banyolarının Cr(III) Banyolarına Dönüştürülmesinde Etkin Faktörlerin Belirlenmesi”. İmalat Teknolojileri Ve Uygulamaları, c. 2, sy. 2, 2021, ss. 30-40, doi:10.52795/mateca.950680.
Vancouver Katırcı R, Altınsarı A. Cr(VI) Elektrokaplama Banyolarının Cr(III) Banyolarına Dönüştürülmesinde Etkin Faktörlerin Belirlenmesi. MATECA. 2021;2(2):30-4.