Kalın S235JR Malzemelerinin Mekanik Özelliklerine Kök Boşluklu ve Boşluksuz Kaynağın Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 2, 59 - 71, 30.08.2023

Gizem Uslu , Aykut İnanoğlu

https://doi.org/10.52795/mateca.1278868

Öz

Bu çalışmada, S235JR çeliğinin kök boşluklu ve kök boşluksuz kaynak uygulama yönteminin kaynak kalitesine ve malzemenin mekanik özelliklerine etkisi araştırılmıştır. Kaynaklı numunelere çekme testi, çentik darbe testi, sertlik ölçüm testi ve mikro yapı analizleri uygulanmıştır. Test sonuçları verilerine göre, hangi yöntemin malzeme mekanik özelliklerini iyileştirebildiği gözlemlenmiştir. Alınan sonuçlara göre, kök boşluğu bırakılarak kaynak işlemi yapılan numunelerin mikro yapı incelemelerine bakıldığında kaynak nüfuziyetinin tam sağlandığı görülmüş olup kök boşluğu bırakılmadan kaynatılan numunelerde ise kaynağın nufuz etmediği alanlar tespit edilmiştir. Bu durum, çekme testi deneyinde, çentik darbe testinde ve sertlik ölçüm testlerinde de kök boşluklu numunelerin çekme dayanımının, absorbe edebildiği enerjinin ve sertliğinin artış göstermesini sağlarken, kök boşluklu olmayan numunelerde ise bu değerlerin daha düşük çıkmasına neden olmuştur. En iyi çekme testi sonucu 419MPa, en iyi çentik darbe sonucu ise 159J olarak kök boşluklu kaynak uygulamalarında alınan sayısal değerlerin sonuçlarıdır.

Anahtar Kelimeler

Kök boşluk, S235JR, Metalografi, Mig-Mag Kaynağı

Destekleyen Kurum

Dekoral Alüminyum San. Tic. A.Ş.

Teşekkür

Yazarlar, çalışmaya olan katkılarından dolayı Dekoral Alüminyum San. Tic. A.Ş. ’ye teşekkür etmektedir.

Kaynakça

• 1. H. Çapın, S235 JR alaşımsız çelik boruların dik pozisyonda orbital kaynak cihazı ile birleştirilmesi ve uygulamanın optimizasyonu, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, Türkiye, 2014.
• 2. B. Güler, Türk inşaat sektöründe yapısal çelik üretim-örgütlenme-uygulama, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, Türkiye, 2005.
• 3. G. Altay, E.M. Güneyisi, Türkiye’de yapısal çelik sektörü ve yeni gelişimler, Boğaziçi Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, 2005.
• 4. Britannica, Steel, https://www.britannica.com/technology/steel Erişim tarihi 02.04.2023.
• 5. M. F. Ashby, Engineering Materials 2, Oxford: Pergamon Press. 0-08-032532-7.
• 6. World History Encyclopedia, İngiltere sanayi devriminde çelik endüstrisi, https://www.worldhistory.org/trans/tr/2-2206/ingiltere-sanayi-devriminde-celik-endustrisi, Erişim tarihi:02.04.2023.
• 7. TUCSA (Türk Yapısal Çelik Derneği), yapısal çelik kullanımı, üretim kapasiteleri, çeliğin Avrupa ve Türkiye inşaat sektöründeki yeri, Türk Yapısal Çelik Derneği, 2005.
• 8. EAG Demir San. Ve Tic. A.Ş., Yapısal çeliğin önemi, https://www.eagdemir.com/yapisal-celigin-onemi-icerik-71, Erişim tarihi:01.04.2023.
• 9. T. Ersöz, D. Ünver, B. Eyiol, Demir çelik sektörüne genel bir bakış ve beş milyon ton üstü demir çelik ihracatı yapan ülkelerin kümeleme analizi ile incelenmesi, Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4(2): 75-90, 2015.
• 10. N. Kahraman, B. Gülenç, A. Hüseyin, Ark kaynak yöntemi ile birleştirilen ostenitik paslanmaz çelik ile düşük karbonlu çeliğin mekanik özelliklerinin incelenmesi, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 17(2): 75-85, 2002.
• 11. K. Yakup, S235JR ile S355JR yapı çeliklerinin özlü tel elektrotla MAG kaynak yöntemiyle birleştirilebilirliğinin araştırılması, Politeknik Dergisi, 21(3): 597-602, 2018.
• 12. R. Yılmaz, Z. Barlas, Paslanmaz çeliklerin gazaltı kaynak yöntemi ile birleştirilmesinde koruyucu gaz kompozisyonunun mikroyapı ve mekanik özelliklere etkisi, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 11(3): 391-400, 2011.
• 13. N. Yavuz, R. Özcan, F. G. Polat, Tozaltı kaynak bağlantısının sonlu elemanlar yöntemi ile termal ve mekanik analizi, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 10(2):9-19, 2005.
• 14. A. Akın, Gazaltı kaynak parametrelerinin kaynak mukavemetine etkilerinin araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya, Türkiye, 2015.
• 15. D1.1-D1.1M, AWS, American Welding Society, 2020.
• 16. H. Çağlar, ST37 çeliğinin mekanik ve termal yüzey işlemleri uygulamaları ile mikroyapı ve mekanik özelliklere etkisinin araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Karabük, Türkiye, 2022.
• 17. B. Çevik, Örtülü elektrot ark kaynağı ve MIG kaynağında akım şiddetinin kaynak nüfuziyetine etkisinin incelenmesi, İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi, 2(2): 22-29,2013.
• 18. N. Yavuz, R. Özcan, F. G. Polat, Tozaltı kaynak bağlantısının sonlu elemanlar yöntemi ile termal ve mekanik analizi, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 10(2):9-19, 2005.
• 19. B. Çiçek, T. Aydoğmuş, E. G. İş, Y. Sun, Invetigations of mechanical properties after dissimilar steels post-weld of Q345B steel, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 26(7): 1328-1334, 2020.
• 20. İ. Topçu, TIG ve MIG Kaynağı ile İşlem Gören 304 ve 1040 Çeliklerin ITAB Bölgesindeki Mekanik Özelliklerin İncelenmesi, Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 34(3): 171-181, 2019.
• 21. A. Yürük, Y. Kaya, N. Kahraman, Alüminyum Alaşımlarının MIG Kaynak Yöntemi ile Kaynak Edilebilirliğinin İncelenmesi, Bayburt Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 4(1): 42-52, 2021.
• 22. Y. Gür, B. Gülenç, The effect of MAG weld applied to high tensiles 700mc structural steel on hardness and toughness values, 3rd International Turkish World Engineering and Science Congress, October 22-24 2021, Ankara.