El Halıcılığında Bilgisayar Destekli Hav İpi Denetim Mekanizması

Yıl 2003, Cilt: 5 Sayı: 2, 81 - 88, 02.11.2003

Mehmet Topalbekiroğlu Ali Kireçci L. Canan Dülger

Öz

Bu makale, tamamen insan emeği ve
becerisiyle üretilen ve "El Dokuma Halisi." adıyla bilinen hanların
elektromekanik olarak üretilmesinin bir bölümünü kapsamaktadır. Dokuma
teknolojisi son yıllarda önemli gelişmeler kaydetmiş ve günümüzde son derece
hızlı üretim yapabilen hali tezgahları mevcuttur. Ancak, el dokuma halılarının
üretim teknolojisi yüzyıllar boyu değişmeden günümüze kadar gelmiştir. El
dokuma halılarını makine halılarından ayıran en önemli özellik düğüm
şekilleridir. Makine halılarında hav yüzeyi jakar mekanizması yardımıyla
oluşturulmakta, el dokuma halılarında ise düğümler birbirinden bağımsız olarak
tek tek üretilmektedir. Çalışma, el dokuma hanların' mekanik olarak üretmek
amacıyla sayısal veri şeklinde hazırlanan desen bilgilerini kullanarak hav
ipinin seçilmesi, ipliğin düğümleme mekanizmasına transferi ve iplik boyunun
kesilmesi amacıyla kullanılacak olan mekanizmaların tasarımını, imalatını ve
denetimini içermektedir. 

Anahtar Kelimeler

Mekanizma, dokuma, el dokuma halıları, tasarım ve denetim

Kaynakça

• 1. Çetin Aytaç, El Dokumacılığı, 3. Baskı, Milli Eğitim Basımevi, 1997.
• 2. Ali Kireçci, Cengiz Doğan ve Mehmet Topalbekiroğlu, El Dokuma Halıların Mekanik Olarak Dokunması, 7. Ulusal Makine Teorisi Sempozyumu, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, sayfa: 19-26, 20-22 Eylül 1995.
• 3. Mehmet Topalbekiroğlu, Design, Construction and Control of Conıputer Controlled Knotting System, Ph. D. Thesis, University of Gaziantep, July 2002.
• 4. Türk Standardları Enstitüsü, Textile Floor Covering-Handmade Carpets-Turkish Carpets, Birinci Baskı, Ankara, TS 43/Nisan 1992.
• 5. Neriman Gürtanır, Yahşi Yazıcıoğlu ve Nuran Canikili, Degişik Dügümleme Sistemleri Kullanarak Farklı Hav Yüksekliklerinde Üretimiş El Dokusu Hakların Resilyans Özellikleri, IV. Tekstil Sempozyumu, Bursa, 25- 27 Ekim 1988.
• 6. Önder Küçükerman, Türk Halıcılıgının Tarihden Gelen Sorunları, Art, Dergisi, sayfa: 88-93, Ankara, 1997.
• 7. A. Crossland, Modern Carpet Manufacture, Columbine Press Manchester & London, 1958.
• 8. Z. J. Grosicki, Wat.sion's Advanced Textile Design, Newnes — B utterworths, 1913.
• 9. George Robinson, Carpets and Other Textile Floorcovering, Division of Bonn Industries Inc., Rernnri Pnblicheri Prlitinn 107'2