Sakız Kabağında (Cucurbita pepo L.) Meyve Verimi ve Kalitesi Üzerine Farklı Sulama Seviyesi Uygulamalarının Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 1, 16 - 26, 31.03.2023

Aybike Beyza Nur Akbunar , Nuray Akbudak

Öz

Bursa iklimi koşullarında 2021 yılında yürütülen bu çalışmada açık tarla koşullarında yetiştiricilik yapılmış olup, damla sulama yöntemi kullanılarak dört farklı kısıntılı sulama uygulamasının kabak (Cucurbita pepo L.) bitkisinde bitki gelişimi, verim ve ürün kalitesine etkileri araştırılmıştır. Uygun kısıntılı sulama yönteminin belirlenmesi daha az sulama suyu miktarı ile daha verimli ve kaliteli yetiştiricilik yapılması hedeflenmiştir. Araştırmada sulama konuları; A sınıfı buharlaşma kabından yararlanılarak 3 gün ara ile meydana gelen buharlaşmanın %100 kontrol (S100), %75 (S75), %50 (S50) ve %25 (S25)’i esas alınarak damla sulama yapılmış, sulama rejimlerinin bitkiler üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Değerlendirilen kalite ve verim parametrelerinden suda çözünebilir kuru madde miktarı (SÇKM), titre edilebilir asit, fenolik madde, klorofil miktarı, yaprak oransal su kapsamı (YOSK) sonuçları arasında istatistiksel olarak önemli düzeyde farklılıklar saptanmıştır (P<0,05). En yüksek meyve verim değerleri S75 ve S75 sulama uygulamasından elde edilmiştir. Meyvelerde en yüksek Briks değeri (3,43) S25 uygulamasından ölçülmüştür. Sulama miktarı arttıkça Briks değerinin düştüğü saptanmıştır. En büyük meyve sertliği 8,29 ve 8,01 kg cm-2 olarak sırasıyla S25 ve S50 uygulamasından elde edilmiştir. Araştırmada elde edilen istatistiksel analiz değerlerindeki farklılıklar uygulanan sulama konularından etkilenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Cucurbita pepo L., Kalite, Kısıntılı Sulama, Sürdürebilirlik Verim

Teşekkür

Bu çalışma, Aybike Beyza Nur Akbunar’ın Yüksek Lisans tez çalışmasının sonuçlarını içermektedir. Desteklerinden dolayı Biyosistem Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hayrettin Kuşçu’ya teşekkür ederim.

The Effect of Different Irrigation Levels on Fruit Yield and Quality in Squash (Cucurbita pepo L.)

Öz

In this study, which was carried out in 2021 under Bursa climate conditions, cultivation was carried out in open field conditions and the effects of four different reduced irrigation applications on squash (Cucurbita pepo L.) plant development, yield, and product quality were investigated using drip irrigation method. It is aimed to determine the appropriate reduced irrigation method and to make more efficient and quality cultivation with less amount of irrigation water. Irrigation treatments in research; drip irrigation was performed on the basis of 100% control (S100), 75% (S75), 50% (S50), and 25% (S25) of the evaporation occurring 3 days apart by using the class A evaporation container, and the effects of irrigation regimes on plants were investigated. Statistically significant differences were found between the results of the amount of water-soluble dry matter (AWSDM), titratable acid, phenolic substance, chlorophyll quantity, leaf relative water content (RWC) from the evaluated quality and yield parameters (P<0.05). The highest fruit yield values were obtained from S75 and S100 irrigation applications. The highest value of Brix in fruits (3.43) was measured from the application of S25. It was detected as the amount of irrigation increases, the value of the Brix decreases. The greatest fruit hardness of 8.29 and 8.01 kg cm-2 was obtained from the application of S25 and S50, respectively. The differences in the statistical analysis values obtained in the study were affected by the applied irrigation subjects.

Anahtar Kelimeler

Cucurbita pepo L., Deficit Irrigation, Sustainability, Quality Yield

Kaynakça

• Amer, K. H. (2011). Effect of irrigation method and quantity on squash yield and quality. Agricultural Water Management, 98, 1197-1206. https://doi.org/10.1016/j.agwat.2011.03.003
• Anonim. (2021a). Türkiye coğrafyası. 25 Aralık 2021 tarihinde https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkiye_co%C4%9Frafyas%C4%B1 adresinden erişildi.
• Anonim. (2021b). Bur sakız kabağı tohum özellikleri. 13 Mayıs 2021 tarihinde http://www.bursaseed.com/ adresinden erişildi.
• Anonim. (2021c). Bursa bölgesinde ortalama yüksek ve düşük sıcaklık. 29 Aralık 2021 tarihinde https://tr.weatherspark.com/y/96052/Bursa-T%C3%BCrkiye-Ortalama-Hava-Durumu-Y%C4%B1l-Boyunca adresinden erişildi.
• Anonim. (2022a). Bursa ili nilüfer ilçesinin aylık ortalama sıcaklık değerleri (°C) 16 Temmuz 2022 tarihinde https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?k=A&m=BURSA adresinden erişildi.
• Anonim. (2022b). İklim Bursa. 3 Nisan 2022 tarihinde https://tr.climate-data.org/asya/tuerkiye/bursa/bursa-714886/ adresinden erişildi.
• Demirel, K., Genç, L., Çamoğlu, G., & Açık, G. (2010). Karpuz bitkisinde yaprak su içeriği ve klorofil okumalarından yararlanılarak su stresinin belirlenmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 7(3), 155-162.
• Duman, S. (2013). Solanum muricatum Ait. bitkisinin kuraklık stresine karşı bazı fizyolojik değişimlerinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi. Adıyaman Üniversitesi].
• Duraktekin, G., Bozkurt Çolak, Y., Özfidaner, M., Baydar, A., & Gönen, E. (2019). Karpuzda farklı sulama programlarının klorofil içeriğine etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 24,179-187.
• Erken, O. (2004). Çanakkale yöresinde damla sulama yöntemiyle sulanan biberde (Capsicum annuum) en uygun sulama programının belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi].
• Ertek, A., Şensoy, S., Küçükyumruk, C., & Gedik, İ. (2004). Irrigation frequency and amount affect yield components of summer squash (Cucurbita pepo L.). Agricultural Water Management, 67(1), 63-76. https://doi.org/10.1016/j.agwat.2003.12.004
• Fereres, E., & Soriano M. A. (2007). Deficit irrigation for reducing agricultural water use. Journal of Experimental Botany, 58(2), 147–159. https://doi.org/10.1093/jxb/erl165
• Helrich, K. (1990). Official methods of analysis of the association of analytical chemist. Inc., Arbington, Virginia 22201 USA, pp. 62-63.
• Karipçin, M. Z. (2009). Yerli ve yabani karpuz genotiplerinde kuraklığa toleransın belirlenmesi. [Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi].
• Kaya, E. (2011). Erken bitki gelişme aşamasında kuraklık ve tuzluluk streslerine tolerans bakımından fasulye genotiplerinin taranması. [Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi].
• Kopczyńska, K., Kazimierczak, R., Tober, D. S., Szafirowska, A., Barański, M., Rembiałkowska, E., & Hallmann, E. (2020). The effect of organic vs. conventional cropping systems on the yield and chemical composition of three courgette cultivars. Agronomy, 10 (09), 1341. https://doi.org/10.3390/agronomy10091341
• Köse, Ş. (2011). Türkiye’de yetiştirilen bazı kabak türlerinde (Cucurbita sp.) kuraklık stresine tolerans bakımından genotipik varyasyonun belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi].
• Kuslu, Y., Şahin, Ü., Kızıloğlu, F. M., & Memiş, S. (2014). Fruit yield and quality and irrigation water use efficiency of summer squash drip-irrigated with different irrigation quantities in a semi arid agricultural area. Journal of Integrative Agriculture, 13(11), 2518-2526. https://doi.org/10.1016/S2095-3119(13)60611-5
• Kuşçu, H., Turhan, A., Özmen, N., Aydınol, P., & Demir, A. O. (2015). Bursa ekolojik koşullarında karpuzun su kullanım etkinliği, verim ve meyve kalitesi üzerine farklı sulama rejimlerinin etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 28(1), 21-26.
• Kuşvuran, Ş. (2010). Kavunlarda kuraklık ve tuzluluğa toleransın fizyolojik mekanizmaları arasındaki bağlantılar. [Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi].
• Oh, M. M., Carey, E. E., & Rajashekar, C. B. (2010). Regulated water deficits improve phytochemical concentration in lettuce. Journal of the American Society for Horticultural Science, 135(3), 223–229.
• Okasha, E. M., Hashem, F. A., & El-Metwally, I. M. (2020). Effect of irrigation system and irrigation intervals on the water application efficiency, growth, yield, water productivity and quality of squash under clay soil conditions. Plant Archives, 20(2), 3266-3275
• Öktem, A., Şimşek, M., & Öktem A.G. (2003). Deficit irrigation effects on sweet corn (Zea mays saccharata Sturt) with drip irrigation system in a semi-arid region. I. Water-yield relationship. Agricultural Water Management, 61(1), 63-74.
• Özdemir, A., & Özer, H. (2015). Organik olarak yetiştirilen salkım domatesin (Solanum lycopersicum L.) verim ve kalitesi üzerine yaprak budamasının etkisi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 30(1), 1-6. https://doi.org/10.7161/anajas.2015.30.1.1-6
• Özdüven, F. F. (2016). Salisilik asit uygulamalarının kısıtlı su koşullarında yetiştirilen yazlık kabakta (Cucurbita pepo L.) bitki gelişimi ve verime etkileri. [Doktora Tezi. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi].
• Özer, S. (2012). Kabak (Cucurbita pepo L.) bitkisinin sulama zamanının planlanmasında bitkiye dayalı ölçüm tekniklerinin kullanım olanakları. [Yüksek Lisans Tezi. Namık Kemal Üniversitesi].
• Savva, A. P., & Frenken, K. (2002). Crop water requirements and irrigation scheduling. irrigation manuel module 4, FAO Sub- Regional Office for east and southern Africa, Harare. 132 p.
• Singleton, V. L., & Rossi, J. A. (1965). Colorimetry of total phenolics with phosphomolibdic-phosphotungstic acid reagent. American Journal of Enology and Viticulture, 16(3), 144-158.
• Tigchelaar, E. C. (1986). Tomato breeding. In M. J. Basset (Ed.), Breeding vegetables crops (pp. 135-171). Kluwer Academic Publishers.
• TÜİK, (2022). Sebze ürünleri üretim miktarları, 2021. 20 Şubat 2022 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Bitkisel-Uretim-1.Tahmini-2021-37247 adresinden erişildi.
• Weidner, S., Karolak, M., Karamać, M., Kosinska, A., & Amarowicz, R. (2009). Phenolic compounds and properties of antioxidants in grapevine roots (Vitis vinifera L.) under drought stress followed by recovery. Acta Societatis Botanicarum Poloniae, 78(2), 97-103.
• Yamasaki, S., & Dillenburg, L. R. (1999). Measurements of leaf relative water content in araucaria angustifolia. Revista Brasilleira de Fisiologia Vegetal, 11(2), 69-75.
• Yıldırım, O., & Madanoğlu, K. (1985). A-sınıfı buharlaşma kaplarının bitki su tüketiminin tahmininde kullanılması. Köy Hizmetleri Araştırma Ana Projesi, No.433, Ankara.
• Yıldız Turgut, D., & Topuz, A. (2020). Depolama süresinin farklı kurutma yöntemleri ile kurutulmuş kamkat dilimlerinin bazı kalite özelliklerine etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 30(1), 44-56. https://doi.org/10.29133/yyutbd.643636
• Yılmaz, S. (2022). Farklı sulama seviyelerinin sivri biber (Capsicum annuum L.) verim ve kalitesi üzerine etkileri. [Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi].