MUHASEBE VE DENETİM ONTOLOJİSİNDE E-DÖNÜŞÜM SÜRECİ KAPSAMINDAKİ DİJİTAL PARADİGMALARA TEORİK VE FELSEFİ AÇIDAN PRAGMATİK YAKLAŞIM

Yıl 2018, Cilt: 20 - MODAV 15. Uluslararası Muhasebe Konferansı Özel Sayısı, 358 - 376, 27.12.2018

Fatma Tektüfekçi

Öz

Çalışmada; “Acaba Türkiye’de yaşanan e-Dönüşüm sürecindeki elektronik muhasebe ve denetim uygulamalarının teorik ve felsefi boyutu açısından hangi aşamadayız?”, “Türkiye’de e-Uygulamalarla e-Dönüşüme hazır mıyız?” sorularına cevap aranmıştır. Bu amaçla, Türkiye’deki elektronik muhasebe ve denetim uygulamaları ontolojisinde dijital paradigmalar teorik ve felsefi açıdan pragmatik yaklaşımla ele alınmıştır. E-dönüşümün parçası olarak güncel tüm elektronik muhasebe belgeleri ve defterler ile düzeni incelenmiştir. Çalışma konusuna ilişkin web tabanlı araştırmanın yanı sıra nitel araştırma yöntemlerinden odak grup görüşmesinden yararlanılarak uygulamacıların görüşlerine de yer verilmiştir. Ontolojinin ışığında dijital paradigma olarak e-dönüşümün ütopya olmadığı açıkça ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

e-Dönüşüm, e-Uygulamalar, Muhasebe ve Denetim Ontolojisi, Dijital Paradigma, Pragmatik Yaklaşım

A PRAGMATIC APPROACH TO DIGITAL PARADIGM IN THE E-TRANSFORMATION PROCESS IN ACCOUNTING AND AUDITING ONTOLOGY WITH THEORETICAL AND PHILOSOPHICAL VIEW

Öz

In the study, the answers are tried to be found to these questions: “In which level are we in the e-transformation process taking place in Turkey in the view of theoretical and philosophical dimension of accounting and auditing practices?”, “In Turkey are we ready to e-transformation with e-practices?”. With this aim, the digital paradigm in electronic accounting and auditing practices ontology in Turkey, are studied with pragmatic approach by theoretical and philosophical dimension. As a part of e-transformation, all current electronic accounting documents, journal & ledgers and system is considered. Relative to the topic of the study web based research and one of the qualitative survey methods which are focus group interview is done. With the view of ontology, as a digital paradigm it is discovered that e-transformation is not a utopia.

Anahtar Kelimeler

E-Transformation, E-Practices, Accounting and Auditing Ontology, Digital Paradigm, Pragmatic Approach

Kaynakça

• Aghaei, S., M. A. Nematbakhsh ve H. K. Farsani. 2012. Evolution Of The World Wide Web:From Web 1.0 To Web 4.0, International Journal of Web & Semantic Technology, 3 (1).
• Akarsu, B. 1975. Felsefe Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
• Akdoğan, N. ve H. Aydın. 1987. Muhasebe Teorileri, G.Ü. Yayın No: 98, İİBF Yayın No: 44, A.Ü. Basımevi, Ankara.
• Berners-Lee, T., J. Hendler ve O. Lassila. 2001. The Semantic Web: A New form of Web Content that is Meaningful to Computers Will Unleash a Revolution of New Possibilities, Scientific American, 284 (5).
• Can, Ö. ve M. O. Ünalır. 2010. Ontoloji Tabanlı Erişim Denetimi, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 16 (2).
• Defter Beyan Sistemi ile ilgili Yaşanan Sorunlar Hk. 21.02.2018 Tarih ve 2018/2142 sayılı yazı.
• Defter-Beyan_Sistemi_Duyurusu, 08.01.2018.
• Doğan, U. 2012. “100 Soruda E-Defter”, Vergi Sorunları Dergisi, Ocak (280’in Eki).
• e-Arşiv Başvuru Kılavuzu, Versiyon: 1.4, Ocak 2018.
• e-Defter (Uygulama Kılavuzu), Versiyon: 01. 06. 2018.
• e-Fatura Görüntüleyici (Kullanım Kılavuzu V-1.0), 2015.
• Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No: 1) 13.12.2011 Tarih ve 28141 Sayılı Resmi Gazete.
• Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No:1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Genel Tebliğ
• (Sıra No:2) 24.12.2013 Tarih ve 28861 Sayılı Resmi Gazete.
• Endüstri 4.0 Dönüşümü, Smart Industry Ekonomist, 24. 12. 2017
• Gelir İdaresi Başkanlığı Defter Beyan Sistemi Kılavuzu, 2018-dbs-kilavuz, 2018.
• http://e-defterbeyan.com (Erişim Tarihi: 12. 03. 2018).
• http://netsis.com.tr 2010.
• http://www.edefter.gov.tr, (Erişim Tarihi: 30. 09. 2016, 30. 06. 2018).
• http://www.efatura.gov.tr, (Erişim Tarihi: 30. 09. 2016, 12. 03. 2018, 30. 06. 2018).
• http://www.luca.com.tr, (Erişim Tarihi: 16. 01. 2017).
• http://www.w3.org/TR/owl-features, (Erişim Tarihi: 30. 04. 2018).
• https://www.defterbeyan.gov.tr, (Erişim Tarihi: 12. 03. 2018).
• https://www.dmy.info/felsefe-terimleri-sozlugu, (Erişim Tarihi: 30. 04. 2018).
• Ihde, D. 1993. Philosophy of Technology. Paragon House, New York.
• Karakaya, M. 1994. Muhasebe Bilgi Sistemi ve Bilgi Teknolojisi, Ankara.
• lucadan_gelismeler.pdf 2018.
• Özal, Ö., O. Yıldırım ve N. Tek. 1983. Muhasebe, E.Ü. Basın Yayın Yüksekokulu Yayınları No: 5, E.Ü. Matbaası, İzmir.
• Perakende Bülten 2012.
• Referans Gazetesi 2010.
• Sözcü Gazetesi 2013.
• Şengün, G. 2015. Bilişimde Ontoloji Kavramı ve İstatistik Ontolojisi, Başkent Üniversite Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi.
• Tektüfekçi, F. 2014. “E-Belge ve E-Defter Uygulaması”, İzmir Yeminli Mali Müşavirler Odası Dergisi, Ocak-Şubat, 118.
• Tektüfekçi, F. 2016. E-Dönüşüm Sürecinde Elektronik Muhasebe Uygulamaları: Elektronik Belge Uygulaması-Elektronik Defter Uygulaması, 1. Basım, Aralık, Kitap Ana Yayınevi, İzmir.
• Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 397) 05. 03. 2010 Tarih ve 27512 Sayılı Resmi Gazete.
• Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 421) 14. 12. 2012 Tarih ve 28497 Sayılı Resmi Gazete.
• Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 433) 30. 12. 2013 Tarih ve Mükerrer 28867 Sayılı Resmi Gazete.
• Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 433)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 443) 30. 12. 2014 Tarih ve 29221 Sayılı Resmi Gazete.
• Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 454) 20. 06. 2015 Tarih ve 29392 Sayılı Resmi Gazete.
• Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 486) 17. 12. 2017 tarih ve 30273 sayılı Resmi Gazete.
• Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 487) 17. 12. 2017 tarih ve 30273 sayılı Resmi Gazete.
• 01.01.2018 Tarihi İtibariyle E-Fatura, E-Arşiv Fatura ve E-Defter Uygulamalarına Zorunlu Olarak Dâhil Olması Gereken Mükellefler Hakkında Duyuru 20. 12. 2017.
• 2018-Yilinda-Sistemi-Kimler-Kullanacak 22. 01. 2018.