YAP-İŞLET-DEVRET SÖZLEŞMELERİNİN IFRIC 12 İMTİYAZLI HİZMET SÖZLEŞMELERİ KAPSAMINDA MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: HESAP PLANINA İLİŞKİN ÖNERİLER VE ÖRNEK BİR UYGULAMA

Yıl 2015, Cilt: 17 Sayı: 4, 701 - 735, 15.12.2015

Hasan Kaval Gizem Çopur Vardar

Öz

Yap İşlet Devret (YİD) sözleşmeleri birden çok sözleşmeyi içinde barındıran bir yapıya sahiptir. Bu yapı, YİD sözleşmeleri kapsamında ortaya çıkan işlemlerin ekonomik özünün anlaşılması konusunda zorluklar çıkarmıştır. Bu çalışmada YİD sözleşmelerinin muhasebeleştirilmesi, Uluslararası Finansal Raporlama Yorum Komitesi (International Financial Reporting Interpretation Committe-IFRIC) tarafından yayımlanan 12 no.lu Uluslararası Finansal Raporlama Yorumu (IFRIC 12) İmtiyazlı Hizmet Sözleşmeleri kapsamında ele alınmış ve raporlamada kullanılacak yeni hesaplar önerilmiştir. YİD sözleşmelerinin IFRIC 12’ye göre muhasebeleştirilmesi, YİD sözleşmelerinin işletmeciye sağlayacağı faydaların finansal tablolara gerçeğe uygun bir şekilde yansımasını ve bilginin finansal tablo kullanıcılarına, tahmine dayalı da olsa, ihtiyaç duyulan karar alma anında sunulması sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yap İşlet Devret Sözleşmeleri, İmtiyazlı Hizmet Sözleşmeleri, IFRIC 12

ACCOUNTING FOR BUILT OPERATE AND TRANSFER ARRANGEMENTS ACCORDING TO IFRIC 12 SERVICE CONCESSION ARRANGEMENTS: A SUGGESTION FOR UNIFORM CHART OF ACCOUNTING AND AN ILLUSTRATIVE EXAMPLE

Öz

Built Operate and Transfer (BOT) arrangements are multi-arrangements contracts. Because of the structure, it is difficult to understand the economic substance of the transactions arise from BOT arrangements. In this study, accounting for BOT arrangements according to IFRIC 12 Service Concession Arrangements, published by International Financial Reporting Interpretation Committee, is discussed and suggested new accounts for financial reporting. Accounting for the BOT arrangements according to IFRIC 12 enables to reflect the economic benefits of the BOT arrangements, expected to flow the entity, to the financial statements fairly and present the financial information to the users of financial statements at the decision date even if it is depend on estimation.

Anahtar Kelimeler

Built Operate and Transfer Arrangements, Service Concession Arrangements, IFRIC 12

Kaynakça

• Akgüç Ö. 1998. Finansal Yönetim, Avcıol Basım-Yayın, İstanbul. Akıntoye A., M. Beck. 2009. Introduction: Perspectives on PPP Policy, Finance and Management: xxv-xxxiii, içinde Policy, Management and Finance of Public-Private Partnership, Wiley Blackwell, United Kingdom, (Editörler: Akintoye, A. Beck, M).
• Akpınar Y. 2002. Yap-İşlet-Devret Modeli Muhasebe Uygulamaları, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Bokharey A., K. Vallyutman, S. Potty, A. Bakar. 2010. “Risk And Mitigation Measures, Build-Operate-Transfer Projects”, World Academy Of Science, Engineering And Technology, International Journal of Civil, Environmental, Structural, Construction and Architectural Engineering , 4(3).
• Deloıtte. 2011. IFRIC 12 Service Concession Arrangements: A Pocket Practical Guide.
• Felsınger K. 2011. Public-Private Partnership Handbook, Washington DC, World Bank.
• Finansal Raporlamaya İlişkin Kavramsal Çerçeve.
• Grımsey D., M.K. Lewıs. 2002. “Accounting for Prublic Private Partnership”, Accounting Forum, 26 (3-4).
• Günday M. 2002. İdare Hukuku, İmaj Yayıncılık.
• IAS 11 İnşaat Sözleşmeleri Standardı
• IAS 16 Maddi Duran Varlıklar Standardı
• IAS 17 Kiralama İşlemleri Standardı
• IAS 18 Hasılat Standardı
• IAS 32 Finansal Araçlar: Sunum Standardı
• IAS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar Standardı
• IAS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme Standardı
• IASB. 2006. Near-Final Draft, IFRIC Interpretation Service Concession Arrangements. http://www.drsc.de/docs/press_releases/IFRICX_Service- Concession_nearfinaldraft_1006.pdf (Erişim Tarihi: 02.08.2015).
• IASB. 2015. IFRS-9-Mandatory-effective-date-and-disclosures, http:// www.ifrs.org/Current-Projects/IASB-Projects/Financial-Instruments- A-Replacement-of-IAS-39-Financial-Instruments-Recognitio/IFRS-9-Mandatory-effective-date-and-disclosures/Pages/IFRS-9-Mandatoryeffective-date-and-disclosures.aspx (Erişim Tarihi: 02.07.2015).
• IFRIC 12 İmtiyazlı Hizmet Sözleşmeleri Yorumu
• IFRIC 4 İmtiyazlı Hizmet Sözleşmeleri: Açıklamalar
• IFRS 9 Finansal Araçlar Standardı
• KPMG. 2007. First Impressions: IFRIC 12 Service Concession Arrangements.
• Kreydıeh, A. 1996. Risk Management in BOT Project Financing, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Massachusetts Institute Of Technology, Department of Civil And Environmental Engineering.
• Llanto G. M. 2008. Build-Operate-Transfer for Infrastructure Development: Lessons from the Philippine Experience, International Infrastructure Development, East Asia – Towards Balanced Regional Development and Integration, (Editör: Kumar N.) ERIA Research Project Report.
• Maliye Bakanlığı. 1993. 2 Sıra No’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği.
• Öğredik G. 2014. “Kiralanan Arsa Üzerine Kiracı Tarafından Yapılan Binaya İlişkin Harcamaların Vergi Mevzuatı Açısından Değerlendirilmesi”, http://www.dengeakademi.com/Files/Article/rqk3l635382494832208040.pdf (Erişim Tarihi: 02.08.2015).
• Pollıtt C., S. Theil, V. Homburg. 2007. “New Public Management in Europe”, Managament Online REview, www.moreexpertise.com (Erişim Tarihi: 02.08.2015)
• Resmi Gazete. 2011. 3996 Sayılı Bazı Yatırım Ve Hizmetleri Yap-İşlet Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanunun Uygulama Usul Ve Esaslarına İlişkin Karar (2011/1807 Sayılı BKK).
• Tan T. 1992. “Kamu Hizmeti İmtiyazından Yap-İşlet-Devret Modeline”, AÜ Hukuk Fakültesi Dergisi, 47(3-4): 307-325.
• Türk Dil Kurumu, www.tdk.gov.tr.
• Vardar Gizem Ç. 2013. İmtiyazlı Hizmet Sözleşmeleri ve Yap-İşlet-Devret Modeli Muhasebe Sorunları, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.