Conservation Initiatives/Assessments in Rock-Carved Churches Specific to the Göreme Saklı Church

Year 2023, , 682 - 695, 16.12.2023

Sümeyye Ertürk , Leyla Kaderli

https://doi.org/10.30785/mbud.1310201

Abstract

Cappadocia contains historical, documentary, aesthetic, artistic, symbolic, social, economic, religious and spiritual values. Many structures and places produced by the rock carving technique have been destroyed and/or are on the way to extinction because of intense destruction in the historical process. Rock-carved churches, unique in their religious, artistic, and cultural values, are among the most affected. In this study, the current status of the Saklı Church, the examination of its historical development, the architectural documentation studies with the monasteries in its immediate vicinity, the structural deterioration, and the reasons for the preservation of the rock-hewn churches in the Göreme Valley, and the current conservation strategies and practices in the rock churches were evaluated. Preservation proposals have been developed so that the cultural heritage can be safely transferred to the future. As a result, the status and deterioration of the Saklı Church have been documented with various architectural representation methods, and conservation proposals have been developed.

Keywords

Cappadocia, Göreme, Saklı Church, conservation

Project Number

FYL-2020-9762

Thanks

Sümeyye Ertürk, a student of Erciyes University, Institute of Science and Architecture, Department of Architecture, conducted this study. It has been compiled from the master’s thesis, ‘‘Göreme Saklı Church Documentation Studies and Preservation Suggestions,’’ prepared under the supervision of Leyla Kaderli. The thesis project number is FYL-2020-9762, and Erciyes University Scientific Research Projects Unit coordinator supported it.

Göreme Saklı Kilise Özelinde Kaya Oyma Kiliselerinde Koruma Girişimleri/Değerlendirmeleri

Abstract

Kapadokya, tarihsel, belgesel, estetik, sanatsal, simgesel, sosyal, ekonomik, dini ve manevi değerler içermektedir. Kaya oyma tekniği ile üretilen birçok yapı ve mekân tarihsel süreç içerisindeki yoğun tahribatlar neticesinde yok olmuşlar ve/veya yok olma yolunda ilerlemektedirler. Bunlardan dinsel, sanatsal, kültürel değerleri bakımından eşsiz olan kaya oyma kiliseler en çok etkilenenlerdendir. Bu çalışmada, Göreme Vadisi’ndeki kaya oyma kiliselerin korunma durumu ile birlikte Saklı Kilise’nin güncel durumu, tarihsel gelişiminin incelenmesi, yakın çevresinde bulunan manastır mekânları ile birlikte mimari belgeleme çalışmaları, yapısal bozulmaları ve nedenlerinin araştırılarak kaya kiliselerinde mevcut koruma stratejileri ve uygulamaları değerlendirilerek bu kültürel mirasın geleceğe güvenle aktarılabilmeleri için korunma önerileri geliştirilmiştir. Sonuç olarak Saklı Kilise’nin güncel durumu, bozulmaları çeşitli mimari gösterim yöntemleriyle belgelenmiş ve geleceğe aktarılabilmeleri için koruma önerileri geliştirilmiştir.

Keywords

Kapadokya, Göreme, Saklı Kilise, mimari koruma

Supporting Institution

Erciyes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

Project Number

FYL-2020-9762

Thanks

Bu çalışma Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Ana Bilim Dalı öğrencisi Sümeyye Ertürk’ün, Dr. Leyla Kaderli danışmanlığında hazırlanan Göreme Saklı Kilise Belgeleme Çalışmaları Ve Koruma Önerileri isimli yüksek lisans tezinden derlenmiştir. Tez proje numarası FYL-2020-9762 olup, Erciyes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi koordinatörlüğü tarafından desteklenmiştir.

References

• Ahunbay, Z. (1996). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon. İstanbul: Yem Yayın.
• Budde, V. L. (1958). Göreme Höhlenkirchen in Kappadokien. Duesseldorf: Verlag L. Schwann.
• Çokça, E. (2012). Zemin Mekaniği ve Temel Mühendisliği 14. Ulusal Kongresi. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi.
• Ertürk, S. (2020). Göreme Saklı Kilise Belgeleme Çalışmaları ve Koruma Önerileri (Yüksek Lisans Tezi). Fen Bilimleri Enstitüsü, Kayseri. Access Address (10.10.2021): https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Epstein, A. W. (1975). Rock-cut Chapels in Göreme Valley, Cappadocia: The Yılanlı Group and the Column Churches. Paris: Cahiers Archéologiques.
• Giovannini, L. (1971). Arts of Cappadocia. Geneva: Nagel Publishers.
• İpşiroğlu, M. Ş. & Eyuboğlu, S. (1958). Saklı Kilise. İstanbul: Yenilik Basımevi.
• Jerphanion, G. (1925-1942). Une Nouvelle Province de l‟art Byzantin, Les Eglises Rupestresde Cappadocia. I-V, Paris: Librairie Orientaliste Paul Geuthner.
• Jolivet-Levy, C. (1991). Les Eglises Byzantines de Cappadoce. Le Programme İconographie de l‟apside et de ses Abords. Paris: CNRS.
• Koch, G. (2007). Erken Hristiyan Sanatı, (Ayşe Aydın). İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Korat, G. (2018). Taş Kapıdan Taç Kapıya. İstanbul: Doğan Egmont Yayıncılık ve Yayımcılık Tic. A.Ş.
• Mitchell, S. (1993). Anatolia, Land, Men, and Gods in Asia Minor, vol. I and II. Oxford: Clarendon Press.
• Ötüken, Y. (1987). Göreme. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Restle, M. (1967). Byzantine Wall Painting Asia Minor, I-III. Vienna: Recklinghausen.
• Rodley, L. (1985). Cave Monasteries of Byzantine Cappadocia. Londra: Cambridge University Press.
• Teteriatnikov, N. (1997). Monastic Settlements in Cappadocia: the Case of the Göreme Valley. M. Mullett ve A. Kirby (Ed.). Work and Worship at the Theotokos Evergetis 1050 1200 (s. 21-47). Belfast Byzantine Texts and Translations. Access Address (13.11.2019): http://opac.regesta-imperii.de/lang_de/anzeige.php?pk=1347185
• Thierry, N. (2002). La Cappadoce De L‟antiquite au Mayen Age, Belgium: Brepols Publishers.
• Topal, T. & Doyuran, V. (1998). Analyses of deterioration of the Cappadocian Tuff Türkiye. Environmental Geology, Nisan 1998, 34(1):5-20. doi:10.1007/s002540050252. Access Address (12.12.2019):https://www.researchgate.net/publication/225553922_Analyses_of_deterioration_of_the_Cappa docian_tuff_Turkey
• Turizm Günlüğü Turizm ve Seyahat Gazetesi. (2022, 10 Ağustos). Kapadokya Alan Başkanlığı’ndan yol projesi hakkında açıklama. Turizm Günlüğü Turizm ve Seyahat Gazetesi. Access Address (20.12.2022): https://www.turizmgunlugu.com/2022/08/10/kapadokya-alan-baskanligi-yol-projesi-aciklama/
• Vasiliev, A.A. (2017). Bizans İmparatorluğu Tarihi. (Tevabil Alkaç). İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. Ltd. Şti.
• Wallace, S. A. (1991). Byzantine Cappadocia: the planning and function of its ecclesiastical structures (PhD thesis). Australian National University, Canberra. Access Address (08.02.2020): https://openresearch- repository.anu.edu.au/handle/1885/110011
• Zakar, L. & Eyüpgiller, K. K. (2018). Mimari Restorasyon Koruma Teknik ve Yöntemleri. İstanbul: Ömür Matbaacılık A.Ş.