Isparta Demirci Efe Konağının Mimari Açıdan Analizi ve Yeniden İşlevlendirilmesi

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 1, 17 - 32, 24.11.2017

Birsen Haştemoğlu Ş. Gülin Beyhan

https://doi.org/10.30785/mbud.312375

Öz

Milli
Mücadele yıllarında Demirci Mehmet Efe 1920 yılında yedi ay süreyle Isparta ili
Gönen İlçesi İğdecik Köyünde bulunun konakta ikamet etmiştir. Bu binayı
karargâh binası olarak kullanmıştır. Bir dönemin tarihine tanıklık etmiş olan
konak günümüze değin ayakta kalmayı başarmıştır. Ayrıca konak, tarihi değerinin
dışında mimari anlayışı ve gösterişli süslemeleri ile Geleneksel Isparta Evleri
içerisinde önemli bir yere sahiptir. Ancak gerek plan kurgusu, gerek yapım
sistemi, gerekse bezeme özellikleri ile Batı Anadolu geleneksel konut
kültüründen izler taşıyan yapı günümüzde oldukça harap durumdadır. Yapı hem
yazınsal literatürde hem de Isparta Mimari Değerleri açısından hak ettiği
ilgiyi görememiştir. Çalışma kapsamında, Isparta Kenti açısından mimari ve tarihi
açıdan önem arz eden, ancak kırsal yerleşimde bulunması nedeniyle gözden uzak
kalan Demirci Mehmet Efe konağı olarak bilinen tarihi yapının mimari açıdan
incelenmesi, belgelenmesi ve kentin mimari değerleri arasına kazandırılması
için turizm amaçlı olarak yeniden işlevlendirilme önerisi getirilmiştir.

_______________________________________________________

Isparta Demirci
Efe Mansion Architectural Prespective of Analysis and Re-Functionalisation

Abstract

Years of national struggle, Blacksmith
Mehmet Efe, has resided in the mansion for seven months in 1920 at Village of
Igdecik, Gönen, Isparta. He used this building as a headquarters building. The
mansion, which has witnessed a period of history, has managed to stay up to
date. The mansion, with its architectural conception and flashy decorations
outside their historic value has an important place in traditional Isparta
houses. However, the plan shape, making the system even bears traces of the
western Anatolian culture and tradition housing decorative features are quite
dilapidated condition at the moment.  The mansion, both in the literature,
did not see the attention that  deserves in terms of Isparta architectural
value. In this study, The important city in terms of architecture and history,
but away from the rest of the eye due to the presence in rural Mehmet Efe
mansion has been investigated and examining the architectural, documenting and
adaptive re-using for the purpose of tourism between the city's architectural
value of the proposal was introduced.

Anahtar Kelimeler

Demirci Efe, Geleneksel Konut, Türk Evi

Kaynakça

• Altıner, A.T. ve Budak, C. (1997). Konak Kitabı, Tepe Yayınları, s.14-15, Ankara.
• Canbulat, İ. (2012). Gökçüler Konağı Restorasyonu ve Bir Butik Otel Olarak İşlevlendirilmesi, Ahşap Yapılarda Koruma ve Onarım Sempozyumu.
• Demirci, D. (2009a). Demirci Mehmet Efe ve Isparta’nın İğdecik Köyü’ndeki Karargâh Konağı, Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Sayı: 22, s.125-144.
• Demirci, D. (2009b). Geleneksel Isparta Evlerinde Giriş Düzenlemeleri, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:20, ss.187-202.
• De Planhol, X. (1958). De LaPlaine Pamphylienne Aux Lacs Pisidiens, Librairie Adrien-Maisonneuve, p.122, Paris.
• Gürer, N. (2003). “Kırsal Geleneksel Konut Dokusunun Turizm Bağlamında Değerlendirilmesi, Cumalıkızık Örneği”, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans Tezi, s.238, Ankara.
• Şaman Doğan, N. (2008). Isparta’da Selçuklu ve Beylikler Dönemi Mimarisi, Isparta Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayını, s.18, Isparta.
• Uysal, Z. (2012). Ezine’nin Alemşah Köyünde Tarihi Bir Konak, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt 29, Sayı 2, s.181-202.
• Yüksel, İ. (2009). Eski Türk Evi’nin Butik Otele Dönüşümünde Karşılaşılan Problemler, Sanatta Yeterlik Tezi.
• URL-1. http://www.ispartagonen.gov.tr/
• URL-2. http://isparta.igdecik.koyu.com.tr/