Başpınar Tabiat Parkı’nın Rekreasyonel Planlama Açısından İrdelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 1, 11 - 34, 01.07.2020

Burcu Özen Öztürk Atila Gül

https://doi.org/10.30785/mbud.635871

Cited By: 4

Öz

Isparta İli Aksu İlçesine bağlı Başpınar Tabiat Parkı, yöre halkı tarafından iyi bilinen ve mesire alanı olarak kullanılan bir alan olup 2011 yılında Tabiat Parkı olarak ilan edilmiştir. BTP sahip olduğu kaynak değerleri ile yörenin doğa turizminin ve alternatif turizminin geliştirilmesinde önemli rol oynayabileceği gibi yöre ekonomisine de önemli katkılar sağlayabilecek bir potansiyele sahiptir. Bu çalışmada BTP’nın mevcut rekreasyon kaynak değerlerinin ve potansiyelinin belirlenmesi, alana yönelik ziyaretçi talep ve tercihlerinin belirlenmesi ve alanın rekreasyonel planlama konseptinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda 400 kişi ile anket çalışması yürütülmüş SPSS Statistics 25 programı kullanılarak veriler % olarak değerlendirilmiştir. Elde edilen bulguların değerlendirilmesi sonucu BTP rekreasyonel tesis ve etkinliklerinin yetersizliği, yönetim organizasyonu eksikliği, alan tanıtım yetersizliği, güvenlik, ulaşım vb. konularında eksiklikler belirlenmiştir. Sonuçta BTP koruma kullanma dengesi gözetilerek rekreasyonel planlama ilkeleri ve öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Başpınar Tabiat Parkı, korunan alanlar, rekreasyon, ziyaretçi talepleri, rekreasyon planlaması

Teşekkür

Bu makale, Süleyman Demirel Üniversitesi F.B.E. Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı’nda tamamlanan Yüksek Lisans tezinden üretilmiştir. Makalede, ulusal ve uluslararası araştırma ve yayın etiğine uyulmuştur. Çalışmada Etik Kurul izni gerekmemiştir.

Investigation of The Recreational Planning of The Başpınar Natural Park

Öz

BNP, which is connected to Aksu District of Isparta Province, was declared as a Nature Park in 2011. BTP has the potential to make significant contributions to the development of the nature tourism of the region and to the local economy with its resource values. In this study, it was aimed to determine the existing recreational resource values and potential of BTP, to determine visitor demands and preferences for the area and to develop the recreational planning concept of the area. For this purpose, a survey was conducted with 400 people and the data was evaluated as % using the SPSS program. According to these findings; Deficiencies and inadequacies were been identified in the park in areas such as recreational facilities and activities, management organization, field promotion, security, transportation. As a result, recreational planning principles and suggestions have been brought into consideration by considering the protection-use balance of the park.

Anahtar Kelimeler

Başpınar Nature Park, protected areas, recreation, visitor demands, recreation planning

Kaynakça

• Akten, M. (2003). Isparta İlindeki Bazı Rekreasyon Alanlarının Mevcut Potansiyellerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, A(2), 115-132. Erişim bilgisi: http://static.dergipark.org.tr/article-download/imported/1089000407/1089000509.pdf?
• Bell, S. (2001). Design for outdoor recreation. s.217 Spon Press, London.
• Demir, C. (2001). Milli Parklarda Turizm ve Rekreasyon Faaliyetlerinin Sürdürülebilirliği; Türkiye’deki Milli Parklara Yönelik Bir Uygulama. (Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü. (2019, 04 04). Tabiat parkları. Erişim Bilgisi: http://www.tabiat.gov.tr/tr/searchplaces
• Ekşioğlu, T. (1996). Ankara İli Elmadağ Yöresinin Rekreatif Özelliklerinin İrdelenmesi ve Sorunların Çözümü Üzerine Bir Araştırma. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). AÜZF Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Ankara.
• Gold, S. M. (1980). Recreation planning and design. McGraw-Hill Book Company, New York.
• Gül, A., Keleş, E. ve Uzun, Ö.F. (2016). Süleyman Demirel Üniversitesi Öğretim Elemanları ve Öğrencilerinin Yerleşke İçindeki Rekreasyonel Talep ve Eğilimleri. Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi (MBUD) 2016, 1(1), 26-43. Erişim bilgisi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/264428
• Gül, A., Örücü, Ö.K. ve Karaca, Ö. (2006). An approach for Recreation Suitability Analysis to Recreation Planning in Gölcük Nature Park. Environmental Management. Volume 37(5), 606–625. Erişim bilgisi: http://www.springerlink.com/content/100370/
• Gülbahçe, Ö. (1996). Boş Zamanlan Değerlendirme Alışkanlıkları- Türkiye Örneği. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Erzurum.
• Karaküçük, S. (1995). Rekreasyon. Seren Yayıncılık, Ankara.
• Karaküçük, S. (2008). Rekreasyon- Boş Zamanları Değerlendirme. Gazi Kitabevi. Ankara.
• Kırzıoğlu, I. (1983). Keban Baraj Gölü ve Yakın Çevresi Rekreasyonel Alan Kullanımı Planlaması. (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bilim Dalı, Erzurum.
• Kurum, E. (1992). Beynam Muhafaza Ormanı ve Yakın Çevresinin Ankara Kenti Rekreasyon Sistemi Açısından Koruma, Kullanım ve Planlama İlkelerinin Saptanması Üzerinde Bir Araştırma. (Doktora Tezi). AÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı ABD, Ankara.
• Milli Parklar 6. Bölge Müdürlüğü, (2019). Başpınar Tabiat Parkı Gelişme Planı. Milli Parklar 6. Bölge Müdürlüğü, Isparta. Erişim Bilgisi: http://burdur.ormansu.gov.tr/6bolge/AnaSayfa/tabiatparklari/baspinartabiatparki.aspx?sflang=tr
• Milli Parklar Kanunu. (1983,11 08). T.C. Resmi Gazete (Sayı:18132). Başbakanlık Basımevi, Ankara. Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2873.pdf
• Müderrisoğlu, H., Yerli, O., Altanlar Turan, A. ve Duru, N. (2005). ROS (Rekreasyonel Fırsat Dağılımı) Yöntemi ile Abant Tabiat Parkı’nda Kullanıcı Memnuniyetinin Belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 11(4), 397-405. Erişimbilgisi: http://tarimbilimleri.agri.ankara.edu.tr/2005/111_4/makale11.pdf
• Nayir, O. (2009). Isparta Yöresi Korunan Doğal Alanlarında Ekoturizm Talep ve Eğilimlerinin Belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Özbay, S. (2008). Doğa Koruma Alanlarında Planlama Çalışmaları ve Ayvalık Adaları Tabiat Parkı Yönetim Planı Önerisi. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Özen Öztürk, B. (2019). Başpınar Tabiat Parkı’nın Rekreasyonel Planlama Açısından İrdelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). SDU FBE Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, s: 89, Isparta.
• Pehlivanoğlu, M. T. (1987). Belgrad Ormanının Rekreasyon Potansiyeli ve Planlama İlkelerinin Saptanması. (Basılmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi, s 288. İstanbul.
• Roovers, P., Hermy M. ve Gulinck, H. (2002). Visitor Profile, Perceptions and Expectation in Forests From a Gradient of Increasing Urbanisation in Central Belgium. Landscape and Urban Planing, 59, 129-145. Erişim bilgisi: https://www.biw.kuleuven.be/lbh/lbnl/ecology/pdf-files/pdf-art/pieter/Rooversetal.pdf
• Schroeder, H.W. (1982). Preferred features of urban parks and forests. Journal of Arboriculture, 8(12), 317-322. Erişim bilgisi: https://www.nrs.fs.fed.us/pubs/jrnl/1982/nc_1982_schroeder_001.pdf
• Sessoms, H. D. (1984). Leisure Services. Englewood. Clifife, NJ: Prentice-Hall.
• Temurçin, K. (2004). Isparta 2003 (Coğrafya Bölümü), Isparta Valiliği, Bizim Büro Basımevi, Ankara.
• Tuzcuoğulları, T. (1997). Spor, Rekreasyon ve Turizm İlişkisi (Kastamonu İlinin Potansiyeli ve Kullanımı Üzerine Bir Araştırma. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Uzun, G. ve Altunkasa, M. F. (1991). Rekreasyonel Planlamada Arz ve Talep. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 6, Yardımcı Ders Kitapları Yayın No: 1, Adana. Yıldırım, T. ve Koçan, N. (2008). Nevşehir Acıgöl Kalderası Kalecitepe ve Acıgöl Maarlarının Jeoturizm Kapsamında Değerlendirilmesi. Ege Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 45(2), 135-143.
• Yücel, M. (2010). Doğa Koruma. Çukurova Üniversitesi Yayınları, Adana.