Waste Management in Construction Process: A System Approach for Waste Management in Construction Process

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 206 - 226, 01.07.2021

Havva Aksel İkbal Cetıner

https://doi.org/10.30785/mbud.887749

Öz

Building production, in which various actors and objects are involved at different stages, is an industrial production process having prominent role in waste generation. Construction process (CP) is an element of the "construction system" which constitutes a sub-system of "building production system” consisting of many interrelated systems and subsystems. The quantity and type of wastes generated in CP are affected by various factors such as project, construction technology, labor, etc., which creates an important constraint in terms of understandability and applicability of the construction process waste management. The study aims to set up a “Construction Waste Management System (CWMS)” presenting a conceptual framework to provide systematic applicability of waste management practices in CP. CWMS is an open system constructed in the input-process-output relationship based on system approach. Additionally, it includes many potential subsystems due to the multivariate nature of CP and the diversity of waste management processes.

Anahtar Kelimeler

Construction, waste management, building production, construction system, construction waste

Yapım Sürecinde Atık Yönetimi: Yapım Sürecinde Atık Yönetiminin Sistem Yaklaşımıyla Ele Alınması

Öz

Yapı üretimi birçok aktör ve nesnenin sürecin farklı aşamalarında dâhil olduğu endüstriyel bir üretim süreci olup; atık üretiminde önemli etkiye sahiptir. Yapım süreci ise; birbirleriyle ilişkili birçok sistem ve alt sistemden oluşan “Yapı üretimi sisteminin” alt sistemini niteliğindeki “yapım sisteminin” bir öğesidir. Yapım sürecinde üretilen atık miktarı ve türü, uygulanan proje, yapım teknolojisi, işçilik vb. birçok parametreye bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Bu durum yapım sürecindeki atık yönetiminin anlaşılabilirliği ve uygulanabilirliği açısından önemli bir kısıt oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı; yapım sürecinde atık yönetiminin sistemli bir şekilde uygulanabilirliğini sağlamak üzere kavramsal bir çerçeve sunmak yoluyla bir “Atık Yönetimi Sistemi (YS-AYS)’nin oluşturulmasıdır. Çalışma, literatür verilerinin sistem yaklaşımıyla ele alınması yöntemiyle gerçekleştirilmiş olup, analiz, sentez ve değerlendirme aşamalarından oluşmaktadır. YS-AYS yapım sistemi ile atık yönetimine ilişkin ögeleri kapsamakta olup, açık bir sistem olma özelliğindedir. Ayrıca yapım sürecinin çok değişkenli yapısı ile atık yönetim işlemlerinin çeşitliliği nedenleriyle birçok potansiyel alt sistemi bünyesinde barındırmadır.

Anahtar Kelimeler

Yapım süreci, atık yönetimi, yapı üretimi, yapım sistemi, yapısal atık

Teşekkür

Bu makalede çalışmanın analiz bölümü, İstanbul Teknik Üniversitesi Lisansüstü Enstitüsü Mimarlık Ana Bilim Dalı’nda Yapı Bilimleri Doktora Programı’nda tamamlanan Doktora tezi literatür verilerinden yararlanılarak üretilmiştir. Sentez ve değerlendirme bölümleri özgündür. Makalede, ulusal ve uluslararası araştırma ve yayın etiğine uyulmuştur. Çalışmada etik kurul izni gerekmemiştir.

Kaynakça

• Ackoff, R. L., Sasinieni, M. W. (1968). Fundamentals of operations research. John Wiley and Sons.
• Aksel Çiçekçi H. (2020). Yapılarda yapım süreci çevresel etkisinin azaltılmasına yönelik atık yönetim modeli önerisi (Doktora tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Aksoy, Ö. (1974). Uyum sürecinin mimarlık sistemi içinde örneklenmesi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Yayınları.
• Aral, N. (1979). Yapı üretiminde proje yönetimi için üretkenlik kavramına dayalı bir değerlendirme modeli (Doktora tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. s.50-51
• Atık Yönetimi Yönetmeliği. (2015). T. C. Resmi Gazete, 29314, 2 Nisan 2015.
• Balanlı, A. (1997). Yapıda Ürün Seçimi, Yıldız Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Eğitim ve Kültür Hizmetleri Derneği Yayını.
• Bayazıt, N. (1994). Endüstri Ürünlerinde ve Mimarlıkta Tasarlama Metodlarına Giriş, Literatür Yayınları, İstanbul. s.269.
• Baytop, F. (2019). Şantiye Yönetimi, YEM yayınları 6. baskı S.24.
• Begum, R. A., Siwar, C., Pereira, J. J., &Jaafar, A. H. (2006). A benefit–cost analysis on the economic feasibility of construction waste minimisation: the case of Malaysia. Resources, conservation and recycling, 48 (1), 86-98.
• Berköz, S. (1975). Yapım’da sistemler yaklaşımı. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi.
• Chang, N., Pires, A. (2015). Sustainable solid waste management: A systems engineering approach. Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
• Ching Francis, D. K. (2008). Building Construction Illustrated. John Wiley and Sons, Fourth Edition
• Chong, W. K., Hermreck, C. (2010). Understanding transportation energy and technical metabolism of construction waste recycling. Resources, conservation and recycling, 54 (9), 579-590.
• Christensen, T.H. (Ed.). (2011). Solid waste technology and management (Vol. 2). Chichester, West Sussex, UK: Wiley.
• Chudley, R., Greeno, R. (2006). Advanced construction technology. Pearson Education Limited. p.5
• Çetiner, O. (2007) Şantiye Yönetimi Dersi Ders Notları, Yıldız Teknik Üniversitesi. Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB). (2017). Ulusal Atık Yönetimi ve Eylem Planı 2023. Erişim adresi (24.01.2020):https://webdosya.csb.gov.tr/db/cygm/haberler/ulusal_at-k_yonet-m--eylem_plan--20180328154824.pdf
• Ekanayake, L. L. ve Ofori, G. (2004). Building waste assessment score: design-based tool. Building and Environment, 39 (7), 851-861.
• Ekholm, A., Häggström, L. (2011). Building classification for BIM–Reconsidering the framework. CIB.
• Eriç, M. (2016). Yapı fiziği ve Malzemesi. Literatür yayınları. 4. basım, s.11
• European Commission. (2016). EU Construction and Demolition Waste Management Protocol, September, 2016. Erişim adresi (07.06.2018): https://ec.europa.eu/docsroom/documents/20509/attachments/1/translations/en/renditions/native
• European Commission. (2018). EU Construction and Demolition Waste Protocol and Guidelines. Erişim adresi (15.05.2020): https://ec.europa.eu/growth/content/eu-construction-and-demolition-waste-protocol-0_en
• European Parliament and Council. (2008). Directive 2008/98/EC of the European Parliament and of the Council of 19 November 2008 on waste and repealing certain directives. Official Journal of European Union, L312, pp. 3–30.
• European Parliament and Council. (2018). Directive 2008/851 of the European Parliament and of the Council of 30 May 2018 amending Directive 2008/98/EC on waste. Official Journal of European Union, L 150/109.
• Eurostat (2012). Eurostat Waste Statistics. Erişim adresi (08.05.2020): https://ec.europa.eu/eurostat/data/database
• Eurostat (2016). Eurostat Waste Statistics. Erişim adresi (08.05.2020): https://ec.europa.eu/eurostat/statisticsexplained/index.php?title=File:Waste_generation_by_economic_activities_and_households,_EU-28,_2016_(%25).png.
• Faniran, O.O. ve Caban, G. (1998). Minimizing waste on construction project sites. Engineering, construction and architectural management, 5 (2), pp. 182-188.
• Galipoğulları, N. (2016). Uygulamalı Toplam İnşaat Yönetimi. Birsen Yayınevi. s.151-270
• Gálvez-Martos, J. L., Styles, D., Schoenberger, H., Zeschmar-Lahl, B. (2018). Construction and demolition waste best management practice in Europe. Resources, Conservation and Recycling, 136, 166-178.
• Gálvez-Martos, J. L., and Istrate, I. R. (2020). Construction and demolition waste management. Pacheco-Torgal, F. (Ed.) Introduction to advances in construction and demolition waste. Advances in Construction and Demolition Waste Recycling, 51-66
• Gavilan, R.M. ve Bernold, L.E. (1994). Source evaluation of solid waste in building construction. Journal of construction engineering and management, 120 (3), 536-552.
• Goodhew, S. (2016). Sustainable construction processes: A resource text. John Wiley & Sons. p. 174
• Gorgolewski, M., Straka, V., Edmonds, J. ve Sergio, C. (2006). Facilitating Greater Reuse and Recycling of Structural Steel in the Construction and Demolition Process. Ryerson University. Can. Inst. Steel Construct.
• Hinze, J. (2012). Construction planning and schedulin. Upper Saddle River, NJ: Pearson/Prentice Hall.
• Huang, B., Wang, X., Kua, H., Geng, Y., Bleischwitz, R., Ren, J. (2018). Construction and demolition waste management in China through the 3R principle. Resources, Conservation and Recycling, 129, 36-44.
• Kanoğlu, A. (t.y.). Yapım Yönetiminde Zaman Yönetimi ve Planlama Teknikleri. İTÜ Mimarlık. Böl. Yapı Üretiminde Zaman Yönetimi Ders Notları. Erişim Adresi (09.01.2020): https://web.itu.edu.tr/~kanoglu/crs-sry-ss-techniques.pdf.
• Kartam, N., Al-Mutairi, N., Al-Ghusain, I. ve Al-Humoud, J. (2004). Environmental management of construction and demolition waste in Kuwait. Waste management, 24 (10), pp. 1049-1059.
• Li, Y. (2013). Developing a sustainable construction waste estimation and management system. (Ph.D. Thesis). Hong Kong University of Science and Technology, Hong Kong.
• Llatas, C. (2013). Methodsforestimatingconstructionanddemolition (C&D) waste. In Handbook of recycledconcreteanddemolitionwaste (pp. 25-52). Woodhead Publishing. S-32
• Lou, E. C. W., Goulding, J. S. (2008). Building and construction classification systems. Architectural Engineering and Design Management, 4 (3-4), 206-220. Ministry Of Land, Infrastructure, Transport, Tourism (MLIT). (2019). White Paper on Land, Infrastructure, Transport and Tourism in Japan. Erişim adresi (04.05.2020); https://www.mlit.go.jp/common/001325161.pdf.
• Osmani, M. (2012). Construction waste minimization in the UK: current pressures for change and approaches. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 40, 37-40.
• Osmani, M., Glass, J. ve Price, A.D. (2008). Architects’ perspectives on construction waste reduction by design. Waste management, 28 (7), pp. 1147-1158.
• Osmani, M., and Villoria-Sáez, P. (2019). Current and emerging construction waste management status, trends and approaches. Letcher, T. M., Vallero, D. A. (Ed.) In Waste: A Handbook for Management Academic Press. pp. 365-380.
• Özkan, E. (1976). Yapım Sistemlerinin Seçimi İçin Bir Yöntem (Doktora tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, İstanbul.
• Peng, C. L., Scorpio, D. E., Kibert, C. J. (1997). Strategies for successful construction and demolition waste recycling operations. Construction Management & Economics, 15 (1), 49-58.
• Pichtel, J. (2005). Waste management practices: municipal, hazardous, and industrial. CRC press.
• Poon, C.S., Ann, T.W., ve Ng, L.H. (2001). On-site sorting of construction and demolition waste in Hong Kong. Resources, conservation and Recycling, 32 (2), pp. 157-172.
• Poon, C.S., Yu, A.T. ve Jaillon, L. (2004a). Reducing building waste at construction sites in Hong Kong. Construction Management and Economics, 22 (5), pp. 461-470.
• Poon, C.S., Yu, A.T.W., Wong, S.W. ve Cheung, E. (2004b). Management of construction waste in public housing projects in Hong Kong. Construction Management & Economics, 22 (7), pp. 675-689.
• Sey, Y., Orhon, İ., Aral, N., Cansun, O., Özüekerem, Ş., Giritli, H., Sözen, Z., Çırakçı, M. (1987). Çağdaş Yapım Sistemleri. İTÜ Gemi İnşaat Fakültesi Ofset Atölyesi
• Tam, V.W. (2008b). Economic comparison of concrete recycling: A case study approach. Resources, Conservation and Recycling, 52 (5), pp. 821-828.
• Tam, V.W., Tam, C.M. (2005). Evaluations of existing waste recycling methods: a Hong Kong study. Building and Environment, 41(12), pp. 1649-1660.
• Tam, V.W., Tam, C.M. (2006). A review on the viable technology for construction waste recycling. Resources, conservation and recycling, 47 (3), pp. 209-221.
• Tam, V. W. (2009). Comparing the implementation of concrete recycling in the Australian and Japanese construction industries. Journal of Cleaner production, 17(7), 688-702.
• Tchobanoglous, G., Theisen, H. ve Vigil, S. (1993). Integrated solid waste management: Engineering principles and management lssues. McGraw-Hill. p.628
• TSE-EN ISO 12006-2. (2020). Bina yapımı-Yapım işlerine ilişkin bilgilerin organizasyonu - Bölüm 2: Sınıflandırma için çerçeve bilgi (ISO 12006-2:2015). Erişim adresi (01.01.2020): https://kutuphane.itu.edu.tr/
• Türkçü, H. Ç. (2004). Yapım: ilkeler-malzemeler-yöntemler-çözümler. Birsen Yayınevi. European Commission. (2020). European commission official web site. Erişim adresi (10.04.2020, 08.08.2020): https://ec.europa.eu
• UNEP. (2005). United nations environment programme official web site. Erişim adresi (08.10.2015): http://www.unep.org.
• TDK (2020). Türk dil kurumu resmi web sitesi. Erişim adresi (02.02.2020): http://tdk.gov.tr/>, erişim tarihi
• EPA (2021). United States Environmental Protection Agency official web site. Erişim adresi (24.05.2021): https://www.epa.gov/
• Wang, J., Yuan, H., Kang, X., Lu, W. (2010). Critical success factors for on-site sorting of construction waste: a China study. Resources, conservation and recycling, 54 (11), 931-936.
• Xiao, X. W., Feng, D. K., Tian, W. (2015). Present situation and suggestions on recycling and utilization of construction waste in China. Constr. Tech., 44, 6-8.
• Yuan, H. (2013b). Key indicators for assessing the effectiveness of waste management in construction projects. Ecological Indicators, 24, pp. 476-484.
• Yuan, H., Lu, W., Hao, J. J. (2013). The evolution of construction waste sorting on-site. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 20, pp. 483-490.