Kayseri'nin Germir Mahallesi'nde 1911 Yılında Açılan Bir İptidai Mektebi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 704 - 717, 30.12.2021

Büşra Baynal Duygu Turgut

Öz

Kayseri’nin şehir merkezine 6 km uzaklıkta bulunan Germir, 2000’li yıllarda mahalle niteliğini almıştır. Eski adıyla Konaklar olarak da bilinen bölge tarih boyunca birçok farklı kültüre ev sahipliği yapmıştır. Farklı kültürlerin bölge üzerine etkisi bölgenin mimari mirasını da etkilemiştir. Zengin bir mimari mirası günümüze aktaran Germir, özgün bir dokuya sahiptir. Bölgede geleneksel konut tiplerinin oluşturduğu karakteristik sokak dokusu bulunmaktadır. Doku içerisinde bazı konutların özgün işleviyle kullanımı devam ederken, bazı konutlar terkedilmiştir. Kullanımı devam eden konutların bazılarının ise niteliksiz ekler sebebiyle özgünlüğü zedelenmiştir. Sokak dokusunun yanı sıra bölgede kiliseler, camiler ve bezirhaneler de bulunmaktadır. Çalışma kapsamında Germir Yukarı Mahalle’de bulunan, günümüzde müze ve bölge halkı için bir toplanma mekânı olarak kullanılan Germir İptidai Mektebi incelenmektedir. Ana materyal olan Germir İptidai Mektebi’nin detaylı incelenmesinden sonra yakın tarihlerde inşa edilmiş olan mektepler belirlenerek kıyaslama yoluna gidilmiştir. Yapılan kıyaslamalarla XX. yüzyılın başlarında inşa edilmiş olan mekteplerin ortak karakteristik özellikler taşıması çalışmanın olası sonucudur.

Anahtar Kelimeler: Kayseri, Germir, konaklar, iptidai mektebi

Anahtar Kelimeler

Kayseri, Germir, konaklar, iptidai mektebi

Teşekkür

Makalede, ulusal ve uluslararası araştırma ve yayın etiğine uyulmuştur. Çalışmada Etik Kurul izni gerekmemiştir.

An Iptidai School Opened In 1911 In Kayseri's Germir Neighborhood

Öz

Germir, formerly known as Konaklar and located 6 km from Kayseri downtown has became a neigborhood in the 2000s. Since it has hosted different cultures throughout history, the architectural heritage of the region has also been affected. Transferring a rich architectural heritage to the present day, Germir has a unique texture. In a characteristic street texture formed by traditional residence types, while some residences continue to be used with their original function, some of the residences have been damaged due to unqualified additions, the others have been abandoned. In addition to this street texture, there are also churches, mosques and Bezirhane in Germir. In the scope of work, the Germir Iptidai School, located in the Germir Yukarı Neighborhood, used as a meeting place for the museum and local community is examined. After the detailed examination of Germir Iptidai School, the schools built recently were determined and a comparison was made. With the comparisons made, the common characteristics of the schools built at the begining of the 20th century are a possible result of the study.

Anahtar Kelimeler

Kayseri, Germir, konaklar, iptidai school

Kaynakça

• Altuğ, Y. (2016). Ermeni ve Rum Kültür Varlıklarıyla Kayseri. İstanbul: HDV Yayınları. Erişim Adresi (02.12.2021): https://hrantdink.org/attachments/article/192/Kayseri-with-its-Armenian-and-Greek-Cultural-Heritage.pdf
• Ayten, A. M. (2015). Koruma-Yenileme Odaklı Bir Yaklaşım Çerçevesinde Kayseri “Germir” Yerleşiminin Bugünü Ve Geleceği. Journal of Turkish Studies, 10(6), 267-286. ISSN: 1308-2140. Erişim Adresi (9.12.2020): https://www.researchgate.net/publication/281199550_KorumaYenileme_Odakli_Bir_Yaklasim_Cercevesinde_Kayseri_Germir_Yerlesiminin_Bugunu_Ve_Gelecegi
• Bilsel, S. G., Büyükmıhçı, G., Kocatürk, F. ve Hisarlıgil, H. (2001). Geleceğin Orta Anadolu Metropolü Kayseri Yakınında İki Küçük Tarihsel Kent: Germir ve Tavlusun. Türkiye Anıt Ve Çevre Değerlerini Koruma Vakfı Yayınları, 101-108. Erişim Adresi (5.01.2021): https://www.researchgate.net/publication/321310519_Gelecegin_Orta_Anadolu_Metropolu_Kayseri_Yakininda_Iki_Kucuk_Tarihsel_Kent_Germir_ve_Tavlusun
• Cömert, H. (2010). Germir. F. Gökdağ (Yay. Haz.), Kayseri Ansiklopedisi içinde (s. 352-354). İstanbul: Ülke Yayın Haber.
• Cömert, H. (2014). Germir (1. Baskı). Kayseri: Mazaka Yayıncılık.
• Çetinkaya Kencer, T. (2018). Tarihi Çevrede Çağdaş Ek Bağlamında Germir Surp Stephanos Kilisesi Restorasyon Çalışması (Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kayseri). Erişim Adresi (15.12.2020): https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=gaDowyQMSG2RCqPO72efhg&no=ZQaqT4xVd-isT24yJj30zQ
• Dinçbaş, G. K., Akdeniz, M. G. (2019). Germir’de Tarihi Mehmet Pehlivan Evi’nin başodası’ndaki sabit mobilyaların değerlendirilmesi. Megaron, 14(1), 87. Erişim Adresi (02.12.2021): https://jag.journalagent.com/megaron/pdfs/MEGARON-70845-ARTICLE_%28THESIS%29-KUZU_DINCBAS.pdf
• Eraslan, C. (Yay. Haz.). (2017). Objektiften Yansıyanlarla Sultan İkinci Abdülhamit Döneminde Eğitim. İstanbul: FC Reklam.
• Google Earth. (2020, 20 Kasım). Erişim Adresi: https://earth.google.com/web/search/germir/@38.73902021,35.55725671,1094.39910762a,4161.43524193d,35y,353.95911403h,0t,0r/data=CigiJgokCZkrsJ8PX0NAEeAHTKu6XUNAGfQZHoHMyUFAIVserRYRxkFA
• Kartal, K. (2017). 1848/1849 1264 Tarihli cizye defterine göre Kayseri’deki Rum ve Ermeni nüfus’un sosyo-ekonomik yapısı. Kesit Akademi Dergisi, (9), 446-482. Erişim Adresi (29.11.2021): https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1520792
• Kırık, M. (2019). Germir’deki Geleneksel Konut Mimarisi (Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Kayseri). Erişim Adresi (17.11.2020): https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=IftDDymcgyOxlUBYwwoDCg&no=6DU2g8xaclJChFCZzXeHMg
• Özbek, Y. (2010). Germir İptidai Mektebi. F. Gökdağ (Yay. Haz.), Kayseri Ansiklopedisi içinde (s. 356-357). İstanbul: Ülke Yayın Haber.
• Özbek, Y., Arslan, C. (2008). Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri, Ankara: Aydoğdu Matbaacılık.
• Özdamarlar, K. (2010). Eğitim. F. Gökdağ (Yay. Haz.), Kayseri Ansiklopedisi içinde (s. 93-111). İstanbul: Ülke Yayın Haber.
• Tanış, Ö. (2006). Germir kiliseleri va Panagia Kimisis Tis Theotoku kilisesinin Günümüz Koşullarında Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). Erişim Adresi (15.12.2020): https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=SbKHS0wSWPSinqD2eKbj_g&no=KExLDom-tm2LwDEDyYzLiQ
• Taşmektepligil, S. (2019). Kent Planlama Hiyerarşisinde Koruma Amaçlı İmar Planlarının Konumlanması Germir-Kayseri Örneği (Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta). Erişim Adresi (18.11.2020): http://tez.sdu.edu.tr/Tezler/TF04534.pdf
• Tekinsoy, K. (2011). Kayseri’nin İmarı ve Mekânsal Gelişimi. Kayseri: Aydoğdu Matbaacılık.
• Türkiye İstatistik Kurumu Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, (2020). Erişim Adresi (02.12.2021): https://biruni.tuik.gov.tr/medas/
• Yörük, D. (2013). H.1259/ M.1843 Tarihli cizye defterlerine göre Kayseri’de Rum ve Ermeniler. Electronic Turkish Studies, 8(11), 439-466. Erişim Adresi (29.11.2021): https://turkishstudies.net/turkishstudies?mod=tammetin&makaleadi=&makaleurl=2127455343_26Y%C3%B6r%C3%BCkDo%C4%9Fan-trh-439-466.pdf&key=17002