Sürdürülebilir Turizm Planlaması Yoluyla İnebolu Kültürel Mirasının Korunmasına Yönelik Bir Araştırma

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 586 - 606, 30.12.2021

Sağra Çakır , Özlem Sağıroğlu

https://doi.org/10.30785/mbud.958089

Cited By: 1

Öz

Amaç: Kastamonu ili, İnebolu ilçesi, Kurtuluş Savaşı sırasında önemli bir görev üstlenerek bu tarihi olaya tanıklık etmiş bir kırsal yerleşme olması yanı sıra doku oluşturacak homojenlikte ve nitelikte özgün sivil mimarlık örneğine sahiptir. İlçede geçmiş medeniyetlerin izleri yoğun olarak bulunmakla, ancak bu kültür varlıkları gün geçtikçe çoğalan turizm ile hızlanan şehirleşme sebebi ile gerektiği şekilde korunamamaktadır. Çalışmanın amacı; İnebolu ilçesinin sorun ve potansiyellerini tartışmak, sürdürülebilir turizm bağlamında koruma ve yeniden işlevlendirmeye ilişkin önerilerde bulunmaktır. Yöntem: Çalışma nitel araştırma özelliğinde olup bu kapsamda; alan çalışması yapılmış, yerinde incelemeler ve bölgesel analizlerden elde edilen veriler doğrultusunda değerlendirmeler yapılmıştır. Bulgular: İnebolu’nun alternatif turizm türleri açısından nitelikli bir potansiyele sahip olduğu ancak turizm altyapısının yetersiz olduğu, döneminin malzeme özellikleri, yapısal özellikleri ve aynı zamanda kültürel özelliklerini yansıtan yapıların, geleneksel dokuda büyük ölçüde özgünlüğünün korunarak günümüze ulaşabilmiş olduğu görülmüştür. Sonuç: İnebolu’nun nitelikli turizm potansiyelinin, etkin ve sürdürülebilir bir planlama ile geleneksel sivil mimarlık örneklerinin terkedilmeden kullanılmasına ve korunmasına olumlu katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilir turizm, koruma, kültürel miras, İnebolu, geleneksel sivil mimarlık

Teşekkür

Çalışma kapsamında yararlanılan bölgesel analizlerde Ahmet Erdoğan Şehir Planlama Bürosu’nun arşivinden yararlanılmış, detaylı incelenen yapıların teknik çizimleri için Abidat Mimarlık Ofisi ve HMG Mimarlık Ofisi’nin arşivinden yararlanılmış olup kendilerine teşekkür ederiz. Makale kapsamında kullanılan tüm fotoğrafların kaynağı yazarın kişisel arşividir. Makalede, ulusal ve uluslararası araştırma ve yayın etiğine uyulmuştur. Çalışmada etik kurul izni gerekmemiştir.

A Research on Conservation of the Cultural Heritage of Inebolu through Sustainable Tourism Planning

Öz

Kastamonu province, İnebolu district, as well as being a rural settlement that witnessed this historical event by undertaking an important task during the War of Independence, has a unique example of civil architecture with a homogeneity and quality to create a texture. There are traces of past civilizations in the district, but this cultural heritage cannot be properly protected due to increasing tourism and accelerating urbanization. The aim of the study; To discuss the problems and potentials of theİnebolu district, to make suggestions for conservation and re-functioning in the context of sustainable tourism. The study has the characteristics of qualitative research and evaluations were made in line with the data obtained from the field study and regional analyzes carried out in this context. Inebolu has a qualified potential in terms of alternative tourism types, but the tourism infrastructure is insufficient, the material features of the period, the structural features and the cultural features of the buildings have survived to the present day by preserving their originality to a large extent in the traditional texture. It is thought that the qualified tourism potential of Inebolu will contribute positively to the use and preservation of traditional civil architecture examples with an effective and sustainable planning. 

Anahtar Kelimeler

Sustainable tourism, conservation, cultural heritage, İnebolu, traditional civil architecture

Kaynakça

• Abidat Mimarlık Ofisi Arşivi. (2017-2021). Kastamonu
• Arslan Abay, N. (2019). Kentsel Alanların Korunması Bağlamında İnebolu Geleneksel Konut Mimarisi Değerlendirmesi. Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, ss.32.
• Aydoğdu, A. (2018). Kastamonu Örneğiyle Kırsal Turizm (1.basım). Detay Yayıncılık. Ankara, ss.131.
• Çakmakoğlu, N. (2015). Turistlerin Konak Otellerini Tercihlerine Etki Eden Faktörler: Kastamonu Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, ss.60
• Eldem S. H. (1954). Türk Evi Plan Tipleri (2. basım). İTÜ Mimarlık Fakültesi Baskı Atölyesi, İstanbul, 18-25.
• Fuentes, J. M. (2010). Methodological bases for documenting and reusing vernacular farm architecture. Journal of Cultural Heritage, 11(2), 119-129.
• Grimwade, G. ve Carter, B. (2000). Managing small heritage sites with interpretation and community involvement. International Journal of Heritage Studies, 6(1), s.33-48.
• Güçlü, Y. (2009). Batı Karadeniz Kıyı Kuşağında Klimatik Konfor ve Deniz Turizmi Mevsiminin İklim Koşullarına Göre Belirlenmesi. Türk Coğrafya Dergisi, (53), s.12.
• Helmy, E. ve Cooper C. (2002). An Assessment of Sustainable Tourism Planning for the Archaeological Heritage: The Case of Egypt. Journal of Sustainable Tourism, 10 (6), s.514-535.
• HMG Mimarlık Ofisi Arşivi. (2019). Kastamonu.
• International Council on Monuments and Sites, ICOMOS. (1999) Uluslararası Kültürel Turizm Tüzüğü, Kültürel Miras Değeri Taşıyan Alanlarda Turizm Yönetimi, ICOMOS 12. Genel Kurulu, Meksika. Erişim adresi (20.11.2021): http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr0300983001536913522.pdf
• International Council on Monuments and Sites, ICOMOS. (t.y). Venedik Tüzüğü (1964). Erişim adresi (12.06.2021): http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr0243603001536681730.pdf
• İnebolu Belediyesi. (2021a). İlçemizi Tanıyalım. Erişim adresi (23.04.2021): http://www.inebolu.bel.tr/inebolu.asp?Id=13&inebolu=ilcemizi-taniyalim
• İnebolu Belediyesi. (2021b). Atatürk ve İstiklal Yolu/ 9 Haziran İnebolu Kahramanlık Günü. Erişim adresi (13.06.2021): http://www.inebolu.bel.tr/kultur-ve-sanat-detay.asp?Id=34&kultursanatdetay=9-haziran-inebolu-seref-ve-kahramanlik-gunu
• İnebolu Kaymakamlığı. (2021). İstiklal Madalyası. Erişim adresi (23.04.2021): http://www.inebolu.gov.tr/istiklal-madalyasi
• İnebolu Koruma Amaçlı Revizyon Uygulama Planı Araştırma ve Açıklama Raporu (KAİP) (2018). Ahmet Erdoğan Şehir Planlama Bürosu, Ankara.
• İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Projesi (İSMEP) (2014). Kültürel Mirasın Korunması, İSMEP Rehber Kitaplar, Beyaz Gemi Sosyal Proje Ajansı, s.21-22.
• Kastamonu. (1982-1983). Yurt Ansiklopedisi, YA (Cilt:6, s. 4568-4680), Anadolu Yayıncılık, İstanbul.
• Kastamonu Valiliği. (2021). Kastamonu Doğal Güzellikleri ve Eko Turizm Merkezi. Erişim adresi (13.06.2021): http://www.kastamonu.gov.tr/doga-turizm
• Keser, E. M. (2013). İnebolu İlçe Analizi. KUZKA (Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı), Planlama, Programlama ve Stratejik Araştırmalar Birimi, ss.18-20,38.
• Kültür Rotaları Derneği. (2018). İstiklal Yolu. Erişim adresi (13.06.2021): https://cultureroutesinturkey.com/tr/istiklal-yolu/
• Levi, A. E. ve Taşcı, B. (2017). Ege’de kırsal mimari araştırmaları: Bayındır köyleri. Megaron, 12(3), s.365-384.
• Özgönül, N. (1996). A Method For Restructuring The İnterrelation Between Tourism And Usage Of Traditional / Historic Settlements Case Study: Alaçatı. Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen bilimleri Enstitüsü, Ankara, s.3.
• Pehlivanoğlu, M. (2007). İnebolu Liman Başkanlığı Binası. Mimarlıkta Malzeme, 2 (3), s.55.
• Sağıroğlu, Ö. (2016). Korumada Turizmin "Kurtarıcı" Rolü Üzerine. İdealkent, 7 (19), 550-586.
• Saygılı, R. (2020). Türkiye Mülki İdare Haritaları 3. Erişim adresi (23.04.2021): http://cografyaharita.com/haritalarim/4l_kastamonu_ili_haritasi.png
• Tunoğlu, K. (2002). Bol Ünvanlı, İstiklâl Madalyalı, Yatırım Yoksunu, Bir Şehrin Hikayesi. İnebolu. Dünya Yayıncılık, İstanbul, s:28,29,318.
• Tunoğlu, K. (2003). İnebolu (2.basım). Dünya Yayıncılık, İstanbul, s:23.
• Türkiye İstatistik Kurumu, TÜİK. (2020). Nüfus ve Demografi. Erişim adresi (20.05.2021): https://cip.tuik.gov.tr/
• World Tourism Organization, WTO. (1998). Guide for local authorities on developing sustainable tourism. World Tourism Organization, Madrid. (Akt: Sağıroğlu, 2016).