Interior in Residential Premises That Support Ageing in Place for Older Users

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 639 - 654, 16.12.2023

Hande Eyüboğlu Tülay Zorlu

https://doi.org/10.30785/mbud.1299600

Öz

One of the effective factors in enabling individuals to age in place and to spend their old age periods more actively and with better quality is the physical environmental characteristics of the dwelling and its immediate surroundings. In this study, which is based on the assertion that individuals prefer to live in their own homes in old age, it is aimed to determine the features that should be carried by the houses that will support the aging in place of elderly individuals and to reveal the design principles. For this purpose, semi-structured interviews were conducted with 70 elderly users aged 65 and over in their residences. General frequency distributions and chi-square test analyses of the obtained data were performed in SPSS statistical program and descriptive content analysis was performed on open-ended questions and the data were examined with the comparison tables created. Then, all the data obtained from the field study are evaluated together with the literature information and the principles that should be considered in the renovation of the houses for the use of elderly users in line with the new needs are presented. With the design principles presented, it is envisaged that elderly users will continue their lives in a better quality and active way in their residences by extending the time they can be self-sufficient.

Anahtar Kelimeler

Aging, aging in place, residential, interior design

Destekleyen Kurum

Karadeniz Technical University

Proje Numarası

FYL-2020-8518

Teşekkür

We would like to thank the Office of Scientific Research Projects of Karadeniz Technical University for their support. This work was supported by the Office of Scientific Research Projects of Karadeniz Technical University. Project number: FYL-2020-8518. This article was produced from the master's thesis titled “Aging, Aging in Place and Housing" at Karadeniz Technical University, Institute of Science, Department of Interior Architecture. The article complies with national and international research and publication ethics. Ethical approval was given by the Karadeniz Technical University Science and Engineering Sciences Ethics Committee on January 26, 2022.

Yaşlı Kullanıcılar İçin Yerinde Yaşlanması Destekleyen Konutlarda İç Mekân

Öz

Bireylerin yerinde yaşlanabilmelerinde, yaşlılık dönemlerini daha aktif ve kaliteli geçirebilmelerinde etkili faktörlerden biri de konut ve yakın çevresinin fiziksel çevre özellikleridir. Bireylerin yaşlılık döneminde kendi evlerinde yaşamayı tercih ettikleri savı üzerine temellenen bu çalışmada, yaşlı bireylerin yerinde yaşlanmalarını destekleyecek konutların taşıması gereken özelliklerin belirlenerek tasarım prensiplerinin ortaya konması amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda 65 yaş ve üzeri 70 yaşlı kullanıcı ile yaşamlarını sürdürdükleri konutlarında yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin SPSS istatistik programında genel frekans dağılımları ve ki-kare testi analizleri edilmiş ve açık uçlu sorularda betimsel içerik analizi yapılarak veriler oluşturulan karşılaştırma tablolarıyla irdelenmiştir. Ardından alan çalışmasından elde edilen tüm veriler literatür bilgileriyle birlikte değerlendirilerek yaşlı kullanıcılar kullanımına yönelik konutlarda yeni ihtiyaçlar doğrultusunda tadilatında dikkat edilmesi gereken prensipler sunulmaktadır. Sunulan tasarım prensipleri ile yaşlı kullanıcıların kendi kendine yetebildikleri süreyi uzatarak konutlarında daha kaliteli ve aktif bir şekilde yaşamlarını sürdürmeleri öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yaşlılık, yerinde yaşlanma, konut, iç mekân

Proje Numarası

FYL-2020-8518

Kaynakça

• Arpacı, F. (2005). Farklı boyutlarıyla yaşlılık. Ankara: Eğitim ve Kültür Yayınları.
• Burr, J. A., Mutchler, J. E. & Warren, J.P. (2005). State commitment to home and community-based services: Effects on independent living for older unmarried women. Journal of Aging & Social Policy, 17(1), 1-18. Access Address (10.05.2023): https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15760798/
• Cook, C.C., Yearns, M. H. & Martin, P. (2005). Aging in place: Home modifications among rural and urban elderly. Housing and Society, 32(1), 85-106. Access Address (10.05.2023): https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/08882746.2005.11430515
• Çakır, D. (2004). 65 yaş ve üstü kullanıcıların fizyolojik, psikolojik ve sosyo-ekonomik gereksinmelerine göre yaşlı yurtları tasarlama kriterlerinin belirlenmesi ve Diyarbakır merkez huzurevinde irdelenmesi (Master’s thesis). Dicle University, Diyarbakır. Access Address (11.05.2023): https://acikerisim.dicle.edu.tr:8443/xmlui/handle/11468/2516
• Fiessel, W., Kulyk, M. R, Peel, B., Pfeifer, S., Robert, J. A. & Statler, K. (2013). Aging in place: A Saskatchewan Perspective, SIHL Group Project. Access Address (11.05.2023): https://silo.tips/download/aging-in-place-a- saskatchewan-perspective
• Gillis, L. (2011). Making place in aging: A community based approach/Leah Gillis. Library and Archives Canada= Bibliothèque et Archives Canada, Ottawa.
• Günay, G., Aydıner, B. A., Şahin, H., Demirci, A. A. & Oğuz, A. (2016). Yoksulluk ve yaşlılık. In: Kalınkara, V. (Ed.), Yaşlılık: Disiplinlerarası Yaklaşım, Sorunlar, Çözümler-2. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 165-196.
• Hablemitoğlu, Ş. & Özmete, E. (2010). Yaşlı refahı. Ankara: Kilit Yayınları.
• Hazer, O. (2012). Yaşlılar için evde bakım ve evde ergonomi: Geronteknolojik yaklaşımlar. Kuşaklararası Dayanışma ve Aktif Yaşlanma Sempozyumu, Mart, Ankara, 339-347. Access Address (11.05.2023): https://www.aile.gov.tr/media/5653/kusaklararasi-dayanisma-ve-aktif-yaslanm a-sempozyumu-bildirileri.pdf
• İmamoğlu, V. (2015). İleri yaşlardaki Türklerin yaşam çevreleri ve daha iyi bir yaşam için öneriler. METU Journal of The Faculty of Architecture, 32(1), 105-119. Access Address (11.05.2023): http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/2015/cilt32/sayi_1/105-119.pdf
• Johnson, M., Duncan, R., Gabriel, A. & Carter, M. (1999). Home modifications and products for safety and ease of use. Design Research and Methods Journal, 1(1). Access Address (11.05.2023): https://www.semanticscholar.org/paper/Home-Modifications-and-Products-for-Safety-and-Ease-Johnson- Duncan/318eddf5e6b40c0d72ff6ce457079ac408135aa0
• Kalınkara, V. & Arpacı, F. (2013). Yerinde yaşlanma. VII. Ulusal Yaşlılık Kongresi, Mayıs, Karabük, 54-60. Access Address (11.05.2023): https://www.researchgate.net/publication/298391689_Ye rinde_yaslanma
• Kalınkara, V. & Arpacı, F. (2016). Yerinde yaşlanma. In: Kalınkara, V. (Ed.), Yaşlılık: Disiplinler arası Yaklaşım, Sorunlar, Çözümler-2. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 399-422.
• Kalınkara, V. (2017). Yaşlanan kentler: Kentsel alanda aktif yaşlanmayı destekleyecek kapsayıcı tasarım ve ergonomi. Toplum ve Demokrasi, 11(24), 229-248. Access Address (11.05.2023): https://docplayer.biz.tr/109059678-Yaslanan-kentler-kentsel-alanda-aktif-yaslanmayi-destekleyecek- kapsayici-tasarim-ve-ergonomi.html
• Kalınkara, V. & Kalaycı, I. (2019). Yaşlı sağlığı ve konut. In: Kalınkara, V. (Ed.), Yaşlılık: Yeni Yüzyılın Gerçeği. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 65-92.
• Kalınkara, V. & Kapıkıran, Ş. (2017). Yerinde yaşlanma ölçeğinin gerçekleştirilmesi ve psikometrik özellikleri. Elderly Issues Research Journal, 10(2), 54-66. Access Address (12.05.2023): https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/365058
• Kemppainen Özer, Ö. (2006). Alternative housing environments for the elderly in the Information society, The Finnish Experience, University of Oulu, Finland. Access Address (12.05.2023): https://www.academia.edu/877510/Alternative_housing_environments_for_the_elderly_in_the_information_ society
• Kimmel, D. C. (1988) Ageism, psychology, and public policy. American Psychologist, 43(3), 175-178. Access Address (12.05.2023): https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3364853/
• Koşar, N. (1996). Sosyal Hizmetlerde Yaşlı Refahı Alanı. Ankara: Sosyal Hizmetler Yayını.
• Kurt, G., Beyaztaş, F. Y. & Erkol, Z. (2010). Yaşlıların sorunları ve yaşam memnuniyeti. Adli Tıp Dergisi, 24(2), 32-39. Access Address (5.01.2023): https://jag.journalagent.com/z4/xml_vi.asp?pdir=adlitip&plng=tur&un=ADLITIP- 37929
• Lansley, P., Flanagan, S., Goodacre, K., Turner-Smith, A. & Cowan, D. (2005). Assessing the adaptability of the existing homes of older people. Building and Environment, 40(7), 949-963. Access Address (2.02.2023): https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S036013230400 2732
• Lecovich, E. (2014). Aging in place: From theory to practice. Anthropological Notebooks, 20(1), 21-32. Access Address (25.04.2023): http://www.drustvo-antropologov.si/AN/PDF/2014_1/Anthro pological_Notebooks_XX_1_Iecovich.pdf
• Low, G., Molzahn, A. E. & Kalfoss, M. (2008). Quality of life of older adults in Canada and Norway: Examining the Iowa model. Western Journal of Nursing Research, 30(4), 458-476. Access Address (8.05.2023): https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18448855/
• Peek, S. T., Luijkx, K. G., Rijnaard, M. D., Nieboer, M. E., Voort, C. S., Aarts, S.,…, Wouters, E. J. (2016). Older adults' reasons for using technology while aging in place. Gerontology, 62(2), 226-237. Access Address (18.04.2023): https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26044243/
• Pinto, M. R., De Medici, S., Zlotnicki, A., Bianchi, A., Van Sant, C. & Napou, C. (1997). Reduced visual acuity in elderly people: The role of ergonomics and gerontechnology. Age and Ageing, 26(5), 339-344. Access Address (18.04.2023): https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9351477/
• Pinto, M. R., De Medici, S., Van Sant, C., Bianchi, A., Zlotnicki, A. & Napoli, C. (2000). Ergonomics, gerontechnology, and design for the home-environment. Applied Ergonomics, 31(3), 317-322. Access Address (25.04.2023): https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10855455/
• Pynoos, J., Nishita, C. & Kendig, H. (2007). Housing. In Birren, J.E. (Ed.). Encyclopedia of Gerontology. New York: Elsevier.
• Rioux, Y. (2005). The well-being of aging people living in their own homes. Journal of Environmental Psychology, 25(2), 231-243. Access Address (25.04.2023): https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0272494405000344
• Salomon, E. (2010). Housing Policy Solutions to Support Aging in Place. Washington: AARP Public Policy Institute.
• Tang, F. & Pickard, J. G. (2008). Aging in place or relocation: perceived awareness of community-based long- term care and services. Journal of Housing for The Elderly, 22(4), 404-422. Access Address (2.05.2023): https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/02763890802458429
• Tanner, D. (2001). Sustaining the self in later life: Supporting older people in the community. Ageing and Society, 21(3), 255-278. Access Address (2.05.2023): https://www.cambridge.org/ core/journals/ageing-and- society/article/abs/sustaining-the-self-in-later-life-supporting-older-people-in-the- community/AF756E5F9E260A7FC077ED089C38E735
• Terakye, G. & Güner, P. (1997). Kriz potansiyeli taşıyan bir dönem: Yaşlılık. Kriz Dergisi, 5, 95-101. Access Address (2.05.2023): https://dergipark.org.tr/tr/pub/kriz/issue/41104/496759
• Vasunilashorn, S., Steinman, B. A., Liebig, P. S. & Pynoos, J. (2012). Aging in place: evolution of a research topic whose time has come. Journal of Aging Research, 12, 1-6. Access Address (16.04.2023): https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22175020/
• Wiles, J. L., Leibing, A., Guberman, N., Reeve, J. & Allen, R. E. S. (2011). The meaning of aging in place to older people. The Gerontologist, 52(3), 357- 366. Access Address (14.05.2023): https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21983126/
• World Health Organization. (1989). Health of The Elderly, Switzerland: World Health Organization.
• World Health Organization. (1999). Men Ageing and Health, Achieving Health Across The Life Span, Geneva: World Health Organization.
• Zorlu, T. (2017). Yaşlılar için konutta iç mekân tasarımı ve ergonomi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 10(2), 40- 53. Access Address (16.04.2023): https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/347168
• Zorlu, T. & Onur, D. (2019). Yaşlılık ve yaşam çevresinin tasarımı. In: Kalınkara, V. (Ed.), Yaşlılık: Yeni Yüzyılın Gerçeği, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 411-435.