Assessing Accessible Open and Green Areas for Emergency Gathering and Temporary Shelter: The Case of Lefkoşa, TRNC

Year 2024, Volume: 9 Issue: Special Issue, 126 - 139, 06.02.2024

Şükran Şahin , Yağmur Resne Okan , Nuriye Ebru Yıldız

https://doi.org/10.30785/mbud.1338532

Cited By: 1

Abstract

This study focuses on the potential of accessible open and green areas (OGAs) to serve as gathering spaces and temporary shelters during emergency response to disasters such as flood, earthquake, storm, terrorism, battle, etc. Specifically, the city of Lefkoşa in Northern Cyprus (TRNC) is studied in this context. A systematically constructed approach is employed, starting with the identification of the Dense Urban Core (DUC) within an 800 m access zone of OGAs and with a population density of more than 260 ha based on the Lefkoşa Urban Development Plan (LUDP). The study then determines the OGA requirements for gathering and temporary shelters during and after disasters, based on the floor area ratio, maximum building footprint ratio and projected population density given by LUDP. As a result of the study, the OGA requirements within the scope of the DUC were calculated to be minimum of 92 ha for gathering places, and minimum of 687 ha for temporary shelters. In this context, the city's disaster resilience index of the city is determined respectively to be 0.46 and 0.10. It is expected that this study will contribute to the integration of urban OGA development plans with disaster management efforts.

Keywords

Disaster management, gathering, temporary shelter, urban planning, green area, stay-in-place

Thanks

The article complies with national and international research and publication ethics. Ethics committee approval was not required for the study.

Erişilebilir Açık ve Yeşil Alanların Acil Durum Toplanma ve Geçici Barınma Amaçlı Kullanımı: KKTC Lefkoşa Örneği

Abstract

Bu çalışmada, taşkın, deprem, fırtına, terör, savaş vb. afetler karşısında bir acil durum müdahalesi olarak, erişilebilir açık ve yeşil alanların (AYAs) toplanma ve geçici barınma sağlayabilme olanakları, KKTC Lefkoşa kenti için ortaya konulmuştur. Sistematik olarak yapılandırılmış bir yaklaşımla, öncelikle Lefkoşa İmar Planına (LIP) göre, AYA’lara 800 m erişim zonunda yer alan ve nüfus yoğunluğu 260 ha üzerinde olan Yoğun Kent Çekirdeği (YKÇ) belirlenmiştir. Ardından, LIP kapsamında ön görülen yapı-arsa oranı, yapı taban alanı oranı ve net nüfus yoğunluğu temelinde hesaplanan nüfus için, afet sırasında ve sonrasında toplanma ve geçici barınma için AYA ihtiyacı saptanmıştır. Araştırma sonucunda, YKÇ kapsam alanında AYA ihtiyacı; toplanma için en az 92 ha ve geçici barınma alanları için 687 ha olarak hesaplanmıştır. Bu bağlamda, kentin afete dirençliliği de sırasıyla 0.460 ve 0.100 olarak belirlenmiştir. Bu çalışmanın, kentsel AYA gelişim planlarının, afet yönetimi çalışmalarıyla bütünleştirilmesine katkı sağlaması beklenmektedir. Özellikle afetlerde ya da herhangi bir acil durumda yerinde kal ya da tahliye kararının alınabilmesinde, çalışma yol gösterici olabilir.

Keywords

Afet yönetimi, toplanma, geçici barınma, kent planlama, yeşil alan, yerinde-kal

References

• Akgün, M., Dindar, H., Atalar, C. & Özdağ, Ö. C. (2016). Site Characterization for Earthquake Resistant Building Design: Case Study of TRNC Lefkoşa. 4th International Conference on New Developments in Soil Mechanics and Geotechnical Engineering, 2-4 June 2016, Near East University, Lefkoşa, North Cyprus.
• Aksoy, Y., Turan, A. Y. & Atalay, H. (2009). İstanbul Fatih İlçesi yeşil alan yeterliliğinin Marmara Depremi öncesi ve sonrası değerleri kullanılarak incelenmesi, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi,14(2), 137- 150.
• Alevkayalı, Ç. & Dindar, H. (2022). Kıbrıs Adası ve Çevresindeki Depremlerin Zamansal ve Mekânsal Dağılımı: Jeoistatistiksel Bir Yaklaşım. Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Bülteni, Yerbilimleri, 2022, 43(3), 197-211.
• Allan, P. & Bryant, M. (2014). The attributes of resilience: a tool in the evaluation and design of earthquake-prone cities. Int. J. Disaster Resil. Built Environ, 5, 109 -29.
• Altunkasa, M. F. (2004). Adana’nın kentsel gelişim süreci ve yeşil alanlar. Adana Kent Konseyi Çevre Çalışma Grubu Bireysel Raporu, 17s.
• Aşıkkutlu, H. S., Aşık, Y., Yücedağ, C. & Kaya, L. G. (2021). Olasi deprem durumunda mahalle ölçeğinde Burdur Kenti acil toplanma alanlarının yeterliliğinin saptanması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 442-456. https://doi.org/10.30798/makuiibf.835883.
• Atun, A. (2005). The varying geographical names in the island of Cyprus, situated on the main maritime passage way from Europe to the Holy Land for the past 30 centuries. In: R. Marcet i Barbe, C.A. Brebbia, J. Olivella (Eds), Maritime Heritage and Modern Ports, 2nd International Conference on Maritime Heritage and 4th International Conference on Maritime Engineering, Ports and Waterways, Proceedings Paper, 25-29, Wessex Inst Technol, Barcelona, Spain, Access Address (13.08.2023): https://www.witpress.com/elibrary/wit- transactions-on-the-built-environment/79/14700
• Aydemir, S. (2004). Bölüm 12: Planlama ve planlamanın evrimi. Ş. Aydemir, Ş. ve diğerleri (Ed.). Kentsel Alanların Planlanması ve Tasarımı, 284-337, Akademi Kitabevi, Trabzon.
• Azizi, A., Yaghoobi, M. & Kameli, R. (2023). Earthquake risk assessment using Open Quake and GIS: A case study of Cyprus. GeoInformatica preprint (Version 1) available at Research Square. Access Address (04.08.2023): https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-3140149/v1
• Belflower, R. A. (2013). How nursing home administrators make the decision to shelter-in-place or evacuate. Capella University, School of Public Service Leadership, PhD Dissertation, USA.
• Bolatoğlu, H. & Özkan, M. (2013). Torbalı (İzmir) Kenti yeşil alan sistemindeki kamusal aktif yeşil alanların yeterliliği ve geliştirilebilme olanakları üzerine bir araştırma. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(2), 15–23.
• Chrysoulidis, S. (2019). Identifying evacuation assembly points: An application at Latsia, Lefkoşa, Cyprus. European Journal of Human Security, 3, 48-73.
• Chu, J. & Singh Joy, S. D. (2010). Evacuation plans for nursing homes. American Journal of Nursing, 1(10), 63-64.
• Çelik, H. Z., Özcan, N. S. & Erdin, H. E. (2017). Afet ve Acil Durumlarda Halkın Toplanma Alanlarının Kullanılabilirliğini Belirleyen Kriterler. 4. Uluslararası Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı 11-13 Ekim 2017, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Çınar, A.K., Akgün, Y. & Maral, H. (2018). Afet sonrası acil toplanma ve geçici barınma alanlarının planlanmasındaki faktörlerin incelenmesi: İzmir-Karşıyaka örneği. Planlama, 28(2), 179-200.
• Comfort, L. K. (1999). Shared Risks: Complex Systems in Seismic Response, Pergamon. Elsevier Science, Oxford.
• Doğan, M. & Küçük, V. (2019). Gölbaşı İlçesinin açık yeşil alan durumu ve bazı yeşil alan standartlarına göre değerlendirilmesi. Journal of Architectural Sciences and Applications, 4(2) ,155-171. DOI: 10.30785/mbud.592374.
• EM-DAT. (2023). The international disasters database. Access Address (19.06.2023): https://public.emdat.be/
• Erengin, P. (2019). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Yönetsel Coğrafyası [Administrative Geography of the Northern Cyprus Turkish Republic of]. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Access Address (28.07.2023): https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Erzurumlu-Sandal G., Yıldız, N. E. & Kahveci, B. (2017). The evaluation of active green sites for recreation: Bor case. Eurasian Journal of Agricultural Research, 1(1), 48-56.
• European Communities. (2000). The Urban Audit: Towards the benchmarking of quality of life in European cities. Vol I, Office for Official Publications of the European Communities, Luxembourg, 13, 152-153.
• Eyileten, B., Esendağlı, Ç. & Selim, S. (2022). Assessment of urban green space distribution within the scope of European Green Deal using NDVI indice; Case of Nicosia/Cyprus. Journal of Architectural Sciences and Applications, 7(2), 615-623. DOI: 10.30785/mbud.1152364.
• Gerdan, S. & Şen, A. (2019). Afet ve acil durumlar için belirlenmiş toplanma alanlarının yeterliklerinin değerlendirilmesi: İzmit Örneği. Ideal Kent Dergisi Issue 28, Cilt 10, DOI:10.31198/idealkent.514077.
• Gökgöz, B. İ., İlerisoy, Z. Y. & Soyluk, A. (2020). Acil durum toplanma alanlarının AHP yöntemi ile değerlendirilmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (19), 935-945.
• Gül, A., Dinç, G., Akın, T. & Koçak, A. İ. (2020). Kentsel açık ve yeşil alanların mevcut yasal durumu ve uygulamadaki sorunlar [Current legal status and implementation issues of urban public and green spaces]. IdealKent, Kentleşme ve Ekonomi Özel Sayısı, Cilt, 2020-3, 1281-1312.
• İnan, Z. & Korgavuş, B. (2017). Mülteci kampları ve yerleşim alanlarında sürdürülebilir tasarım. Contemporary Research in Economics and Social Sciences ,1(2), 103-122.
• Japon Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA). (2002). İstanbul İli Sismik Mikro-Bölgeleme Dahil Afet Önleme/Azaltma Temel Planı Çalışması Raporu, Japon Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), İstanbul, Türkiye. Access Address (25.06.2023): https://depremzemin.ibb.istanbul/calismalarimiz/tamamlanmis-calismalar/istanbul-ili-sismik-mikro- bolgeleme-dahil-afet-onleme-azaltma-temel-plani-calismasi/
• Kalkan, M. (2022). Uşak Kentinde belirlenen afet ve acil durum toplanma alanlarının yeterliklerinin değerlendirilmesi. Resilience, 6(2), 269-285. https://doi.org/10.32569/resilience.1195076.
• Kyriakides, N., Pilakoutas, K. & Kythreoti, S. (2005). Earthquake Risk Assessment. Case Study: Cyprus. IABSE Symposium Report, 90(3), 67–74. Access Address (28.07.2023): https://doi.org/10.2749/222137805796271387
• LUDP. (2001). Lefkoşa Urban Development Plan. Turkish Republic of Northern Cyprus City Planning Department.
• LUDP. (2012). Lefkoşa Development Plan. Turkish Republic of Northern Cyprus City Planning Department. Access Address (28.07.2023): http://spd.gov.ct.tr/LEFKO%C5%9EA-%C4%B0MAR-PLANI
• Manlun, Y. (2003). Suitability analysis of urban green space system based on GIS, Master Thesis, International Institute for Geo-Information Science and Earth Observation Enschede, Netherlands. Access Address (08.03.2023): https://webapps.itc.utwente.nl/librarywww/papers_2003/msc/upla/yang_manlun.pdf
• Önder, S. & Polat, A. T. (2012). Kentsel açık-yeşil alanların kent yaşamındaki yeri ve önemi. Kentsel Peyzaj Alanlarının Oluşumu ve Bakım Esasları Semineri, 19, 73-96.
• Sphere, (2011). The Sphere Handbook: Humanitarian Charter and Minimum Standards in Humanitarian Response, fourth edition, Geneva, Switzerland, Access Address (28.07.2023): www.spherestandards.org/handbook
• SSTB. (2023). Kuzey Kıbrık Türk Cumhuriyeti Başbakanlık Sivil Savunma Teşkilatı Başkanlığı. Access Address (05.09.2023): https://sivilsavunma.gov.ct.tr/.
• Şahin, Ş. (Ed), Otuzoğlu, Y., Işık, B., Yerlikaya, Ö., Karabay, G., Baş Bütüner, F. &….Yıldız, E. (2023). Peyzaj Planlama ve Tasarım ile Afet Riski Azaltma ve Dirençlilik Artırma Ön Teknik Raporu [Preliminary Technical Report on Landscape Planning and Design for Disaster Risk Reduction and Resilience Enhancement]. Peyzaj Mimarları Odası Yayınları, 34, Ankara.
• Şirin, M, & Ocak, F. (2020). Gümüşhane şehrinde afet ve acil durum toplanma alanlarının coğrafi bilgi sistemleri ortamında değerlendirilmesi. Doğu Coğrafya Dergisi 25(44), 85-106.
• Tarabanis, K. & Tsionas, I. (1999). Using network analysis for emergency planning in case of earthquake. Transactions in GIS, 3(2), 187–197.
• TPL. (Trust for Public Land). (2023). ParkScore. Trust for Public Land, USA. Access Address (31.07.2023): https://www.tpl.org/parkscore/about
• TRNC MFA. (2023). Ministry of Foreign Affairs, Turkish Republic of Northern Cyprus. Access Address (11.09.2023): https://mfa.gov.ct.tr/cyprus-negotiation-process/historical-background/
• UNHCR. (2007). Handbook for emergencies. UNHCR, the UN Refugee Agency, 582, Switzerland. Access Address (31.07.2023): https://digitallibrary.un.org/record/597573?ln=en
• World Health Organization. (WHO). (2017). Urban green spaces: a brief for action, World Health Organization Regional Office for Europe, Copenhagen. Access Address (27.07.2023): https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/344116/9789289052498-eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• Zaenger, D., Efrat, N., Riccio, R. R. & Sanders, K. (2010). Shelter-in-place versus evacuation decision making: a systematic approach for healthcare facilities. Risk, Hazards & Crisis in Public Policy, 1(3), 19-33.
• Zaifoğlu, H. (2018). Implementation of a flood management system for Lefkoşa. Middle East Technical University, The Graduate School of Natural and Applied Sciences Civil Engineering Department, PhD thesis, Ankara.