Mitolojik Mekanların Günümüz Teknolojileri Kullanılarak Görselleştirilmesi ve Kültür-Mekân Anlayışının İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 318 - 333, 30.07.2024

Setenay Özer , İsmail Emre Kavut

https://doi.org/10.30785/mbud.1446142

Öz

‘’Elbette mit kavramının evrensel bir anlayışı olamaz ve olmamalıdır. Doğası gereği anlaşılması zor bir kavramdır ve değeri tanımında olduğu kadar sürekli gelişiminde de yatmaktadır’’ (Esseb, 2008). İnsan üretimi olan mitolojik hikâyeler farklı kültürlerde kendinden bir iz taşır. Tam da bu sebeple mitoloji karşılaştırmalı olarak incelemeye uygundur. Geleneksel olarak, mitolojik sahneler resim, heykel veya yazılı metinler aracılığıyla tasvir edilmiştir. Ancak, günümüzde yapay zekâ teknolojisi, bu sahneleri daha canlı ve etkileyici hale getirmek için yeni seçenekler ve yöntemler içermektedir. Makalede günümüze kadar ulaşmış mitolojik anlatılardan seçilen bazı mekânların/sahnelerin, farklı platformlardaki (Playground, BlueWillow) yapay zekânın veri yönlendirmesi ve veri işlemesi kullanılarak, mekân tasvirlerinin görsel çıktı haline getirilmesi sağlanmıştır. Mitolojik sahnelerin yapay zekâ kullanılarak görselleştirilmesi, sanat ve teknolojinin birlikte çalışmasının bir örneğini sunar ve mitolojinin canlılığını, kültürlerarası etkileşimi ve merakı, sanat-teknoloji ilişkisinin birbirleriyle olan ilgisini ve artırabilir. Kurulacak görsel etkileşim mitolojik sahnelerin ve farklı kültürlerin günümüzde yaşatılması ve daha geniş kitlelere ulaştırılması mümkün kılabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Mit, mitolojik mekânlar, yapay zekâ, kurgusal mekân, tasvir.

Visualization of Mythological Places Using Today's Technologies and Examining the Understanding of Culture-Place

Öz

“Certainly, there cannot and shouldn’t be a universal understanding of the concept of myth. It is an inherently elusive concept, and its value lies in its continuous development as well as in its definition” (Esseb, 2008). Mythological stories bear a trace of themselves in different cultures. Therefore, mythology is suitable for comparative examination. Mythological scenes have been depicted through paintings, sculptures, or written texts till nowadays. Today, artificial intelligence technology includes new options and methods to make these scenes vivid and impressive. In this article, it has been ensured that some places/scenes selected from the mythological narratives that have survived to the present day are turned into visual outputs by using the data routing and processing of artificial intelligence from different platforms (Playground, BlueWillow).Visualization of mythological scenes using AI provides an example of art and technology working together and can increase the vitality of mythology, intercultural interaction, and curiosity.

Anahtar Kelimeler

Myth, mythological places, artificial intelligence, fictional space, imagery.

Kaynakça

• Agarta. (n.d.). Retrieved 4 11, 2024, from Wikipedia: https://tr.wikipedia.org/wiki/Agarta?oldformat=true
• Agartha. (n.d.). Retrieved 2 14, 2024, from Wikipedia: https://www.wikiwand.com/en/Agartha
• Apel, T. (2022, 12 30). Norse Realm Asgard. Retrieved 5 31, 2023, from Mythopedia: https://mythopedia.com/topics/asgard
• Atalayer, F. (2006). Mekan (Uzam)*, Türk Mitolojisi ve Yaratıcılık. Anadolu Sanat (17), 5. Retrieved 11 8, 2023, from https://hdl.handle.net/11421/1296
• Baran Ergül, D., Varol Malkoçoğlu, A. B., & Acun Özgünler, S. (2022, 12 30). Mimari Tasarım Karar Verme Süreçlerinde Yapay Zekâ Tabanlı Bulanık Mantık Sistemerinin Değerlendirilmesi. Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi, 7(2), 885 e-ISSN: 2548-0170. doi:https://doi.org/10.30785/mbud.1117910
• Bazyar, C. K. (2016). Mitoloji ve Çağdaş Sanat. Sanat ve Tasarım Dergisi(18), 114 e-ISSN 2149 - 6595. Retrieved 11 15, 2023, from https://dergipark.org.tr/tr/pub/sanatvetasarim/issue/40193/478512
• Çağdaş Mitoloji. (2017). Retrieved 11 26, 2023, from WordPress: https://hayaller2017.wordpress.com/cagdas- mitoloji/
• Duman, S. (2022, 6 7). Modern Zamanlarda Mitoloji. Retrieved 11 15, 2023, from Açık Radyo: https://acikradyo.com.tr/modern-zamanlarda-mitoloji
• Erhat, A. (2007). Mitoloji Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Esseb, M. (2008). A Mythical Place: A Conversation On The Earthly Aspects Of Myth. Progress in Human Geography, 43(3), p. 2. doi:https://doi.org/10.1177/0309132518768426
• Geller, P. (2016, 10 12). Xibalba. Retrieved 1 8, 2024, from Mythology.Net: https://mythology.net/others/concepts/xibalba/
• Irmak Tanrısı Okeanos (Oceanos). (2020, 4 25). Retrieved 6 1, 2023, from Kaynak Mitoloji: https://www.mitolojisi.com/kaynak/okeanos
• Kolaylı, N. (1998). Çağdaş Türk Resminde Mitoloji. (Unpublished master thesis) (p. 5). Bursa: Uludağ University Institute of Social Sciences. Retrieved from http://hdl.handle.net/11452/7339
• Kolektif. (2018). Mit ve Mimarlık. İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi Yayınları.
• Lando, F. (1996). Fact and fiction: Geography and literature: A bibliographic survey. GeoJournal, 38(1), 7. Retrieved 2 22, 2024, from https://www.jstor.org/stable/41146699
• Lowenthall, D. (1961). Geography, Expreience And İmagination : Towards A Geographical Epistemology. American Geoghraphical Society, 51(3), 241-260. Retrieved 2 21, 2024, from https://www.jstor.org/stable/2561658
• McKay, A. (2022, 11 2). Welcome to Valhalla: The Norse Afterlife Explained. Retrieved 1 7, 2024, from Life In Norway: https://www.lifeinnorway.net/valhalla-explained/
• Oceanus. (n.d.). Retrieved 6 1, 2023, from Wikiwand: https://www.wikiwand.com/en/Oceanus#/Geography
• Olsson, G. (1980). Birds in Egg Eggs in Bird. London: Pion London. Retrieved 2 22, 2024
• Özdoğlar, E. (2015). Fantezi ve Korku Kurguda Kurgusal Karakter ve Kurgusal Mekan İlişkisi. (Master's Thesis) (pp. 53-60). İstanbul: Institute of Science Mimar Sinan Fine Arts University. Retrieved 2 5, 2024, from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=X- M9ZoIuIoNTj2P7iY13hSfVpfmF1kF6l3f718t6ZFH1LjXrVQRrEIbRUgdWTG6p
• Özdoğlar, E. (2023). Antik Çağ'da Mitoloji ve Mimari İlişkisi. Akademi Titiz Yayınları.
• Özdoğlar, E., & Kavut, İ. E. (2018). Kurgusal Mekanlarda Kültürel Öğeler. 23.Uluslararası Türk Kültürü Sempozyumu, (pp. 99-104). Ankara. Retrieved 1 15, 2023
• Özdoğlar, E., Kavut, İ. E., Yalçın, Ç., Kalay, T., & Yılmaz Yatır, S. (2022, 10). İç Mimarlık Alanında Yeni Bin Yılın Mekânsal Anlayışlarının Değerlendirilmesi. 8gen-ART, 4(2), 102 ISSN: 2564-6109. doi:http://dx.doi.org/10.53463/8genart.202200164 Özer, S. (2023, 6 1). Created with BlueWillow AI. Retrieved from https://www.bluewillow.ai/
• Özer, S. (2023, 6 1). Created With BlueWillow AI. Retrieved from https://www.bluewillow.ai/
• Özer, S. (2023, 5 31). Created With BlueWillow AI. Retrieved from https://www.bluewillow.ai/
• Özer, S. (2023, 5 25). Created With BlueWillow AI. Retrieved from https://www.bluewillow.ai/
• Özer, S. (2023). Created with Playground AI.
• Özer, S. (2023, 5 31). Created with Playground AI. Retrieved from https://playground.com/
• Özer, S. (2023, 6 1). Created With Playground AI. Retrieved from https://playground.com/
• Özer, S. (2023, 5 31). Created With Playground AI. Retrieved from https://playground.com/
• Özer, S. (2024, 1 8). Created with BlueWillow AI. Retrieved from https://www.bluewillow.ai/
• Özer, S. (2024, 1 8). Created with BlueWillow AI. Retrieved from https://www.bluewillow.ai/
• Özer, S. (2024, 1 7). Created with BlueWillow AI. Retrieved from https://www.bluewillow.ai/
• Özer, S. (2024, 1 7). Created With BlueWillow AI. Retrieved from https://www.bluewillow.ai/
• Özer, S. (2024, 1 8). Created with Playground AI. Retrieved from https://playground.com/
• Özer, S. (2024, 1 8). Created with Playground AI. Retrieved from https://playground.com/
• Özer, S. (2024, 1 7). Created with Playground AI. Retrieved from https://playground.com/
• Özer, S. (2024, 1 7). Created With Playground AI. Retrieved from https://playground.com/
• Özer, S. (2024, 1 8). Created With Playground AI. Retrieved from https://playground.com/
• Özer, S. (2024, 4 11). Generetad From Playground AI. Retrieved from https://playground.com/
• Samavasarana. (n.d.). Retrieved 1 9, 2024, from Indianetzone: https://www.indianetzone.com/61/samavasarana.htm
• Shields, R. (1991). Places on the Margin. London. Retrieved 2 9, 2024, from https://www.routledge.com/Places- on-the-Margin-Alternative-Geographies-of-Modernity/Shields/p/book/9780415080224
• Tamoanchan . (n.d.). Retrieved 1 18, 2024, from Wikipedia: https://www.wikiwand.com/en/Tamoanchan
• Tamoanchán Aztec Mythology . (2020, 8 29). Retrieved 1 8, 2024, from Britannica: https://www.britannica.com/topic/Tamoanchan
• Tartarus. (n.d.). Retrieved 5 31, 2023, from Wikiwand: https://www.wikiwand.com/en/Tartarus
• Valhalla. (n.d.). Retrieved 1 9, 2024, from New World Encyclopedia: https://www.newworldencyclopedia.org/entry/Valhalla
• Wortham-Galvin, B. D. (2008, 6 15). Mythologies of Placemaking. Places, 20(1), p. 32. Retrieved 4 8, 2024, from https://escholarship.org/uc/item/6bp6c7xf