TÜRKİYE’DE SEKİZİNCİ SINIFLARDA OKUTULMAKTA OLAN İNGİLİZCE DERS KİTABININ KÜLTÜREL AKTARIM ÖĞELERİ BAKIMINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 66 - 81, 31.12.2020

İffet Nur Alan

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de sekizinci sınıflarda okutulmakta olan bir İngilizce ders kitabının kültürel aktarım öğeleri bakımından incelenmesidir. Bu amaçla Türkiye’de yerel bir 8. sınıf İngilizce ders kitabı olarak kullanılan Upswing English 8, Avrupa Ortak Başvuru Metninde (AOBM, 2001) yer alan kültürel konular ile hedef, kaynak ve uluslararası kültür öğeleri bakımından incelenmiştir. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden biri olan durum çalışması ve nitel araştırmalarda veri analizi yaklaşımlarından betimsel analiz kullanılmıştır. İlk olarak literatüre dayalı veriler toplanarak araştırmanın kuramsal yapısı oluşturulmuş, elde edilen bulgular ile söz konusu ders kitabı incelenmiştir. Ders kitabında kültürel öğeler incelenirken kitapta yer alan metinler ve resimler temel alınmıştır. Çalışma sonucunda incelenen ders kitabının iddia edildiği gibi AOBM (2001) dikkate alınarak yazıldığı, öğrencilere kültürel farkındalık kazandırma noktasında bir amaca ve kültürlerarası bakış açısına sahip olduğu görülmüştür. Bununla birlikte kültürel öğeler kitapta sayısal olarak bulunsa da, derinlemesine bir kültür aktarımı yaklaşımının bulunmadığı tespit edilmiştir. İncelenen ders kitabının kaynak, hedef ve uluslararası kültüre ait öğelerin hepsini içerdiği, kitapta uluslararası kültür öğelerinin sayısal olarak en çok olduğu, bunu hedef kültürün ve en sonda da kaynak kültürün izlediği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Dil, İngilizce Ders Kitapları, Kültür, Kültürel aktarım

Kaynakça

• Aktaş, T. ve İşigüzel, B. (2013). Erken yaşlarda oyunlarla yabancı dil öğretimi kuram ve uygulama, Ankara: Nevşehir Üniversitesi Yayınları.
• Barışkan, C. (2010). Türkiye’de hazırlanan İngilizce ders kitapları ile uluslararası İngilizce ders kitapları arasındaki kültür aktarımı farkları. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Başal, P. (2015). Ortaokul İngilizce ders kitaplarında kültür ögelerinin incelenmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Cortazzi, M. and Jin, L. X. (1999). Cultural mirrors: Materials and methods in the EFL classroom. In E. Hinkel (Ed.), Culture in second language teaching and learning (pp. 196-219). Cambridge: Cambridge University Press.
• Demirbaş, M., Akarsu, B., Özmen, H., Özdemir, E., Tekbıyık, A., Sözbilir, M., … Tural, G. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi. M. Metin (Ed.), (s. 264). Ankara: Pegem Akademi.
• Dündar, E. (2018). İngilizce ders kitaplarında somut olmayan kültürel mirasın yeri, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Göktürk, A. (1982). Çağdaş Bilginin Kazanılmasında Yabancı Dil. Yabancı Dil Öğretim Sorunları Gözlemler Öneriler. İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Okulu Yayınları, İstanbul.
• Kaya, A. (2017). Examining the integration of intercultural communicative competence in ESL/EFL textbooks. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
• Koçak, M. (2010). İlk ve ortaöğretim kurumlarında okutulmakta olan Almanca ders kitaplarının kültürlerarası yaklaşım bağlamında incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Korkmaz, İ. (2009). A descriptive study on the concepts of culture and multiculturalism in English language coursebooks. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), (2018). İngilizce Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara.
• Mozaheb, M. A., Monfared, A. and Shahiditabar, M. (January, 2016). Where the difference lies: teachers’ perceptions toward cultural content of ELT books in three circles of world Englishes. Cogent Education. 3:1125334. http://dx.doi.org/10.1080/2331186X.2015.1125334 adresinden alınmıştır.
• Ördek, F. (2019). Yabancılar için Türkçe İstanbul ve Yedi İklim orta seviye ders kitaplarının kültür aktarımı açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Öz, J. (2010). Türkiye’de yabancı dil olarak Almanca ders kitaplarında kültürlerarası öğrenme. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Özışık, C. (2004). Yabancı dil öğretiminde kültürel farkındalık: New Headway ders kitaplarının kültür aktarımı açısından incelenmesi ve değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Öztürk Duman, Z. (2012). İngilizce ders kitaplarındaki kültürel öğelerin incelenmesi ve öğretmen görüşleri üzerine bir içerik analizi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Pratiwi, L. T. (2017). Cultural representation in English coursebooks for junior high school. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sanata Dharma Üniversitesi, Endonezya.
• Rodriguez, L. F. G. (2015). The cultural content in EFL textbooks and what teachers need to do about it. PROFILE: Issues in Teachers’ Professional Development, 17(2), 167-187. http://dx.doi.org/10.15446/profile.v17n2.44272 adresinden alınmıştır.
• Saeedi, Z. and Shahrokhi, M. (Autumn 2019). Cultural content analysis of Iranian ELT coursebooks: a comparison of Vision I & II with English for Pre-university students I & II. International Journal of Foreign Language Teaching & Research, 7(27), 107-124.
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri. (2019). https://sozluk.gov.tr/ adresinden alınmıştır.
• UNESCO (2005). A Comprehensive Strategy for Textbooks and Learning Materials, Paris.
• Virsa, R. (2016). Teaching culture through English language coursebooks. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Tallinn Üniversitesi, Estonya.