Levant Düğümü ve Doğu Akdeniz’de Enerji Güvenliği

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 39 - 47, 02.01.2019

Tuğçe Dündar

Öz

Levant bölgesi tarihî boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve coğrafi konumu ile önem arz eden bir bölge olmuştur. Bölgenin ticaret geçmişinin en az dört bin yıllık olduğu bilinmekle beraber günümüzde enerji arzı konusunda büyük kaynaklara ev sahipliği yapmaktadır. Bu çalışma Doğu Akdeniz bölgesindeki doğal kaynakların önemini bölge ülkeleri, AB, ABD ve Rusya açısından analiz etmeyi amaçlamıştır. Çalışma iki konu üzerine yoğunlaşmaktadır. Bunlardan biri bölgede bulunan doğal gaz kaynaklarının AB için değeri ve alternatif kaynak olması açısından önemidir. Diğer konu ise Türkiye’nin bölgede jeopolitik konumu ve enerji nakil hatlarının üzerinde bulunmasından mütevellit bölge siyasetindeki yerinin yorumlanmasıdır. Çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde genel bir özet verilmiş olmakla birlikte ikinci bölümde bölgenin enerji potansiyelini ve bölge devletleri analiz edilmiştir. Üçüncü bölümde münhasır ekonomik bölge tartışmaları ve ülkelerin bu tartışmaya yaklaşımları yer almaktadır. Dördüncü bölümde AB, ABD ve Rusya için bölgenin önemi açıklanmıştır. Sonuç bölümünde ise bölgedeki enerji varlığının bölgeye etkisi ve olası tehditler anlatılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Doğu Akdeniz, Enerji Arz Güvenliği, Levant Düğümü

Kaynakça

• Akarçay, P. (2018), Ulusal Güvenlik Bağlamında Kıbrıs: Jeostratejik/ Jeoekonomik Önem ve Gelişmeler, Çeşm-i Cihan, 5/1, s. 140-157.
• Cankara, Y. (2016), Doğu Akdeniz’in Artan Petropolitik Önemi ve Türkiye’nin Kuzey Kıbrıs Siyaseti, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 47, s. 18-35.
• Ediger, Volkan Ş.; Devlen, Balkan; Bingöl Mcdonald, Deniz, (Bahar 2012)“Levant’ta Büyük Oyun: Doğu Akdeniz’in Enerji Jeopolitiği”, Uluslararası İlişkiler, 9/33, s. 73-92.
• Ertürk, M. (2017), Doğu Akdeniz’de Türk Yunan Enerji Uyuşmazlığı, Journal of Current Researchers on Social Sciences, 7/2, s.15-26.
• Güneş, M., Arslan T. (2018), Enerji Bağlamında Avrupa Birliği, Rusya Türkiye Üçgeni ve Doğu Akdeniz Alanı, Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 4/7, s. 32-60.
• Karakuzu, T. Türkiye’nin Enerji Siyaseti: Nükleer Enerji Dışa Bağımlılığı Yenmede Bir Kilometre Taşı mı? Elektronik Siyaset Bilimi Araştırmaları Dergisi Ocak 2011 Cilt: 2 Sayı:1.
• Orhun, F. (2017), Doğu Akdeniz Enerji Kaynaklarının Kıbrıs Sorununa Muhtemel Etkileri, Vakanüvis , 2/2, s.36-54.
• Karadjias, P. (20.09.2018), Kıbrıs Cumhuriyeti ile Mısır arasında boru hattı anlaşması, Sputnik, https://tr.sputniknews.com/dogu_akdeniz/201809201035281403- kibris-cumhuriyeti-misir-arasinda-boru-hatti-anlasmasi/ ,23.12.2018.
• Bonetti, A. (09.11.2018), Yunanistan Başbakanı Çipras: Türkiye karar vermeli, Sputnik, https://tr.sputniknews.com/dogu_akdeniz/201811091036064624- yunanistan-cipras-turkiye-karar-vermeli/ ,22.12.2018.
• Piermont, E. (16.11.2018), Exxonmobil'in gemisi Doğu Akdeniz'de Rumlar için sondaja başladı, Sputnik, https://tr.sputniknews.com/dogu_akdeniz/201811161036186346-exxonmobilingemisi-dogu-akdenizde-rumlar-icin-sondaja-basladi/ ,22.12.2018.
• Cohen, A. (26.11.2018), İsrail, Doğu Akdeniz'de Doğalgaz Anlaşması İmzalandığını Açıkladı: Arap Gücüne Karşı Bir Ağırlık Olacak, Sputnik, https://tr.sputniknews.com/dogu_akdeniz/201811261036324258-dogu-akdenizdedogal-gaz-anlasmasi/ , 22.12.2018.
• Cohen, A. (11.12.2018), ABD, Avrupa için Rus gazına 'alternatifi' İsrail’de buldu, Sputnik, https://tr.sputniknews.com/abd/201812111036567152-abd-avruparus-gazi-alternatif-israil/ , 22.12.2018.
• Reuters, (19.12.2018), The Jerusalem Post: İran, Türkiye ve Rusya, Doğu Akdeniz’de İsrail’i tehdit ediyor, Sputnik, MSBD/ JTSS - Aralık 2018/ December 2018 47 https://tr.sputniknews.com/ortadogu/201812191036716979-jerusalem-post-iranturkiye-rusya-dogu-akdeniz-israil/ , 23.12.2018.
• Ek-1 Bulunan Hidrokarbon Yatakları: Dimitri Minin: Will Israel’s Gas Hopes Come True? Accused of Stealing Gas from the Gaza Strip, Global Research, (July 04, 2013). http://www.globalresearch.ca/will-israels-gas-hopes-cometrueaccused-of-stealing-gas-from-the-gaza-strip/5341688, (24.12.2018).
• Ek-2 Türkiye Üzerinden Geçen Enerji Nakil Hatları: Uluslararası İlişkiler Portalı, http://www.uiportal.net/baku-tiflis-ceyhan.html , (22.12.2018).
• Ek-3 Doğu Akdeniz’deki Muhtemel MEB Sınırları: Güneş, M., Arslan T. (2018), Enerji Bağlamında Avrupa Birliği, Rusya Türkiye Üçgeni ve Doğu Akdeniz Alanı, Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 4/7, s. 32-60.
• Ek-4 Doğu Akdeniz’de GKRY’nin İddia Ettiği MEB Sınırları: Ertürk, M.(2017), Doğu Akdeniz’de Türk Yunan Enerji Uyuşmazlığı, Journal of Current Researchers on Social Sciences, 7/2, s.15-26.