SEZAİ KARAKOÇ’UN ŞİİRLERİNDE KUR(T)ULUŞ DEĞERLERİ VE DİRİLİŞ ESTETİĞİ

Yıl 2017, Sayı: 3 - Bahar, 29 - 41, 23.06.2017

Veysel Şahin

Öz

Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde önemli bir yere sahip
olan Karakoç, II. Yeni hareketi içerisinde kendine mahsus dil ve özgün söylemi
ile önemli bir yere sahiptir. Özellikle kendine has imge kültürüyle geçmişin
bilgi ve deneyimlerini günümüz şiirinde kendine has estetik bir duyuşla yeniden
yorumlar. Sezai Karakoç’un şiirlerindeki kuruluş ve kurtuluş değerleri,
geleneksel yaşam bilinci, tarih bilinci, İslâm medeniyeti, Divan edebiyatı ve
aşk estetiği gibi unsurlar üzerine kurulur. 
Sezai Karakoç,  insanın içinde
yaşadığı şeyler dünyasında yitip gitmemesi için ona tarihselliğini hatırlatan
kendilik değerlerine ve kuruluş ve kurtuluş değerlerine sığınması gerektiğini
belirtir. Bu açıdan kur(t)uluş değerleri en geniş anlamıyla önceki yaşam ve
yaşanmamışlıkların bilgi ve birikimlerini temel izlek ve imgeler düzeyinde
aktarılmasıdır.

Karakoç’un öğretisinin merkezinde yer alan kavramların
en önemlisi diriliştir. Sezai Karakoç gerek şiirlerinde gerekse denemelerinde
“Diriliş” kavramını merkezden çevreye yayılan bir şekilde ele alır. Diriliş
estetiği ise kuruluş ve kurtuluş değerleri ve imgelerinin hal zamanında
kendilik ve kendi oluş biçimidir. Sanatçının şiirlerinde geleneksel değerler,
onu kuşatan, besleyen ve geçmişle hal zamanında ilişki kurmasını sağlayan
önemli unsurdur. 

Anahtar Kelimeler

Sezai Karakoç, şiir, kuruluş ve kurtuluş değerleri, kendilik bilinci, tarih bilinci

Kaynakça

• Akkanat, C. (2002). Gelenek ve İkinci Yeni Şiir. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yay. Alkan, E. (2007). “Şair Sezai Karakoç”. Varlık. S.1193: 73–77. Bachelard, G. (1996). Mekânın Poetikası. Çev., Aykut Derman. İstanbul: Kesit Yay. Barskonmay, A. (2000). “Batı’nın ve Doğu’nun İki Büyük Şairi: T.S. Eliot ve Sezai Karakoç”. Yedi İklim, S.126: 55–60. Eylül. Bilge, M. (2003). “Diriliş Düşüncesinde Toplum, Millet ve Devlet”. Hece Diriliş Özel Sayısı. S.73: 61-71. Ocak. Erbay, E. (2000). “Doğu’nun Rüyası ya da Batı Masalı”. Yedi İklim. S.126: 89–94. Eylül. Hartmann, N. (2001). Ontolojinin Yeni Yolları. Çev., Lütfi Yarbaş. İzmir: İlya Yay. Gasset, O.Y J. (2005). Sevgi Üstüne. Çev. Yurdanur Selman. İstanbul: YKY. Kaplan, M. (2000). Şiir Tahlilleri 2 Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri. İstanbul: Dergâh Yay. Karaca, A. (2005). İkinci Yeni Poetikası., Ankara: Hece Yay. Karakoç, S. (1995a). Çağ ve İlham II. İstanbul: Diriliş Yayı. Karakoç, Sezai (1995b). Diriliş Muştusu. İstanbul: Diriliş Yay. Karakoç, S. (1997). Leylâ ile Mecnun Şiirler VI. İstanbul: Diriliş Yay. Karakoç, S. (1997a). Edebiyat Yazıları II. İstanbul: Diriliş Yay. Karakoç, S. (1997b). Edebiyat Yazıları I. İstanbul: Diriliş Yay. Karakoç, S. (1998). Monna Rosa, İstanbul: Diriliş Yayınları. Karakoç, S. (1999). Zamana Adanmış Sözler. İstanbul: Diriliş Yay. Karakoç, S. (2000). Hızırla Kırk Saat Şiirler I. İstanbul: Diriliş Yay. Karakoç, S. (2000). Ruhun Dirilişi. İstanbul: Diriliş Yay. Korkmaz, R. (2002). İkaros’un Yeni Yüzü Cahit Sıtkı Tarancı. Ankara: Akçağ Yay. Korkmaz, R. (2007). Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri. Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı. Ankara: Grafiker Yay. Korkmaz, R. (2008). Aytmatov Anlatılarında Ötekileşme Sorunu ve Dönüş İzlekleri. Ankara: Grafiker Yay. Kutluer, İ. (2000). “Kırkbirinci Saat”. Yedi İklim, S.126: 32-35. Eylül. Macit, M. (2000). “Modern Mistik Şiirin Ufukları: Sezai Karakoç’un Şiirleri”. Yedi İklim. S.126: 20–26. Eylül. Wellek, R- Warren, A. (1982). Yazın Kuramı. Çev., Yurdanur Salman- Suat Karatay. Ankara: Altın Kitaplar Yay.