1. Makale Değerlendirme Süresi (Article Evaluation Period)
Makale değerlendirme süresi ortalama 3 aydır. Ancak bu süre hakemlerin geri bildirimlerine, gönderilen yazı ile ilgili hakemlerin düzeltme isteyip istememelerine, yazarların istenilen düzeltmeleri yerine getirmelerine vb. pek çok duruma göre azalıp artabilmektedir.
2. Kör Hakemlik ve Değerlendirme (Blind Referee and Evaluation)
Kör hakemlik, bilimsel yayınların en yüksek kalite ile yayınlanması için uygulanan bir yöntemdir. Bu yöntem, bilimsel çalışmaların nesnel (objektif) bir şekilde değerlendirilme sürecinin temelini oluşturmaktadır ve birçok bilimsel dergi tarafından tercih edilmektedir. Hakem görüşleri, derginin yayın kalitesinde belirleyici bir yere sahiptir. Dergiye gönderilen tüm çalışmalar aşağıda belirtilen aşamalara göre çift-körleme yoluyla değerlendirilmektedir. Çift-körleme yönteminde çalışmaların yazar ve hakem kimlikleri gizlenmektedir. Bu sebeple yazarlardan sisteme makalelerini yüklerken isimlerini silmeleri talep edilir.
3. İlk Değerlendirme Süreci (Initial Evaluation Process)
• Dergiye gönderilen çalışmalar ilk olarak editör tarafından değerlendirilir. Bu aşamada, derginin amaç ve kapsamına uymayan, bilimsel açıdan kritik hatalar içeren, özgün değeri olmayan ve derginin yayın politikalarını karşılamayan çalışmalar reddedilir.
• Yazılar, yayın kuruluna gelmeden önce kurallara uygun yazılıp yazılmadığı editör(ler) tarafından makale şablonu, literatür, yöntem, bulgular ve sonuç açısından kontrol edilir; bir eksik ve/veya yanlış belirlendiğinde, düzeltilmesi için yazara iade edilir. Düzeltilmesi gerekenler için makale yazarı ile dergipark sistemi üzerinden iletişim kurularak talep edilen düzeltmeleri yapması istenir. Verilen sürede gönderilmeyen çalışmalar reddedilir. Uygun bulunan çalışmalar ise hakem atama sürecine alınır.
• Ön değerlendirme sürecinde editör çalışmaların, giriş ve literatür, yöntem, bulgular, sonuç, değerlendirme ve tartışma bölümlerini dergi yayın politikaları ve kapsamı ile özgünlük açısından ayrıntılı bir şekilde inceler. Yazar ön değerlendirme sürecinde editör(ler)in belirttiği düzeltmeleri yapmakla yükümlüdür. Ön değerlendirme sürecinde bir sorunla karşılaşılmayan ve dergi ilkelerine uygun olan yazılar hakemlendirme sürecine alınır.
4. Hakemlendirme Süreci / Refereeing Process
• Çalışmalara içeriğine ve hakemlerin uzmanlık alanlarına göre hakem ataması yapılır. Çalışmayı inceleyen editör ve yayın kurulu, Editör Kurulu veyahut Hakem havuzundan uzmanlık alanlarına göre en az iki hakem önerisinde bulunur veya çalışmanın alanına uygun yeni hakem önerebilir.
• Alanına uygun hakem önerileri editör tarafından değerlendirilir ve çalışmalar hakemlere iletilir.
• Hakem değerlendirme süreci için hakemlere verilen süre 10 gündür. 10 gün içerisinde bildirimde bulunmayan hakemlere hatırlatma mesajı gönderilir. Hatırlatma mesajı gönderildikten 5 gün içerisinde bildirimde bulunmayan hakem, yayının hakem listesinden ve derginin hakem havuzundan silinir. Yayın Kurulu ilgili çalışmayı değerlendirmek üzere farklı bir hakeme gönderir.
• Hakemlerden veya editörlerden gelen düzeltme önerilerinin yazarlar tarafından 10 gün içerisinde tamamlanması zorunludur. Yazarların istemesi durumunda editör tarafından bu süre uzatılabilir.
• Hakemler bir çalışmanın düzeltmelerini inceleyerek uygunluğuna karar verebilecekleri gibi gerekliyse birden çok defa düzeltme talep edebilir.
• Yayın Kurulu gerekli gördüğü durumlarda çalışmayı ikiden fazla hakeme inceletebilir. Yayımlanacak çalışma ile ilgili nihai karar hakem çoğunluğunun görüşü de dikkate alınarak Yayın Kurulu tarafından verilir.
• Hakemler değerlendirmelerini şu seçeneklere göre karara bağlarlar:
a) Kabul
b) Ret
c) Minor revizyon
d) Major revizyon
Hakem değerlendirmesi sonucu iki ret veya bir ret, bir majör revizyon alan makaleler editör tarafından ikinci bir değerlendirme gerekmeksizin reddedilir.
• Eserin dergiye kabul edilebilmesi için 2 hakemden de olumlu değerlendirme alması gerekir. Bir kabul bir ret, bir minor revizyon bir ret, alan makaleler değerlendirme için üçüncü bir hakeme gönderilir. Üçüncü hakemin makaleyi kabul etmesi ve editörün de uygun görmesi durumunda makale yayım sürecine alınır. Üçüncü hakemin makaleyi ret etmesi durumunda makale başka bir işleme gerek kalmaksızın editör tarafından ret edilir.
• Bir veya iki major revizyon alan makaleler gerekli düzeltmeler yapılması için yazara gönderilir. Yazar düzeltme dosyasını yükledikten sonra ilgili makale tekrar değerlendirilmek üzere majör revizyon isteğinde bulunan hakem/hakemlere gönderilir.
• Kabul veya minör revizyon seçeneğini işaretleyen hakem(ler) makaleyi tekrar görmek istediklerini belirtmişlerse makale kendisine/kendilerine gönderilir.
5. Hakem Raporları (Referee Reports)
Hakem değerlendirmeleri genel olarak çalışmaların özgünlük, kullanılan yöntem, etik kurallara uygunluk, bulguların ve sonuçların tutarlı bir şekilde sunumu ve literatür açısından incelenmesine dayanmaktadır.
Bu inceleme aşağıdaki unsurlara göre yapılır:
a. Giriş ve literatür: Değerlendirme raporu çalışmada ele alınan problemin sunumu ve amaçları, konunun önemi, konuyla ilgili literatür kapsamı, güncelliği ve çalışmanın özgünlüğü, başlık, özet ve makale içeriği uyumu hakkında görüş içerir.
b. Yöntem: Değerlendirme raporu, kullanılan yöntemin uygunluğu, araştırma grubunun seçimi ve özellikleri, geçerlik ve güvenilirlik ile ilgili bilgilerin yanı sıra veri toplama ve analiz süreci hakkında görüş içerir.
c. Bulgular: Değerlendirme raporu, yöntem çerçevesinde elde edilen bulguların sunumu, analiz yöntemlerinin doğruluğu, araştırmanın amaçları ile erişilen bulguların tutarlılığı, ihtiyaç duyulan tablo, şekil ve görsellerin verilmesi, kullanılan testlerin kavramsal açıdan değerlendirilmesine yönelik görüşler içerir.
ç. Değerlendirme ve tartışma: Değerlendirme raporu, bulgulara dayalı olarak konunun tartışılması, araştırma sorusuna/larına ve hipoteze/lere uygunluk, genellenebilirlik ve uygulanabilirlik ile ilgili görüş içerir.
d. Sonuç ve öneriler: Değerlendirme raporu literatüre katkı, gelecekte yapılabilecek çalışmalara ve alandaki uygulamalara yönelik öneriler hakkında görüş içerir.
e. Stil ve anlatım: Değerlendirme raporu, çalışma başlığının içeriği kapsaması, Türkçe'nin kurallara uygun kullanımı, gönderme ve referansların APA 7 kurallarına uygun olarak tam metnin diline uygun verilmesi ile ilgili de görüşler içerir.
f. Genel değerlendirme: Değerlendirme raporu çalışmanın bir bütün olarak özgünlüğü, eğitim literatür ve alandaki uygulamalara sağladığı katkı hakkında görüş içerir.
6. Hakem Raporlarına İtiraz / Objection to Referee Reports
Yazar(lar) hakemlerin olumsuz görüşlerine karşı kanıt göstermek koşuluyla itiraz edebilirler. Bu itiraz Yayın Kurulu’nda incelenir ve gerekli görülürse farklı hakem görüşüne başvurulur.
7. Editör Değerlendirme Süreci / Editor Evaluation Process
Hakemlerden gelen görüşler doğrultusunda editör, yayın kurulu ile birlikte nihai kararını verir. Editör, dergiye gönderilen yazılarda gerekli yazım düzeltmelerini, yabancı bir dilde yazılan özet ile ilgili düzeltmeleri ve gerekli gördüğü diğer düzeltmeleri yapma hakkına sahiptir.
8. Yayın Kurulu Değerlendirme Süreci / Editorial Board Evaluation Process
Editör, hakem görüşlerine dayanarak kabul kararı verdikleri makaleleri yayım sürecine alırlar. Yayın kurulunda yayımlanması uygun görülmeyen yazılar reddedilir. Yayımlanması yönünde olumlu karar alınması durumunda yazının mizanpajı yapılır. Ardından makaleye DOI numarası temin edilir. Yazılar yayın kurulunun belirlediği sıraya göre yayımlanır. Makale yayımlandıktan 3 gün sonrasına kadar ufak düzeltmeler yapılması için dergi editörlüğüyle dergipark üzerinden iletişime geçmelidir.
9. Yazar için Geri Çekme Süreci / Withdrawal Process for Author or Authors
• Yazar(lar)ın yayımlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, geri çekme işlemlerinde dergi editörüyle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
• Dergiye gönderilen makalelerden sadece ön değerlendirme aşamasında olanlar yazar tarafından sistem üzerinden geri çekilebilir.