Edirne Sınır – Mülteci Olaylarının Sözcü ve Yeni Akit Gazetelerinde Çerçevelenmesi Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 63 - 77, 09.12.2020

Ebrar Yaşar

Öz

Bu çalışmada Türkiye’nin aldığı açık kapı politikası kararıyla sınırda yaşanan göçmen hareketliliğinin medyaya nasıl yansıdığı incelenmiştir. 27 Şubat 2020’de İdlip’te Rejim güçlerinin gerçekleştirdiği ve 34 Türk askerinin şehit olmasıyla sonuçlanan hava saldırısı, Türkiye'nin Suriye İç Savaşı kapsamındaki en büyük kaybı olarak tanımlanmaktadır. Yaşanan bu olayın ardından Türkiye, sınır kapılarını açarak göçmenlerin Avrupa’ya geçişine izin vermiştir. Bu konu bağlamında çalışma kapsamında iki farklı ideolojik yayın politikasına sahip olan Yeni Akit ve Sözcü gazeteleri örneklem olarak seçilmiş; her birinden 27 adet internet haberi incelenmiştir. Gazetelerin internet sayfalarında 28 Şubat ile 20 Haziran tarihleri arasındaki süreç ele alınmıştır. Gazetelerdeki haberler ‘çerçeveleme kuramı’ kapsamında ‘içerik analizi’ tekniğiyle incelenmiştir. Çalışmada, ‘genel çerçeveler’ kapsamında Yeni Akit gazetesinin ‘çaresizlik/güçsüzlük’ çerçevesini sıklıkla kullandığı görülürken, Sözcü gazetesinin ‘İnsani İlgi’ çerçevesini kullandığı tespit edilmiştir. ‘Özel çerçeveler’ kapsamında ise her iki gazetenin de ‘şiddet’ çerçevesini kullandıkları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Edirne Sınırı, Çerçeveleme, Yeni Akit, Sözcü, Göçmen Hareketliliği

EDİRNE BORDER – A RESEARCH ON THE FRAMING OF REFUGEE EVENTS IN THE NEWSPAPERS OF SOZCU AND YENI AKIT

Öz

In this study, we examined how the migrant mobility at the border with the open door policy decision taken by Turkey is reflected in the media. The airstrike carried out by the Regime forces in Idlib on February 27, 2020, which resulted in the martyrdom of 34 Turkish soldiers, is defined as Turkey's greatest loss within the scope of the Syrian Civil War. After this incident, Turkey opened its border gates and allowed immigrants to pass to Europe. In the context of this subject, Yeni Akit and Sözcü newspapers, which have two different ideological publication policies, were chosen as samples; 27 internet news from each of them were examined. The process between 28 February and 20 June is discussed on the internet pages of the newspapers. The news in the newspapers were analyzed with the 'content analysis' technique within the scope of 'framing theory'. Which general and special frames the newspapers use in their news, what types of headlines they prefer, whether they frame the news episodic or thematically, what sources they use, whether they include the responsible/perpetrator and solution proposal in the news are the basic questions that this study seeks to answer.
In the study, it was determined that while Yeni Akit newspaper frequently used the "desperation/weakness" framework within the scope of "general frameworks", Sozcu newspaper used the "Humanitarian Interest" framework. Within the scope of 'special frames', it was seen that both newspapers used the 'violence' frame.

Anahtar Kelimeler

Edirne Border, Framing, Yeni Akit Newspaper, Sozcu Newspaper, Migrant Mobility

Kaynakça

• Arendt, H. (2011). Totalitarizmin Kaynakları / 2 Emperyalizm. Çev. Bahadır Sina Şener. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Beter, Ö. (2006). Sınırlar Ötesi Umutlar, Mülteci Çocuklar. Ankara: SABEV Yayınları.
• Doğanay, Ü. ve Keneş, H.Ç. (2016). Yazılı Basında Suriyeli ‘Mülteciler’: Ayrımcı Söylemlerin Rasyonel ve Duygusal Gerekçelerinin İnşası, Mülkiye Dergisi, 40(1). 143-184.
• Euronews, (2020,Şubat) İdlib’de Türk Askerine Saldırı Dünya Basınında Türkiye Suriye’de En Büyük Kaybını Yaşadı. Erişim Adresi:https://tr.euronews.com/2020/02/28/idlib-de-turk-askerine-saldiri-dunya-basininda-turkiye-suriye-de-en-buyuk-kaybini-yasadi
• Gamson W.A. ve Modigliani A. (1989). Media DiscourseandPublicOpinion on NuclearPower: A ConstructionistApproach. TheAmericanJournal of Sociology. 95:1–37.
• Khalaf, S. ve Ilgar, R. (2017). Suriyeli mülteciler ve Türkiye'de mülteci sorunu. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(2), 40-52.
• Kirişçi, K. (1996). “Coercedimmigrants: Refugees of Turkishorigins since 1945”, International Migration, 34(3), 385-412.
• Marshall, T.H. ve Bottomore, T.B (2006). Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar. İstanbul: İletişim
• Odman, T. (1995). Mülteci Hukuku, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilgiler Fakültesi İnsan Hakları Merkezi Yayınları.
• Oğuz, C. (2019) Postmodern Sansür: Haberin Çerçevelenmesi ve 2019 İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Seçim Sonuçlarına Gazetelerin Yaklaşımı. Dördüncü Kuvvet Uluslararası HakemliDergi, 2(2), 22-39.
• Sarıkaya, T. (2020). Çerçeveleme Kuramı Bağlamında Türkiye’nin Suriyeli Göçmenlere Avrupa Sınırlarını Açmasının Gazetelere Yansıması: Sabah ve Cumhuriyet Gazetesi Örnekleri. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 12(4), 402-414.
• Tokgöz, O. (2015). İletişim Kuramlarına Anlam Vermek. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• UNHCR,(2020). Türkiye İstatistikleri. Erişim Adresi: https://www.unhcr.org/tr/unhcr-turkiye-istatistikleri#:~:text=4%20milyon,m%C3%BClteci%20ve%20di%C4%9Fer%20milletlerden%20s%C4%B1%C4%9F%C4%B1nmac%C4%B1.
• Urk, M. (2010). Göç Olgusu Bağlamında Mülteciler, Sığınmacılar ve İnsan Hakları. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. 46-53
• Van Dijk, TA (2005).RacismandDiscourse in Spainand Latin America. Amsterdam: John Benjamins Publishing.
• Volkan Görendağ (2013).Uluslararası Af Örgütü İnsan Hakları Eğitimi.
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/korona-sonrasi-umut-gecisleri-yeniden-basladi-1273395.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/edirnede-multeciler-yunanistan-sinirina-akin-ediyor-1092262.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/suriyeliler-avrupaya-gidiyor-mu-turkiye-sinir-kapilarini-acti-mi-1092298.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/multeciler-sinir-kapilarina-akin-etti-1092410.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/turkiye-sinir-kapilarini-acti-yunanistan-medyasinda-multeci-panigi-geliyorlar-1092675.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/idlibli-enis-avrupaya-gitmek-istiyorum-1092824.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/multecilerin-yunanistan-sinirinda-yuruyusleri-havadan-goruntulendi-1093200.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/ozel-yarali-bacaga-ragmen-avrupaya-umut-yolcugu-1093267.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/goruntuler-sinirdan-multeciler-gozunu-iyice-karartti-1093628.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/edirnede-multecilerin-sogukla-imtihani-1093966.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/biletler-tukendi-sinir-kapilarinin-acilmasi-sonrasi-otogara-akin-ettiler-1094197.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/turkiye-gocmenlere-avrupa-kapilarini-acti-simdi-bati-dusunsun-1094544.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/insan-kacakcilari-gocmenler-icin-seferber-oldu-1094841.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/ayvaciktan-bota-bindirilen-multeciler-25-dakikada-yunanistanda-oluyor-1094964.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/bakan-suleyman-soylu-turkiye-sinirini-gecen-gocmen-sayisini-acikladi-1095713.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/yunan-askerleri-almayinca-2-gun-adada-beklediler-yuzerek-turkiyeye-kactilar-1095780.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/umhdden-duzensiz-gocmen-raporu-1098018.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/kucuk-kiz-yunan-zulmunu-anlatti-hapishaneye-attilar-bir-damla-su-bile-vermediler-1100690.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/grafikli---yunanistan-uluslararasi-hukuku-cigniyor-ab-ve-bm-izliyor-1101470.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/minik-multecinin-umuda-yolculugu-yurek-sizlatti-1104008.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/analiz--avrupa-siginmacilar-gelmesin-diye-degerlerini-yunanistanda-askiya-aldi-1105763.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/yunan-guvenlik-guclerinin-pazarkuledeki-multecilere-sert-mudahalesi-suruyor-1107708.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/uluslararasi-insan-haklari-ve-demokrasi-dernegi-uyeleri-siginmacilarin-sorunlarini-dinledi-1113638.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/yunan-sinirindaki-siginmacilari-ziyaret-eden-bm-temsilcisi-garelliden-turkiyeye-ovgu-1117097.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/8-bin-multecinin-tampon-bolgede-18-gundur-bekleyisi-suruyor-1125628.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/multecilerin-umut-nobeti-sona-erdi-1147748.html
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/multeciler-pandemide-saglik-haklarina-erisimde-sikintilar-yasadi--1305245.html
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/parmak-izi-veren-gocmenler-marketlere-akin-ediyor-5671965/?utm_source=dahafazla_haber&utm_medium=free&utm_campaign=dahafazlahaber
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/gocmenler-otobuslerle-goc-idaresinden-ayrildi-5650933/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/siniri-gecemeyen-gocmenler-geri-donuyor-bizi-dovduler-biz-de-onlara-tas-attik-5652684/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/sinir-kapisindaki-multecilere-yunanistandan-gazli-mudahale-5652008/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/son-dakika-suleyman-soylu-turkiyeden-ayrilip-avrupaya-giden-multeci-sayisini-acikladi-5654721/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/yunan-askerleri-sinirdaki-multecilere-ates-acti-5656885/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/multeciler-yunan-askerleri-bizi-dovup-paramizi-aldi-5658743/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/afgan-multeci-bir-tane-kucuk-suyu-5-tlye-aliyoruz-bir-tane-ekmek-de-5-tl-5658604/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/siniri-gecmek-isterken-dogum-yapti-5668052/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/dun-eylem-yaptilar-bugun-ortadan-kayboldular-5660980/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/minik-multecinin-sinirdaki-yolculugu-yurekleri-sizlatti-5663047/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/gocmenler-rota-degistirmeye-hazirlaniyor-5654440/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/insan-kacakcilari-gocmenler-icin-seferber-oldu-5653267/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/herkes-onu-konusuyor-yeni-goruntuleri-ortaya-cikti-turkiye-no-para-almiyoruz-5654212/utm_source=dahafazla_haber&utm_medium=free&utm_campaign=dahafazlahaber
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/multecilerden-yillarca-barindiklari-turkiye-ile-ilgili-tepki-ceken-sozler-5656462/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/yunanistan-sinirini-otobusle-kapatti-5651564/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/sayi-ne-kadar-olursa-olsun-dedi-ve-cagri-yapti-basvurun-yollayalim-5651862/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/iyi-partili-zafer-kaya-edirnenin-sinir-kapilari-kapatilsin-5684993/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/yunan-askerleri-multecileri-dovup-meric-nehrine-atti-5609016/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/istanbulun-gobeginde-sinir-bekleyisi-5651652/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/dunya/yunanistan-sinirda-otomatik-silahlar-konuslandirdi-5672438/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/yunan-ciftci-multecilerin-uzerine-tarim-ilaci-sikti-5668872/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/avrupaya-gitmek-isteyen-gocmenler-dugun-salonunda-kaliyor-5654832/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/yunan-askerinden-sinirda-bekleyen-gocmenlere-sert-mudahale-5666361/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/bahceli-grup-toplantisinda-konusuyor-17-5670838/?utm_source=dahafazla_haber&utm_medium=free&utm_campaign=dahafazlahaber
• https://www.sozcu.com.tr/hayatim/yasam-haberleri/umudun-adi-hazze-bebek/
• https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/corona-virusu-salgini-oncesi-turkiyede-neler-yasandi-5781665/