Yersel Lazer Tarama Yöntemi ile Rölöve ve Restütasyon projelerinin hazırlanması; Akşehir Kale Kalıntısı Örneği

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 17 - 25, 30.06.2023

Adem Kabadayı

https://doi.org/10.51946/melid.1296772

Cited By: 2

Öz

Konya ili Akşehir ilçesinde bulunan tarihi Kale kalıntısının rölöve, restitüsyon ve restorasyon projeleri hazırlanmış ve bunun sonucunda önemli bir tarihi öneme sahip olan kale kalıntısına ilişkin teknik ve mimari bulgular bu çalışmada sunulmuştur. Kale kalıntılarının 3 boyutlu verilerinin oluşturulması için lazer tarama tekniği kullanılmıştır. Makalenin odak noktasını, geleneksel yaklaşımlardan farklı olarak üç boyutlu lazer tarama yöntemiyle mekânsal ve yapısal durumuna ilişkin bilgilerin edinilmesi oluşturmaktadır. Çalışmanın verileri bilgisayar ortamında işlenerek kale kalıntısının plan, kesit, görünüm gibi teknik yönleri ele alınmıştır. Çalışmanın bulgularına göre, yersel lazer tarama yöntemi, tarihi mirasın belgelenmesi, özel ve 3 boyutlu verilerin toplanmasında uygun ve modern bir teknik olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca bu çalışma ile, Akşehir’de bulunan kale kalıntısının yapısal ve dijital verilerinin belgelenmesi sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Lazer tarama, kültürel miras, restorasyon, nokta bulutu

Preparation of Survey and Restitution Projects by Terrestrial Laser Scanning Method; Akşehir Castle Ruins Example

Öz

Survey, restitution, and restoration projects of the historical castle ruins in Akşehir district of Konya province were prepared and as a result, technical and architectural findings related to the bath building, which has an important historical importance, were presented in this study. Laser scanning technique was used to create 3D data of the castle ruins. The focus of the article is to obtain information about its spatial and structural status by three-dimensional laser scanning method, which differs from traditional approaches. The data of the study were processed in computer environment and the technical aspects of the castle ruins such as plan, section, appearance were discussed. According to the findings of the study, it is mentioned in the article that the terrestrial laser scanning method is a suitable and modern technique for collecting special and 3D data for the documentation of historical heritage. Structural and digital data of the ruins of Akşehir fortress are being documented to advance the site.

Anahtar Kelimeler

Remote sensing, laser scanning, cultural heritage, restoration, point cloud

Kaynakça

• Alptekin, A., & Yakar, M. (2020). Kaya bloklarının 3B nokta bulutunun yersel lazer tarayıcı kullanarak elde edilmesi. Türkiye LİDAR Dergisi, 2(1), 1-4.
• Alptekin, A., & Yakar, M. (2021). Lazer Tarayıcının Jeolojik Olayların Modellenmesinde Kullanımı. Türkiye Lidar Dergisi, 3(2), 71-75.
• Alptekin, A., Fidan, Ş., Karabacak, A., Çelik, M. Ö. & Yakar, M. (2019). Üçayak Örenyeri'nin yersel lazer tarayıcı kullanılarak modellenmesi. Turkey Lidar Journal, 1(1), 16-20.
• Demirbaş, A. (2005) Akşehir Şehir Coğrafyası, (Ankara Üniversitesi S.B.E. Basılmamış Doktora Tezi), Ankara 2005, s. 294
• Erdoğan, A. , Kabadayı, A. & Akın, E. S. (2021). Kültürel Mirasın Fotogrametrik Yöntemle 3B Modellenmesi: Karabıyık Köprüsü Örneği . Türkiye İnsansız Hava Araçları Dergisi , 3 (1) , 23-27 . DOI: 10.51534/tiha.911147
• Hamal, S. N. G., Sarı, B. & Ulvi, A. (2020). Using of Hybrid Data Acquisition Techniques for Cultural Heritage a Case Study of Pompeiopolis. Türkiye İnsansız Hava Araçları Dergisi, 2(2), 55-60.
• Kaçarlar, Z. & Hamal, S. N. G. (2021). Küçük Objelerin Üç Boyutlu (3B) Modellenmesinde Yersel Lazer Tarama (YLT) Tekniği. Türkiye Lidar Dergisi, 3(2), 65-70.
• Kanun, E. , Metin, A. & Yakar, M. (2021). Yersel Lazer Tarama Tekniği Kullanarak Ağzıkara Han’ın 3 Boyutlu Nokta Bulutunun Elde Edilmesi. Türkiye Lidar Dergisi, 3(2), 58-64. DOI: 10.51946/melid.1025856
• Karabacak, A., & Yakar, M. (2022). Giyilebilir Mobil LİDAR Kullanım Alanları ve Cambazlı Kilisesinin 3B Modellemesi. Türkiye Lidar Dergisi, 4(2), 37-52.
• Karabacak, A., & Yakar, M. (2023). 3D modeling of Mersin Akyar Cliffs with wearable mobile LIDAR. Advanced Engineering Days (AED), 6, 86-89.
• Karataş, L., Alptekin, A., & Yakar, M. (2022a). Creating Architectural Surveys of Traditional Buildings with the Help of Terrestrial Laser Scanning Method (TLS) and Orthophotos: Historical Diyarbakır Sur Mansion. Advanced LiDAR, 2(2), 54-63.
• Karataş, L., Alptekin, A., & Yakar, M. (2022b). Determination of Stone Material Deteriorations on the Facades with the Combination of Terrestrial Laser Scanning and Photogrammetric Methods: Case Study of Historical Burdur Station Premises. Advanced Geomatics, 2(2), 65-72.
• Kaya, Y., Polat, N., Şenol, H. İ., Memduhoğlu, A. & Ulukavak, M. (2021a). Arkeolojik kalıntıların belgelenmesinde yersel ve İHA fotogrametrisinin birlikte kullanımı. Türkiye Fotogrametri Dergisi, 3(1), 9-14.
• Kaya, Y., Şenol, H. İ. & Polat, N. (2021b). Threedimensional modeling and drawings of stone column motifs in Harran Ruins. Mersin Photogrammetry Journal, 3(2), 48-52.
• Korumaz, A. G., Dülgerler, O. N. & Yakar, M. (2011). Kültürel Mirasin Belgelenmesinde Dijital Yaklaşımlar. Selçuk Üniversitesi Mühendislik, Bilim ve Teknoloji Dergisi, 26(3), 67-83.
• Orhon, A. V., & Altın, M. (2017). Mimari sürdürülebilirlik için bir değerlendirme aracı olarak benzetim. Tesisat Mühendisliği, 158, 5-13.
• Sarı, B. Hamal, S. N. G. & Ulvi, A. (2020). Documentation of complex structure using Unmanned Aerial Vehicle (UAV) photogrammetry method and Terrestrial Laser Scanner (TLS). Turkey Lidar Journal, 2(2), 48- 54.
• Texier, C. (2002). Küçük Asya Coğrafyası, Tarihi ve Arkeolojisi, çev. Ali Suat, 1.
• Ulvi, A. , Yiğit, A. Y. , Çelik, M. Ö. & Alptekin, A. (2021).Detection of existing infrastructure lines with wearable laser scanners and making infrastructure map: a case of Mersin University. Mersin Photogrammetry Journal, 3(2), 61-68. DOI: 10.53093/mephoj.1036301
• Ulvi, A., Yakar, M., Toprak, A. S., & Mutluoglu, O. (2014). Laser scanning and photogrammetric evaluation of Uzuncaburç Monumental Entrance. International Journal of Applied Mathematics Electronics and Computers, 3(1), 32-36.
• Ulvi, A., Yakar, M., Yiğit, A. Y. & Kaya, Y. (2020). İHA ve yersel fotogrametrik teknikler kullanarak Aksaray Kızıl Kilise’nin 3 Boyutlu nokta bulutu ve modelinin üretilmesi. Geomatik Dergisi, 5(1), 22-30.
• Ulvi, A., Yakar, M., Yiğit, A., & Kaya, Y. (2019). The use of photogrammetric techniques in documenting cultural heritage: The Example of Aksaray Selime Sultan Tomb. Universal Journal of Engineering Science, 7(3), 64-73
• Uzun, T., & Spor, Y. (2019). Yersel lazer (nokta bulut) tarama yöntemi ile rölöve–restitüsyon-restorasyon projesi hazırlama süreci ve bir örnek: Elâzığ Harput Kale Hamamı.
• Yakar, M., Kabadayı, A., Yiğit, A. Y., Çıkıkcı, K., Kaya, Y. & Catin, S. S. (2016). Emir Saltuk Kümbeti Fotogrametrik Rölöve Çalişmasi Ve 3Boyutlu Modellenmesi. Geomatik Dergisi, 1(1), 14-18.
• Yakar, M., Ulvi, A., & Toprak, A. S. (2015). The Problems and Solution Offers, Faced During The 3d Modeling Process Of Sekiliyurt Underground Shelters With Terrestrial Laser Scanning Method. International Journal of Environment and Geoinformatics, 2(2), 39-45.
• Yakar, M., Ulvi, A., & Toprak, A. S. (2016). The Use of Laser Scanner in Caves, Encountered Problems and Solution Suggestion. Universal Journal of Geoscience, 4(4), 81-88.
• Yakar, M., Yılmaz, H. M., & Mutluoğlu, Ö. (2008). Lazer tarama teknolojisi ve fotogrametrik yöntem ile hacim hesabı.
• Yilmaz H.M., Yakar M., Yildiz F., Karabork H., Kavurmaci M.M., Mutluoglu O., & Goktepe A. (2010). Determining rates of erosion of an earth pillar by terrestrial laser scanning. Arab. J. Sci. Eng. 35(2A), 163–172 (2010)
• Yılmaz, H. M., & Yakar, M. (2006a). Lidar (Light Detection And Ranging) Tarama Sistemi. Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi, 2(2), 23-33.
• Yılmaz, H. M., & Yakar, M. (2006b). Yersel lazer tarama Teknolojisi. Yapı teknolojileri Elektronik dergisi, 2(2), 43-48.
• Yusufoğlu, M. (1949). Akşehir Tarihine Bir Bakış. Anıt Dergisi, 4, 19.
• Zheng, G. & Moskal, L. M. (2012). Leaf orientation retrieval from terrestrial laser scanning (TLS) data. IEEE Transactions on Geoscience and Remote Sensing, 50(10), 3970-3979.