Balıkçılık ve Su Ürünleri Yetiştiriciliğinde Bölgesel Endüsriyel Uzmanlaşma (2007-2022)

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 1, 1 - 9, 28.03.2025

Ayşe Nur Çiftçi

https://doi.org/10.58626/memba.1667161

Öz

Balıkçılık ve Su Ürünleri Yetiştiriciliğinde endüstrisi en kadim ekonomik faaliyet alanlarından olup kökenleri neolitik devrimin öncesine dayanmaktadır. Deniz kıyısından nehir, göl, gölet, barajların yer aldığı iç sulara kadar geniş bir alanda faaliyet gösterilebilir. Bu çalışmanın amacı, balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği endüstrisinde son yirmi yılda yaşanan bölgesel endüstriyel uzmanlaşma gelişimini analiz etmektir. Çalışmanın uygulama kısmında istatistik teknik olarak lokasyon katsayısı kullanılmıştır. Veriler SGK istatistik yıllıklarından 2007, 2012, 2017 ve 2022 yılları için NUTS 3 (iller) düzeyinde derlenmiştir. Lokasyon katsayı sınır değerlerine göre bölgesel endüstriyel uzmanlaşma kümeleri tespit edilmiştir. Bölgesel endüstriyel uzmanlaşma kümelerinde yer alan il sayıları, istihdam edilen işçi sayıları ve ağırlıkları raporlanmıştır. Beşer yıllık dört dönem için bölgesel endüstriyel yığılmanın değişimini görsel olarak da tespit için İBBS 3 düzeyinde Türkiye haritasında illere dayalı haritalama çalışması gerçekleştirildi. Elde edilen bulgular, fishing and aquaculture endüstrisinde yirmi yılda üç katı aşan istihdam artışını göstermiştir. Bu endüstride ağırlıklı olarak tam bölgesel endüstriyel uzmanlaşma kümesinde (LQ≥3) istihdamın yığıldığı gözlendi. Ayrıca haritalama çalışmasında da yirmi yılda fishing and aquaculture endüstrisinde iç sulardan kıyılara doğru yığılmada artış yaşandığı sonucuna ulaşılmıştır. Özetle iç sulardaki nehir, göl, gölet, barajlardaki endüstriyel faaliyetler yerine denizde endüstriyel faaliyetlerde belirgin artışın yaşandığı bir dönüşüm gözlenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği, Bölgesel uzmanlaşma, Bölgesel kümelenme, Lokasyon katsayısı, Çalışma ekonomisi, Sosyal politika

Regional Industrial Specialization in Fishing and Aquaculture (2007-2022)

Öz

The fishing and aquaculture industry is one of the most ancient economic activities. Its origins even predate the Neolithic revolution. It can operate in a wide range of areas from the seashore to inland waters such as rivers, lakes, ponds, and dams. The aim of this study is to analyze the development of regional industrial specialization in the fishing and aquaculture industry over the last two decades. In the application part of the study, the location quotient was used as the statistical technique. The data were compiled from the SGK statistical yearbooks at NUTS 3 (provinces) level for the years 2007, 2012, 2017 and 2022. Regional industrial specialization clusters were identified according to the location quotient limit values. The number of provinces in regional industrial specialization clusters, the number of workers employed, and their weights are reported. To visually identify the change in regional industrial agglomeration for four five-year periods, a mapping study based on provinces was carried out on the map of Turkey at NUTS 3 level. The findings show a more than three-fold increase in employment in the fishing and aquaculture industry over two decades. It was observed that employment in this industry was predominantly concentrated in the full regional industrial specialization cluster (LQ≥3). The mapping study also concluded that there has been an increase in the agglomeration of the fishing and aquaculture industry from inland waters to coastal areas over two decades. In summary, a transformation is observed with a significant increase in industrial activities in the sea instead of industrial activities in inland rivers, lakes, ponds, and dams.

Anahtar Kelimeler

Fishing and aquaculture, regional industrial specification, Regional cluster, Location quotient, Labor economics, Social politics.

Kaynakça

• 7. References
• Başçınar, N. (2004). Dünyada su ürünleri yetiştiriciliği ve ülkemizin geleceğine bakış. Aquaculture Studies, 4(1), 6-8. DOI: 10.17693/yunus.18519
• Coleman, A., Maré, D., & Zheng, G. (2019). New jobs, old jobs: the evolution of work in New Zealand’s cities and towns. New Zealand Productivity Commission. Working Paper 2019/1. ISBN: 978-1-98-851937-1
• Czapliński, P. (2014). Processes of transformation of spatial structure of fish processing industry in Poland. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, (25), 151-162. DOI: 10.24917/20801653.25.8
• Çiftçi, A. N. & Çiftçi, M. (2020). Sosyal hizmet faaliyet alanında bölgesel uzmanlaşmadan iraksama tespit yöntemi ve tekirdağ örneği (2008-2017). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 118-142. DOI: 10.30798/makuiibf.593512
• Fernald, E. A., Walby, K., Miller, S. J., & Jones III, J. P. (1979). Marine-Related Recreation Businesses And Public Facilities İn Bay County, Florida. Technical Paper No. 15, The Florida State University Tallahassee, Florida.
• Garanti, Z., & Zvirbule-Berzina, A. (2014). Regional cluster identification in food manufacturing industry in Latvia. Journal of Business Management, 8, 135-145.
• Graziano, M., Alexander, K. A., Liesch, M., Lema, E., & Torres, J. A. (2019). Understanding an emerging economic discourse through regional analysis: Blue economy clusters in the US Great Lakes basin. Applied Geography, 105, 111-123. DOI: 10.1016/j.apgeog.2019.02.013
• Komninos, N., Kakderi, C., Panori, A., Psaltoglou, A., & Chatziparadeisis, A. (2020). Ecosystems and functioning EDP for S3 2021–2027 in Greece. Report to the European Commission, DG Regional and Urban Policy.
• Li, R. (2015). National and regional socio‐economic dependence on the fishery sector in mainland China. Fisheries management and Ecology, 22(1), 33-44. DOI: 10.1111/fme.12055
• Liu, C., Jiang, Q., & Leibrecht, M. (2022). Does an increased synergy in an industry’s subsystems impact on industrial development? The case of the Fisheries industry in China. Marine Policy, 135, 104837. DOI: 10.1016/j.marpol.2021.104837
• Loizou, E., Chatzitheodoridis, F., Mattas, K., Polymeros, K., 2010, Fisheries Policies Impacts Consideration Towards the Development of Rural Coastal Areas, pp. 281-295, Proceedings of the 118th Seminar of E.A.A.E. ‘Rural Development: Governance, Policy Design and Delivery’, Ljubljana, Slovenia. DOI: 10.22004/ag.econ.94910
• Mack, R. S., & Jacobson, D. S. (1995). Core periphery analysis of the European Union: a location quotient approach. Journal of Regional Analysis and Policy, 26(1), 3-21.
• Mattila, J. M., & Thompson, W. R. (1955). The measurement of the economic base of the metropolitan area. Land Economics, 31(3), 215-228. DOI: 10.22004/ag.econ.130418
• Miller, M. M., Gibson, L. J., & Wright, N. G. (1991). Location quotient: A basic tool for economic development analysis. Economic Development Review, 9(2), 65-68.
• Morrissey, K. (2014). Producing regional production multipliers for Irish marine sector policy: A location quotient approach. Ocean & coastal management, 91, 58-64. DOI: 10.1016/j.ocecoaman.2014.02.006
• Morrissey, K. (2016). A location quotient approach to producing regional production multipliers for the Irish economy. Papers in Regional Science, 95(3), 491-507. DOI: 10.1111/pirs.12143
• Morrissey, K., & O'Donoghue, C. (2013). The potential for an Irish maritime transportation cluster: An input–output analysis. Ocean & coastal management, 71, 305-313. DOI: 10.1016/j.ocecoaman.2012.11.001
• Niyimbanira, F., Eggink, M. E., & Nishimwe-Niyimbanira, R. (2020). The identification of the key sub-industries among coastal metropolitan cities of South Africa: An application of the location quotient technique. International Journal of Economics and Finance Studies, 12(1), 50-70. DOI: 10.34109/ijefs.202012104
• Pominovaa , M. Gabeb, T., & Crawley, A. (2022). The stability of location quotients. The Review of Regional Studies, 52: 296-320. DOI: 10.52324/001c.66197
• SGK (2008). Sosyal Güvenlik Kurumu İstatistik Yıllığı 2007, Ankara.
• SGK (2013). Sosyal Güvenlik Kurumu İstatistik Yıllığı 2012, Ankara.
• SGK (2018). Sosyal Güvenlik Kurumu İstatistik Yıllığı 2017, Ankara.
• SGK (2023). Sosyal Güvenlik Kurumu İstatistik Yıllığı 2022, Ankara.