13. ve 14. Yüzyılda Anadolu'da Ahilik Teşkilatı, Etkisi ve Siyaseti

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 19 - 35, 30.07.2018

Aysel Aksoy

Öz

Ahilik ile ilgili yapılan
çalışmaların çokluğu kaynak bulmak açısından çok faydalı olmaktadır. Sosyal,
ekonomik, dini, ahlaki ve siyasi etkisi bulunan ahi teşkilatının toplumdan etkilenip
aynı zamanda toplumu da etkilediği bilinen bir gerçektir. Çok farklı yönden ele
alınması mümkün olan ahi teşkilatının siyasi duruşu ve etkisi de oldukça
önemlidir. Bu yüzden, devletlerin oluşumunda ve geçirdikleri değişim-dönüşüm
süreçlerinde ahilik teşkilatının kendini nasıl konumlandırdığını anlamak
gerekmektedir. Bu çalışma, ahi teşkilatının siyasi yönünü ele almak üzere
ortaya konulmaktadır. Çalışmada, ahi teşkilatının ne olduğunu anlamanın yanı
sıra teşkilatın Anadolu’daki ekonomik, toplumsal ve bireysel etkileri
irdelenecektir. Ayrıca Anadolu’da etkin pek çok alanda var olan Ahi
teşkilatının siyasi yönü tartışılacaktır. Bununla beraber şu sorular üzerinde
durulacaktır: Ahi teşkilatı siyasileşen bir oluşum mudur? Teşkilatın siyasi
anlayışı ne / neler olmuştur? Teşkilatın siyasi tutumunu belirleyen faktörler
nelerdir?

Anahtar Kelimeler

Ahilik, Anadolu, Ekonomi, Siyaset, Toplum

Kaynakça

• İbn Batuta, İbn Batuta Seyahatnamesi, C.1. Çeviren: Sait Aykut. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. 2004.
• Atik, Kayhan. Ahilik ve Siyaset, 57. Erişim, 23 Aralık 2017. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/66690 .
• Bayram, Mikail. Ahi Evren ve Ahi Teşkilâtı’nın Kuruluşu. Konya: Damla Matbaacılık, 1991.
• Demir, Galip. “Ahilik ve Çalısma, Bilim, Akıl, Ahlak.” Perpa Dergisi, 3: 22 (1993).
• Demirpolat, Anzavur ve Akça, Gürsoy. “Ahilik ve Türk Sosyo-Kültürel Hayatına Katkılar.” Erişim 24 Aralık 2017. http://sutad.selcuk.edu.tr/sutad/article/viewFile/275/265 .
• Doğru, Halime. 16. Yüzyılda Eskişehir ve Sultanönü Sancağı. İstanbul: Afa Yayınları, 1992.
• Durak, İbrahim ve Yücel, Atilla. “Ahiliği Sosyo-Ekonomik Etkileri ve Günümüze Yansımaları.” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, No:15, 2010.
• Ekinci, Yusuf. Ahilik. 10. Baskı. Ankara: Özgün Matbaacılık, 2008. ____________. Ahilik, 3. Baskı. Ankara: Sistem Ofset, 1991.
• Gülerman, Adnan ve Taştekil, Sevde. “Ahi Teşkilatının Türk toplumunun Sosyal ve Ekonomik Yapısı Üzerindeki Etkileri.” Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yayınları, Gelenek Görenek ve İnançlar Dizisi 194:16, 1993.
• Güllülü, Sebahattin. Ahi Birlikleri. İstanbul: Ötüken Yayınları, 1992. Kayadibi, Fahri. “Anadolu Selçuklu Döneminde Ahi Teşkilatında Eğitim.” Erişim, 19 Aralık, 2017. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/101044 .
• Özerkmen, Necmettin. “Ahiliğin Tarihsel-Toplumsal Temelleri ve Temel Toplumsal Fonksiyonları-Sosyolojik Yaklaşım.”Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi. 44:2, 2002.
• Öztürk, Nurettin. “Ahilik Teşkilatı ve Günümüz Ekonomisi, Çalışma Hayatı ve İş Ahlakı Açısından Değerlendirilmesi.” Erişim 22 Aralık 2017. http://ahilik.net/wp-content/uploads/2010/09/sosyalguvenlik.pdf .
• Şimşek Muhittin. TKY ve Tarihteki Bir Uygulaması, Ahilik. İstanbul: Hayat Yayınları, 2002. Yönetim Dizisi:21.
• Taeschner, Franz. “ İslam Ortaçağında Futuvva (Fütüvvet Teşkilatı).” Çeviren: Fikret Işıltan. İ.Ü.İ.F.M., C: 15, 1953-1954.
• Turan, Namık Sinan. “Selçuklu ve Osmanlı Anadolu’sunda Ahiliğin Sosyo-Ekonomik Gelişim Süreci.” Erişim 21 Aralık 2017. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/9098 .