Mobbinge Maruz Kalma ve Ruhsal Belirtiler Ölçeği

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 136 - 150, 31.01.2025

Nermin Gürhan , Emel Kaya , Resul Kaya , Burhanettin Kaya

https://doi.org/10.59007/meyadakademi.1590186

Öz

Mobbing uygulayanların hedef aldığı kişilerde mobbingin ve buna bağlı olarak ortaya çıkan semptomların tanımlanması önemlidir. Bu amaçla ruhsal alt boyutları da içeren mobbing ölçeğini geliştirilmiştir. Kamu ve özel sektörde çalışan ve meslekte en az 1 yıllık deneyime sahip 530 kişi çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırmacılar tarafından geliştirilen ölçek, Likert tipi beşli derecelendirme ölçeği olarak hazırlanmıştır (1-Hiç bir zaman, 2-Çok Nadiren, 3-Oldukça sık, 4-Çok sık, 5-Sürekli). Ölçeğin faktör yapısının belirlenmesi amacıyla Açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve ölçeğinin güvenirliği ile ilgili olarak ise Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayıları hesaplanmıştır. AFA sonucuna göre toplam varyansın % 71,232’sini (KMO= .949; X2(2145) = 47044.857; p = .00) açıklayan 66 maddeden oluşan 6 faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Bu faktörler; sırasıyla depresyon/post travmatik stres bozukluğu, kişiliğe yönelik yıldırma eylemi, işe yönelik yıldırma eylemi, özlük haklara yönelik yıldırma eylemi, idarenin yıldırma eylemine katılımı ve öz kıyım düşüncesi olarak adlandırılmıştır. Ölçeğinin güvenirliği ile ilgili Cronbach Alfa katsayısı .98 olarak hesaplanmıştır. Bu sonuçlara dayanarak Mobbinge Maruz Kalma ve Ruhsal Belirtiler Ölçeğinin çalışanlar için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Mobbing, ruhsal belirti, geçerlik, güvenirlik, ölçek

Kaynakça

• 1. World Health Organization. Responding to İntimate Partner Violence and Sexual Violence Against Women- WHO Clinical and Policy Guidelines. Italy: World Health Organization. 2013.
• 2. Gürhan N, Erdoğan G, Seyran F. Cinsel şiddet. MEYAD Akademi. 2020;1(1):59-65.
• 3. Gürhan N. İstismar/Şiddet ve ihmal mağdurları. İçinde: Özcan CT, Gürhan N, editör. Ruh sağlığı ve psikiyatri hemşireliğinin temelleri. Ankara: Akademisyen Tıp Kitabevleri, 2016; s. 694-717.
• 4. Lewis AJ, Austin E, Knapp R, Vaiano T, Galbally M. Perinatal maternal mental health, fetal programming and child development. Healthcare (Basel). 2015;3:1212-1227.
• 5. Gürhan N. Ruh sağlığı ve psikiyatri hemşireliği. Nobel Tıp Kitabevleri; 2016.
• 6. Tsui V, Cheung M, Leung P. “Help-seeking among Male Victims of Partner Abuse: Men’s Hard Times”. JOCP. 2010;38(6):769-780 DOI: 10.1002/jcop.20394
• 7. Adak N. Madalyonun öteki yüzü: erkeğe yönelik şiddet. SAD/JSR. 2013;16(2):1-28.
• 8. Kumar A. “Domestic Violence against Men in India: A Perspective”. J Hum Behav Soc Environ. 2012;22:290-296.
• 9. Tjaden P, Thoennes N. Extent, Nature, and Consequences of Intimate Partner Violence: Findings From the National Violence Against Women Survey NCJ 181867; 2000.
• 10. Singh G, Singh A, Chaturvedi S, Khan S. Workplace violence against resident doctors: A multicentric study from government medical colleges of uttar pradesh. Indian J Public Health. 2019;63(2):143-146. DOI: 10.4103/ijph.IJPH_70_18
• 11. Seyran F, Gürhan N. Eğitim kurumlarında öğrenciler arasında yaygınlaşan şiddet: Okul zorbalığı üzerine bibliyometrik bir araştırma. KEFAD. 2021;22(3):1690-1723.
• 12. Aria M, Cuccurullo C. Bibliometrix: An r-tool for comprehensive science mapping analysis. Journal of Informetrics. 2017;11(4):959-975. DOI: 10.1016/j.joi.2017.08.007
• 13. Koc O. Web of Science üzerinde indekslenen kadına yönelik şiddet araştırmalarına bibliyometrik bir bakış. İUKAD. 2020;21:19-35. DOI: 10.26650/iukad.2020.21.002
• 14. Chen WC, Hwu HG, Kung SM, Chiu, HJ, Wang JD. Prevalence and determinants of workplace violence of health care workers in a psychiatric hospital in Taiwan. JOH. 2008;50(3):288-293.
• 15. Wu Y, Chen J, Fang H, Wan Y. Intimate partner violence: A bibliometric review of literature. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(15): 5607. DOI: 10.3390/ijerph17155607
• 16. Cebrino J, De la Cruz SP. A worldwide bibliometric analysis of published literature on workplace violence in healthcare personnel. PLoS ONE. 2020;15(11):116. DOI: 10.1371/journal.pone.0242781
• 17. Seyran F. İşyeri şiddeti çalışmalarının bibliyometrik analizi. OPUS International Journal of Society Researches. 2021;17(36):2868-2889.
• 18. Ohniwa RL, Hibino A, Takeyasu K. Trends in research foci in life science fields over the last 30 years monitored by emerging topics. Scientometrics. 2010;85(1):111-127.
• 19. Bisson JI. Post-traumatic stress disorder. Occupational Medicine. 2007;57(6):399-403.
• 20. Öztürk M. Şiddet’i ‘cinsiyet’e bölmek: Erkeğe yönelik şiddetin perdelenmesi. DÜSBED. 2021;(27):15-27.
• 21. Hoff B. US National Survey: more men than women victims of intimate partner violence”. JACPR. 2012;4(3):155-163.
• 22. Borbasi S, Jackson D, Lockwood C. Undertaking a clinical audit. Courtney, MD, editör. Evidence for Nursing Practice. 1st ed., Elsevier Company, Sydney, Australia, 2005; s. 148-167.