Hava Kirliliğinin Asmalar Üzerindeki Etkileri

Yıl 2013, Cilt: 1 Sayı: 1, 27 - 33, 24.04.2014

Muhammed Küpe , Cafer Köse

Öz

Atmosferi meydana getiren gazların karışımı olarak tanımlanan hava, insan ve canlıların yaşaması için hayati öneme sahiptir. Artan dünya nüfusu ile birlikte insanların, çağlar boyunca yaşam koşullarını iyileştirme çabasına paralel olarak sanayi ve teknoloji de sürekli gelişmiştir. Ancak bu gelişme canlı ve cansız bütün varlıkların üzerinde bulunduğu ekosistemi bilinçli veya bilinçsizce kirletmiş, tüm canlı hayatı ve canlı hayatın  bir parçası olan bitkileri tehdit eder hale gelmiştir. Kirlenen bu ekosistem üzerinde asmalar ve dolayısıyla bağcılık sektörü de payına düşen olumsuzluklardan nasibini almaktadır. Bu derlemede hava kirliliğine neden olan ağır metallerden sülfür bileşikleri, floridler (F), klor (CI), ozon (O3), peroksiasetil nitrat (PAN) ve aldehitlerin yanı sıra asit yağmurlarının asmaların vejetatif gelişimleri ve verim durumları üzerindeki olumsuz etkileri değerlendirilmiş olup, hava kirliliğinin asmalar üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması ya da önlenmesi için alınabilecek tedbirler mevcut literatürler ışığında değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Asma, Bağcılık, Hava kirliliği

Kaynakça

• KAYNAKLAR
• Angelova, V. and Ivanov, A. 1998 ‘Establishing the pollution character of grapevines grown in an industrially polluted region and its effect on the yield and quality of grape production [Vitis vinifera L. - Bulgaria]’ Rivista di Viticoltura e di Enologia ISSN 0370-7865, Volume/Issue v. 51(4) p. 13-2.
• Anonim 2013a. http://www.nature.com/news/2007/070903/full/index.html date of acces: 26.02.2013.
• Anonim 2013b http://web.ogm.gov.tr/birimler/merkez/odundisiürün.pdf. erişim tarihi: 04.03.2013.
• Anonim 2013 c. http://www.csun.edu/~vchsc00b/468/468WK8.pdf1Environmental Impact of Air Pollution. date of acces: 05.03.2013.
• Anonim, 2013 d. http://www.aces.edu/department/ipm/poldmge.htm, acces date: 05.03.2013.
• Aydınlar B., Güven H., Kirksekiz S., 2009. ’Hava Kirliliği Nedir, Ölçüm ve Hava Kalite Modelleme Yöntemleri Nelerdir’. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Çevre Mühendisliği Bölümü. Hava Kirliliği ve Modellemesi Dergisi.
• Beekley, Pamela K., and George R. Hoffman, 1981 “Effects of Sulfur Dioxide Fumigation on Photosynthesis, Respiration, and Chlorophyll Content of Selected Lichens.” The Bryologist 84.3: 379-89.
• Çepel, N., Dündar, M., Ertan, E., 1980. Samsun-Gelemen orman fidanlığında görülen duman zararları üzerine araştırmalar. İstanbul Üniv. Orman Fak. Derg., A (30): 6-42.
• Doley D., 1984 Experimental Analysis of Fluoride Susceptibility of Grape Vine (Vitis vinifera L.): Foliar Fluoride Accumulation in Relation to Ambient Concentration and Wind SpeedBotany Department, University of Queensland, St Lucia, Queensland, Australia.337-351.
• Dursun A., Aslantaş R., Pirlak L., 1998. Hava Kirliliğinin Bahçe Bitkileri Yetiştiriciliği Üzerine Etkileri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Erzurum Sayı: 27.
• Elkoca E., 2002. Hava Kirliliği ve Bitkiler Üzerindeki Etkileri Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, Erzurum 4 (4), 367-374.
• Forsline, P. L., Musselman, R.C., Kender, W.J., Dee., R.J., 1983. Effect of acid rain on apple tree productivity and fruit quality. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 108(1): 70-74.
• Güler Ç., Çobanoğlu Z., 1994. Dış Ortam Hava Kirlenmesi kitabı s.32 Birinci Baskı Ankara-1994.
• Janick, J., 1986. Horticultural Science (Fourth Edition). W. H. Freeman and Company, New York.
• Lafontaine M., Schultz H.R, Lopes C., Bálo B., Varadi G. 2005 ’Leaf and fruit responses of ´riesling´ grapevines to uv-radiation in the field’, International Society for Horticultural Science.
• Lendzian, K.J., Unsworth, K.H., 1981. Ecophysiological Effects of Atmospheric Pollutants. P. 465-502. In O.L. Longe, P.S. Nobel, C.B. Osmond and H. Ziegler (eds.) Physiological Plant Ecology IV. Springer-Verlag Berlin, Heidelberg, New York.
• McKersie B. D., Leshem Y., 1994. Stress and Stress Coping in Cultivated Plants, pp: 256 Dordrecht, The Netherlands: Kluwer Academic Publishers.
• McCallan S. E. A . 1967. Fungicides and Advanced Treatise. New York: Academic Press, pp: 123-124.
• Murray F., 1984. Effects of long term exposure to hydrogen fluoride on grapevines Departman of Biological Sciences, University of Newcastle NSW 2308 Austuralia.
• Musselman, R.C. and Melious, R.E. Sensitivity of grape cultivars to ambient ozone Journal Title: HortScience. Journal Volume/Issue: Oct 1984. v. 19 (5)
• Olson R. K., Binkley D., Böhm M., 1992. The Response of Western Forests to Air Pollution. New York: Springer-Verlag,. 193-216.
• Onoğur E., Çaylak Ö., 1989. Kükürt Dioksitin Kültür Bitkilerine Etkisi Üzerinde Gözlemler. Canlılar ve Çevre. Ege Üniv. Fen Fakültesi Botanik Ana Bilim Dalı, Bornova-İzmir, s: 41-46.
• Özkan N., 1988. Asit yağmurları ve orman tahribatı. Orman Mühendisliği. Dergisi, s:22-25.
• Özler S., Akdağ E., 2011. Asit Yağmurları , Bilim ve Teknik Dergisi.
• Popescu, SM., Popa, A., Gavrilescu, E., Gruia, M., 2012. ‘The effect of air pollution on the main physıological precesses of the grapevine grownin the vicinity of a power plant’ Carpathian journal of earth and environmental sciences Pages: 61-70.
• Rinallo, C., 1992. Effect of simulated acid rain on foliage and fruit yield of Molus domestica Borkh. J. of Horticulture Science pp: 553-559.
• Robert D. S., Kender W.J. and Musselman R.C. 1980. Effects of ozone and sulfur dioxide on grapevines Department of Pomology and Viticulture, N.Y.S. Agricultural Experiment Station, Cornell University, Geneva, U.S.A.
• Shepp C. A., 2010. ‘Investigation of Viticulture Pollution on Residential Gardens A senior project presented to the faculty of Landscape Architecture at the University of California, Davis, in fulfillment of the requirements for the degree of Bachelors of Sciences in Landscape Architecture’.